Hylarana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Humerana)
Hylarana[1]
Tschudi, 1838[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – żaba czerwonoucha (H. erythraea)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Rodzina

żabowate

Rodzaj

Hylarana

Typ nomenklatoryczny

Hyla erythraea Schlegel, 1827

Gatunki

103 gatunki – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Hylarana – rodzaj płazów bezogonowych z rodziny żabowatych (Ranidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Czarnej Afryce na południe do Namibii i Zimbabwe; w subtropikalnej i tropikalnej Azji, do całego obszaru szelfu kontynentalnego Sunda i Filipin oraz do Australii[17].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1838 roku szwajcarski przyrodnik i podróżnik Johann Jakob von Tschudi w publikacji własnego autorstwa poświęconej klasyfikacji systematycznej płazów bezogonowych z włączeniem gatunków kopalnych[2]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) żaba czerwonoucha (H. erythraea).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Hylarana (Hylorana): zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Hyla Laurenti, 1768 oraz Rana Linnaeus, 1758[2].
  • Limnodytes: gr. λιμνη limnē ‘bagno’[18]; δυτης dutēs ‘nurek’, od δυω duō ‘zanurzać się’[19].
  • Hydrophylax: gr. ὑδρο- hudro- ‘wodny-’, od ὑδωρ hudōr, ὑδατος hudatos ‘woda’[20]; φυλαξ phulax, φυλακος phulakos ‘stróż, strażnik, obserwator’, od φυλασσω phulassō ‘trzymać straż’[21]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana malabarica Tschudi, 1838.
  • Zoodioctes: gr. ζωον zōon ‘zwierzę’[22]; διωκτης diōktēs ‘prześladowca’, od διωκω diōkō ‘gonić, ścigać’[23].
  • Pterorana: gr. πτερον pteron ‘skrzydło’[24]; łac. rana ‘żaba’[25]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pterorana khare Kiyasetuo & Khare, 1986.
  • Tenuirana: łac. tenuis, tenue ‘cienki, delikatny, drobny’[26]; rana ‘żaba’[25]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana taipehensis Van Denburgh, 1909.
  • Amnirana: łac. amnis „rzeka”; rodzaj Rana Linnaeus, 1758[9]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana amnicola Perret, 1977.
  • Humerana: epitet gatunkowy Rana humeralis Boulenger, 1887 (łac. humeralis ‘z barków’, od umerus ‘barki’[27]); rodzaj Rana Linnaeus, 1758[9]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana humeralis Boulenger, 1887.
  • Papurana: ang. Papua ‘Papua’; rodzaj Rana Linnaeus, 1758[10]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana papua Lesson, 1830.
  • Pulchrana: łac. pulcher, pulchra ‘piękny’; rodzaj Rana Linnaeus, 1758[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Polypedates signatus Günther, 1872.
  • Sylvirana: łac. silva ‘las, teren lesisty’; rodzaj Rana Linnaeus, 1758[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Lymnodytes nigrovittatus Blyth, 1855.
  • Chalcorana: epitet gatunkowy Hyla chalconotus Schlegel, 1837 (gr. χαλκος khalkos ‘brąz, miedź’[28]; νωτον nōton ‘tył, grzbiet’[29]); rodzaj Rana Linnaeus, 1758[12]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla chalconota Schlegel, 1837.
  • Tylerana: Michael James Tyler (ur. 1937), australijski herpetolog; łac. rana ‘żaba’[13]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana jimiensis Tyler, 1963.
  • Boulengerana: George Albert Boulenger (1858–1937), belgijsko-brytyjski zoolog; łac. rana ‘żaba’[14]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana guentheri Boulenger, 1882.
  • Indosylvirana: łac. India ‘Indie’; rodzaj Sylvirana Dubois, 1992[15]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana flavescens Jerdon, 1853.
  • Bijurana: Sathyabhama Das Biju (ur. 1963), indyjski herpetolog; łac. rana ‘żaba’[16]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hylorana nicobariensis Stoliczka, 1870.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[17]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Nowa nazwa dla Hylarana Tschudi, 1838.
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Hylarana Tschudi, 1838.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Hylarana, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b c J.J. von Tschudi: Classification der Batrachier mit Berücksichtigung der fossilen Thiere dieser Abtheilung der Reptilien. Neuchâtel: Petitpierre, 1838, s. 37. (niem.).
  3. ↑ A.M.C. Duméril & G. Bibron: Erpétologie générale, ou, Histoire naturelle complète des reptiles. T. 8. Paris: Roret, 1841, s. 510. (fr.).
  4. ↑ L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 31. (łac.).
  5. ↑ J.von N.F.X. Gistel: Naturgeschichte des Thierreichs für höhere Schulen. Stuttgart: Hoffmann, 1848, s. xi. (niem.).
  6. ↑ A.C.L.G. Günther: The reptiles of British India. London: Pub. for the Ray society by R. Hardwicke, 1864, s. 425. (ang.).
  7. ↑ Kiyasetuo & M.K. Khare. A new genus of frog (Anura: Ranidae) from Nagaland at the northeastern hills of India. „Asian Journal of Exploration and Science”. 1, s. 12, 1986. (ang.). 
  8. ↑ 费梁, 叶昌媛 & 黄永昭 / L. Fei, Ch. Ye & Y. Huang: 中国两栖动物检索 (Key to Chinese Amphibians). 重庆 / Chongqing: 科学技术文献出版社重庆分社 (Publishing House for Scientific and Technological Literature), 1990, s. 139. (chiń.).
  9. ↑ a b c d Dubois 1992 ↓, s. 324.
  10. ↑ a b Dubois 1992 ↓, s. 325.
  11. ↑ a b c d Dubois 1992 ↓, s. 326.
  12. ↑ a b Dubois 1992 ↓, s. 326–327.
  13. ↑ a b Dubois 1992 ↓, s. 329.
  14. ↑ a b L. Fei, C. Ye & J. Jiang. Phylogenetic systematics of Ranidae. „Herpetologica Sinica / Liang qi pa xing dong wu xue yan jiu”. 12, s. 21, 2010. (ang.). 
  15. ↑ a b L. Oliver, E. Prendini, F. Kraus & Ch.J. Raxworthy. Systematics and biogeography of the Hylarana frog (Anura: Ranidae) radiation across tropical Australasia, Southeast Asia, and Africa. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 90, s. 188, 2015. DOI: 10.1016/j.ympev.2015.05.001. (ang.). 
  16. ↑ a b S.R. Chandramouli, A. Hamidy & A.A.T. Amarasinghe. A reassessment of the systematic position of the Asian ranid frog Hylorana nicobariensis Stoliczka, 1870 (Amphibia: Anura) with the description of a new genus. „Taprobanica. The Journal of Asian Biodiversity”. 9, s. 126, 2020. (ang.). 
  17. ↑ a b D. Frost: Hylarana Tschudi, 1838. [w:] Amphibian Species of the World 6.0, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-05-01]. (ang.).
  18. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 141.
  19. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 87.
  20. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 121.
  21. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 196.
  22. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 286.
  23. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 82.
  24. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 211.
  25. ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 217.
  26. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 259.
  27. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 120.
  28. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 52.
  29. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 167.
  30. ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 445. ISBN 83-01-14344-4.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hylarana&oldid=73674875”