Guz insulinowy

Wyspiak
	insulinoma
	; Obraz histopatologiczny insulinoma

Obraz guza, charakterystyczne czerwonobrązowe zabarwienie

Guz insulinowy, wyspiak, insulinoma (łac. insulinoma) – nowotwór wywodzący się z komórek B wysp trzustkowych, wytwarzający insulinę, w związku z czym głównym jego objawem jest hipoglikemia.

Występuje z częstością od 1 do 2 przypadków na milion osób^[1] i w 8-10% przypadków jest złośliwy z objawami miejscowego naciekania oraz przerzutami do węzłów chłonnych okołoaortalnych oraz do wątroby. Najczęściej (90%) przebiega jako pojedynczy, otorbiony i dobrze unaczyniony guz trzustki o średnicy najczęściej poniżej 2 cm. W 4-8% przypadków występuje jako składowa zespołu gruczolakowatości wydzielniczej typu 1 (MEN1); wtedy guz najczęściej jest wieloogniskowy i w około 25% złośliwy^[1].

Obraz kliniczny

Głównym objawem choroby jest hipoglikemia, a objawy chorobowe układają się w tak zwaną triadę Whipple'a:

występują w trakcie głodzenia
towarzyszy im spadek poziomu glukozy
ustępują po przyjęciu węglowodanów.

Objawy chorobowe, a zwłaszcza objawy neuroglikopenii mogą sugerować upojenie alkoholowe lub napad padaczki. Częste spadki poziomu glukozy pobudzają też ośrodek głodu, więc chorzy są często otyli.

Diagnostyka

próba głodowa
oznaczenie stężenia chromograniny B
oznaczenie proinsuliny
USG, TK lub NMR jamy brzusznej
arteriografia selektywna, selektywna tętnicza stymulacja glukonianem wapnia z cewnikowaniem naczyń trzewnych (ASVS)
scyntygrafia receptorowa z użyciem analogu somatostatyny (około 46% skuteczności - nie wszystkie guzy wykazują ekspresję receptorów somatostatynowych)
śródoperacyjne badanie palpacyjne trzustki, USG śródoperacyjna (metody kontrowersyjne^[1].)
USG endoskopowe

Różnicowanie

hipoglikemia spowodowana hipoglikemizującym działaniem przyjmowanych leków - przede wszystkim pochodnych sulfonylomocznika u chorych z cukrzycą
hipoglikemia poposiłkowa - u chorych po resekcji żołądka
hipoglikemia reaktywna
hipoglikemia autoimmunologiczna
hipoglikemia pochodzenia trzustkowego, niezwiązana z występowaniem guza insulinowego (noninsulinoma pancreatogenous hypoglycemia, NIPH)
przewlekła hipoglikemia hiperinsulinemiczna (nesidioblastoza)
hipoglikemia spowodowana ektopowym wydzielaniem pro-IGF-2 przez guzy nowotworowe
hipoglikemia w przebiegu niewydolności wątroby.

Leczenie

Podstawową metodą leczniczą jest leczenie operacyjne. W przypadku niemożności jego przeprowadzenia stosuje się leczenie paliatywne, opierające się na:

leczeniu doprowadzającym do zmniejszenia liczby przerzutów
- selektywnej embolizacji lub chemioembolizacji
- radioablacji
- terapii izotopowej
- terapii analogami somatostatyny.

Przed leczeniem operacyjnym stosuje się leczenie objawowe w oparciu o diazoksyd lub streptozotocynę^[2].

Chemioterapia jest nieskuteczna.

Klasyfikacja ICD10

kod ICD10	nazwa choroby
ICD-10: D13.7	Nowotwór niezłośliwy innych i niedokładnie określonych części układu pokarmowego
ICD-10: D13.7.6	Trzustka
ICD-10: C25	Nowotwór złośliwy trzustki
ICD-10: C25.4	Nowotwór złośliwy wewnątrzwydzielniczej części trzustki

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom I. AndrzejA. Szczeklik (red.), JerzyJ. Alkiewicz, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005, ISBN 83-7430-031-0, OCLC 830805120 .
↑ Możliwości rozpoznawania i leczenia guzów neuroendokrynnych przewodu pokarmowego. Postępy Hig Med Dośw. (online) 59, 48-55 (2005).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[szczeklik-1] Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom I. AndrzejA. Szczeklik (red.), JerzyJ. Alkiewicz, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005, ISBN 83-7430-031-0, OCLC 830805120 .

[2] Możliwości rozpoznawania i leczenia guzów neuroendokrynnych przewodu pokarmowego. Postępy Hig Med Dośw. (online) 59, 48-55 (2005).

[1]

[2]