Hiszpański kryzys konstytucyjny
Hiszpański kryzys konstytucyjny – kryzys polityczny w Hiszpanii w 2017 r. związany z dążeniami separatystów katalońskich do secesji i utworzenia Republiki Katalonii. Kryzys rozpoczął się od zapowiedzi i ogłoszenia referendum w sprawie niepodległości Katalonii 6 września 2017 r. Referendum odbyło się 1 października 2017 r., wzięło w nim udział 2,28 mln osób z 5,3 mln uprawnionych. Frekwencja wyniosła 42,3%. 90 procent z nich, czyli 27 procent całej ludności Katalonii lub 38 procent wszystkich uprawnionych do głosowania, opowiedziało się za niepodległością regionu. Hiszpańska policja czuwała nad prawidłowym przebiegiem referendum (844 rannych)[1].
10 października 2017 szef autonomicznego rządu Katalonii Carles Puigdemont podpisał deklarację niepodległości republiki Katalonii[2].
21 października 2017 premier Hiszpanii Mariano Rajoy zapowiedział uruchomienie artykułu 155 hiszpańskiej konstytucji oraz tymczasowe zawieszenie autonomii Katalonii[3].
27 października 2017 autonomiczny Parlament kataloński zagłosował za ogłoszeniem niepodległości[4]. Za ogłoszeniem niepodległości Katalonii było aż 72 posłów, a przeciw 10. Dwóch katalońskich parlamentarzystów oddało natomiast puste kartki do głosowania[5].
W odpowiedzi na głosowanie parlamentu katalońskiego, 27 października 2017 po kolejnym nadzwyczajnym posiedzeniu rządu hiszpańskiego Mariano Rajoy ogłosił szczegółowe środki, jakie zostaną zastosowane wobec Katalonii w ramach artykułu 155. Poinformował, że odwołuje regionalny rząd. Rozwiązał także kataloński parlament i od razu podał datę przyspieszonych wyborów regionalnych. Mają się one odbyć 21 grudnia.
30 października odwołany przewodniczący autonomicznego rządu Katalonii Carles Puigdemont i czworo byłych ministrów rządu Katalonii wyjechało do Belgii. Na wniosek hiszpańskiego prokuratora generalnego 3 listopada sąd w Madrycie wydał w stosunku do Puigdemonta europejski nakaz aresztowania. Nakazy aresztowania dotyczą również czworo członków autonomicznego rządu Katalonii, Antoniego Comin, Clary Ponsati, Meritxella Serrat oraz Lluisa Puig, którzy wyjechali z Puigdemontem do Belgii[6]. W Hiszpanii 2 listopada 2017 zostało tymczasowo aresztowanych ośmiu innych byłych ministrów katalońskich pod zarzutami m.in. wszczęcia buntu. Wśród nich znalazł się zastępca Puigdemonta i szef lewicy katalońskiej - Oriol Junqueras[7].
W nakazanych przez rząd Hiszpanii przyspieszonych wyborach samorządowych w Katalonii zwycięstwo odniosła centroprawicowa, lojalistyczna partia Obywatele, jednak po przeliczeniu głosów na mandaty większość miejsc uzyskali przedstawiciele dwóch partii separatystycznych, a Puigdemont wymógł na obu partiach, by uznały go za wspólnego kandydata na premiera autonomicznego rządu, pomimo iż wraz z częścią nowo wybranych posłów przebywał od listopada 2017 r. poza granicami Hiszpanii, by uniknąć aresztowania, co uniemożliwiało sprawowanie mandatu posła czy premiera[8].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W niedzielę referendum niepodległościowe w Katalonii - tvp.info [online], www.tvp.info [dostęp 2017-12-03] (pol.).
- ↑ Puigdemont podpisał deklarację niepodległości „republiki Katalonii”
- ↑ Sąd Najwyższy Hiszpanii odrzucił wnioski Katalonii. tvn24.pl. [dostęp 2017-10-27]. (pol.).
- ↑ Fidel Masreal, Xabi Barrena, Un Parlament fracturado declara la independencia, „elperiodico”, 27 października 2017 [dostęp 2017-10-27] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-12] (hiszp.).
- ↑ Parlament Katalonii za niepodległością. msn.com.pl, 2017. [dostęp 2017-10-27]. (pol.).
- ↑ Catalonia crisis: Spain issues warrant for Puigdemont. bbc.com, 3 listopada 2017. [dostęp 2017-11-05]. (ang.).
- ↑ Hiszpania: Zatrzymano ośmiu ministrów rządu Katalonii. Carles Puigdemont ścigany ENA. polskatimes.pl, 4 listopada 2017.
- ↑ Maciej Stasiński, Zbiegły do Belgii Carles Puigdemont znów chce zostać premierem Katalonii. "Korespondencyjnie" - w kraju grozi mu więzienie [online], wyborcza.pl, 22 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-22].