Horodna (góra)
49°37′05″N 22°11′15″E/49,618056 22,187500 Widok Horodnego od strony Międzybrodzia, wzgórze po prawej stronie cerkwi (po lewej stronie to Horodyszcze) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
480 m n.p.m. |
Położenie na mapie Bieszczadów Zachodnich  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich  | |
| 49°37′05″N 22°11′15″E/49,618056 22,187500
| |
Horodna – wzgórze w masywie Kopacza na terenie Pogórza Dynowskiego na północ od Sanoka, położona jest w paśmie wzniesień na lewym brzegu Sanu[1], który w tym miejscu tworzy Przełom Sanu w Trepczy. Występują tu pstre iły o zabarwieniu czerwonym[2].
Góra ma świetne położenie dominujące nad silnym zakrętem rzeki San w odległości około 6 km od Sanoka. Horodna jest wzniesiona nad poziom morza 480 m i leży w pobliżu szczytu Kopacz o wysokości 535 m n.p.m. Z lewej uchodzi do Sanu Sanoczek oraz potok Dębny, biorący swój początek w masywie Kopacza i Głębokiej[3].
Grodzisko Horodne[edytuj | edytuj kod]
W masywie Kopacza, bezpośrednio nad doliną Sanu leżą grodziska Horodyszcze i Horodne[4][5][a]. Odnaleziono tu również ślady osadnictwa wczesnośredniowiecznego, osadnictwa z wczesnej epoki brązu i okresu lateńskiego. Na stoku wzgórza znajdują się również VIII — X wieczne cmentarzyska ciałopalne i kurhanowe, a na przeciwległej kulminacji Horodyszcza cerkwisko po XII wiecznej cerkwi. Dwuczłonowe grodzisko Horodnego składało się z właściwego grodu - niewielkich rozmiarów - do którego od południa przylegał drugi człon w kształcie wydłużonego owalu, prawdopodobnie podgrodzie. System obronny składał się z dwu linii pierścieniowatych wałów, od strony płn. wzmocniony. Oba grody kontrolowały w przeszłości zapewne przeprawę przez San w Międzybrodziu na trakcie prowadzącym z Sanoka do Przemyśla. Grodzisko zostało po raz pierwszy opisane przez Tadeusza Żurowskiego[6]. U podnóża góry biegnie historyczny szlak, którym transportowano sól tyrawską, a obecnie droga powiatowa z Sanoka do Mrzygłodu.
W bezpośrednim otoczeniu Horodnego znajdowały się jeszcze grody na Białej Górze oraz Sanoku.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cytaty: "380 m n.p.m., w widłach Sanu i Sanoczka." s. 433
"Starsza faza wału, wiązana przez Jerzego Ginalskiego z celtyckim etapem zasiedlenia wzgórza "Horodna", utworzona była przez rząd pionowo wkopanych w ziemię słupów, umocnionych suchym murem z płaskich łupków" s. 434
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ "masyw góry Kopacz na lewym brzegu rzeki San, który nawiązuje do głównego pasma Gór Słonnych zarówno pod względem flory, jak i zbiorowisk leśnych." [w:] Folia botanica. wyd. 9-12 1981
- ↑ Biuletyn, Instytut Geologiczny 1979
- ↑ Folia botanica. wyd. 5-8 1977
- ↑ Światowit, t. 20-21 1949 s. 324
- ↑ Jacek Poleski. Frühmittelalterliche Burgen am Dunajec. Księgarnia Akademicka. 2004, s. 433-434
- ↑ Trepcza, grodzisko pod Sanokiem "Światowit" t. XXI s. 324—330