Hermes (posąg z Porta Tiburtina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hermes
Ilustracja
Autor

nieznany

Data powstania

I wiek

Medium

marmur

Wymiary

183 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Muzeum Narodowe w Rzymie

Multimedia w Wikimedia Commons

Hermes, także Hermes Ludovisi – starożytna rzeźba rzymska z I wieku n.e., wykonana w marmurze, przedstawiająca boga Hermesa, znajdująca się w zbiorach Muzeum Narodowego w Rzymie (nr. inw. 8624).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rzeźba jest kopią greckiego pierwowzoru, który mógł wyjść spod dłuta Fidiasza lub Myrona. Pierwowzór był wykonany w brązie w V wieku p.n.e. Było to jedno z pierwszych przedstawień boga Hermesa w formie psychopompa, jako bezbrodego młodego mężczyzny. Rzymska kopia odnaleziona została w okolicy Porta Tiburtina w Rzymie. Pierwszym jej właścicielem był w XVII wieku kardynał Ludovico Ludovisi, stąd w literaturze posąg nazywany też bywa Hermesem Ludovisi. Spotyka się też nazwę Merkury orator (Hermes Logios). W 1901 kolekcja Boncompagni-Ludovisi wystawiona została na sprzedaż. Wówczas w posiadanie rzeźby weszło Muzeum Narodowe. Obecnie posąg Hermesa znajduje się w kolekcji oddziału w Palazzo Altemps[1][2].

Posąg, bardziej zniszczony, w podobnym przedstawieniu Hermesa (psychopompus) znaleziony został w Anzio. Znajduje się również w kolekcji rzymskiego Muzeum Narodowego w oddziale w Palazzo Massimo alle Terme.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Rzeźba przedstawia nagiego boga Hermesa w postawie stojącej, w kontrapoście. Posąg mierzy 183 cm. Bóg ma na głowie kapelusz, charakterystyczny grecki petasos. Na lewej ręce, od przedramienia ma przewieszony himation. Najprawdopodobniej w lewej dłoni bóstwo trzymało kaduceusz[2]. Początkowo posągowi brakowało prawej ręki, którą odrestaurował i zamontował rzeźbiarz Alessandro Algardi. Po pracach restauracyjnych Hermes prezentuje się, zgodnie z jednym ze swoich przydomków, jako bóg elokwencji czy retoryki (Hermes Logios)[3].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • Wariant z Anzio
    Wariant z Anzio
  • posąg od przodu
    posąg od przodu
  • posąg od przodu
    posąg od przodu
  • górna część posągu
    górna część posągu

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ John Boardman. Three Greek Gem Masters. „The Burlington Magazine”. 111 (799), 1969. ISSN 0007-6287. 
  2. ↑ a b J.-R. Girerd-Didier. Comparaison de deux statues antiques (A Hermès Ludovisi / B Statue funéraire de Marcellus). „Fil d’ariane”. 12. s. 69–74. (fr.). 
  3. ↑ Waiter Woodburn Hyde: Olympic victor monuments and Greek athletic art. Carnegie Institution of Washington, 1921, s. 84. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hermes_(posąg_z_Porta_Tiburtina)&oldid=65551490”