Ihor Gereta
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
archeolog, historyk sztuki, działacz społeczno-polityczny |
| Narodowość | |
| Alma Mater |
Ihor Petrowycz Gereta (ukr. Ігор Петрович Ґерета; ur. 25 września 1938 w Skomorochach, zm. 5 czerwca 2002 w Tarnopolu) – ukraiński archeolog, polityk i działacz społeczny, historyk sztuki. Był przewodniczącym Tarnopolskiego Oddziału Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki (1996). Ponadto był członkiem Narodowego Związku Artystów Ukrainy (2002)[1].
Biografia[edytuj | edytuj kod]
W 1962 r. ukończył studia w Czerniowieckim Uniwersytecie. Po ukończeniu studiów pracował jako kierownik katedry, organizator i kierownik galerii sztuki (1978–1986) oraz czołowy badacz w Tarnopolskim Obwodowym Muzeum Krajoznawczym[1].
W latach 1965–1966 był prześladowany przez władze radzieckie. W 1991 r. został organizatorem i dyrektorem Instytutu Narodowego Odrodzenia Ukrainy (Tarnopol; w 2002 r. został nazwany na jego cześć)[1].
Pracował jako nauczyciel archeologii i historii Ukrainy, historii sztuki ukraińskiej w Wyższym Seminarium Duchownym i Uniwersytecie Pedagogicznym w Tarnopolu[1].
Został pochowany w miejscowości Berezowica Wielka w obwodzie tarnopolskim. Od 2004 r. kolekcja Gerety jest przechowywana w Muzeum Sztuki w Tarnopolu[1].
Działalność archeologiczna[edytuj | edytuj kod]
Od 1964 r. bada stanowiska archeologiczne kultury czerniachowskiej z III-IV w. w obwodzie tarnopolskim, w tym cmentarzysko w Czernielówie Ruskim w obwodzie tarnopolskim[1].
Działalność publiczna[edytuj | edytuj kod]
Był organizatorem wystaw w Muzeum Sztuki w Tarnopolu (1978), Muzeum Sołomiji Kruszelnyćkiej (1963, Biała, rejon tarnopolski), Muzeum Etnograficzno-Pamiętnikarskim im. Wołodymyra Hnatiuka (1969, Weleśniów, rejon czortkowski), Muzeum Les Kurbas (1987, Skałat Stary, rejon tarnopolski)[1].
W 1994 r. zainicjował utworzenie Tarnopolskiej Eksperymentalnej Szkoły Artystycznej[1].
Jest autorem artykułów naukowych oraz zbiorów poezji i prozy[1].
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
- 1998 – Zasłużony Działacz Sztuk Ukrainy[1]
- 1997 – Nagroda Literacka imienia braci Bohdana i Lewka Łepkich[1]
- 2002 – Ogólnoukraińska Nagroda Archeologiczna imienia Wikientija Chwojky[1]
- 2003 – Honorowy obywatel Tarnopola[2]
Pamięć[edytuj | edytuj kod]
W 2016 roku w Tarnopolu odsłonięto pomnik Ihora Gerety[3].
Gwiazda Ihora Gerety znajduje się na Alei Gwiazd[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l Ґерета Ігор Петрович / В. А. Лавренюк // Енциклопедія Сучасної України [Електронний ресурс] / Редкол. : І. М. Дзюба, А. І. Жуковський, М. Г. Железняк [та ін.] ; НАН України, НТШ. – К. : Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2007.
- ↑ Почесні громадяни. Тернопільська міська рада. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ У Тернополі відкрили пам’ятник археологу Ігорю Гереті. Укрінформ, 2016-09-25. [dostęp 2024-02-11].
- ↑ Ігор Бенцал: Тернопільська “Алея зірок” до Дня міста поповнилась п'ятьма новими зірками. Суспільне Новини, 2022-08-28. [dostęp 2024-02-11].