Józef Stotko
Józef Stotko (ur. 5 marca 1899 w Grąbkowie, powiat Rawicz, zm. 21 października 1939 w Lesznie[1]) – polski kupiec, powstaniec wielkopolski, kapral Wojska Polskiego[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Teodora i Marii z d. Wachowiak[2]. Brał udział w powstaniu wielkopolskim, a następnie jako żołnierz Wojska Polskiego uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920. Żonaty 1928 ze Stanisławą (z d. Cichowlas) mieli dwoje dzieci. Po demobilizacji prowadził działalność gastronomiczną. Skarbnik leszczyńskiego Koła Związku Powstańców Wielkopolskich. Zmobilizowany w sierpniu 1939. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939.
Józef Stotko już przed wybuchem II wojny światowej został wytypowany jako jeden ze „szczególnie niebezpiecznych dla Rzeszy” (niem. „Sonderfahndungsbuch Polen”) przez V kolumnę miejscowych Niemców.
Po powrocie do Leszna 18 października 1939 został aresztowany[3]. Według odpisu niemieckiego wykazu wydanych kar śmierci Józef Stotko w rubryce zawierającej informacje obciążające wpisane ma: Skarbnik Związku Powstańców[4]. Rozstrzelany podczas publicznej egzekucji przeprowadzonej w ramach Operacji Tannenberg pod murem więzienia[5].
Pochowany w nieoznakowanej zbiorowej mogile, poza murem cmentarnym na alei do Borowej Karczmy. W każdą rocznicę egzekucji, pod tablicą[6] (odsłoniętą 21 października 1945) upamiętniającą to wydarzenie odbywa się uroczysty apel poległych. 21 października 1986 odsłonięto też tablicę z nazwiskami ofiar mordu na zbiorowej mogile.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Obrona Leszna
- Organizacje kombatanckie
- Pierwsze masowe egzekucje w ramach operacji Tannenberg (Wielkopolska)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Akt zgonu: USC Leszno nr 90 1940
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 3, 5.
- ↑ Archiwum Głównej Komisji BZH w Polsce sygn.Bd 349 /
- ↑ Jerzy Zielonka: Egzekucja 20 października 1939 r[oku]. Kościan: Leszno: "Aga" : na zlec. ZML, 1994, s. 23. ISBN 83-82570-91-4.
- ↑ Archiwum Głównej Komisji BZH w Polsce sygn.489 z/
- ↑ Tablica placu Kościuszki na ścianie więzienia. [dostęp 2012-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-19)].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Stotko (Slotko). [w:] Kolekcja akt powstańców wielkopolskich, sygn. I.487.4926 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-19].
- Jerzy Zielonka: Egzekucja 21 października 1939 r[oku]. Kościan: Leszno: "Aga" : na zlec. ZML, 1994. ISBN 83-82570-91-4.
- Kalendarium miasta Leszna. Leszno: Urząd Miasta, 1996. ISBN 83-906806-3-7.
- K. Radziwończyk, Akcja Tannenberg grup operacyjnych Sipo i SD w Polsce. Jesień 1939, Przegląd Zachodni 1966, nr 5, s. 103
- Ofiary publicznej egzekucji w Lesznie 1939
- Osoby umieszczone w Sonderfahndungsbuch Polen
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Straceni przez rozstrzelanie
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1899
- Zmarli w 1939
- Podoficerowie saperów II Rzeczypospolitej
- Ludzie związani z Lesznem
- Żołnierze Wojska Polskiego straceni przez Niemcy nazistowskie