Jökulsá á Fjöllum
Wąwóz Jökulsá á Fjöllum w okolicach wodospadu Dettifoss | |
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Długość | 206[1] km |
Powierzchnia zlewni |
7 750[2] km² |
Średni przepływ |
183[2] m³/s (u ujścia do zatoki Öxarfjörður) |
Źródło | |
Miejsce | lodowiec Dyngjujökull (część lodowca Vatnajökull) |
Współrzędne | |
Ujście | |
Recypient | zatoka Öxarfjörður (Ocean Atlantycki) |
Wysokość |
0 |
Współrzędne | |
Położenie na mapie Islandii |
Jökulsá á Fjöllum (isl. „rzeka lodowcowa w górach”) – rzeka w północnej Islandii, druga pod względem długości rzeka na wyspie (206 km), największa pod względem powierzchni dorzecza.
Jej źródła znajdują się w interiorze, wypływa z lodowca Dyngjujökull, w północnej części największego islandzkiego lodowca Vatnajökull. Płynie w kierunku północnym. W górnym biegu mija dwa znane wulkany: Askja (1516 m n.p.m.) i Herðubreið (1682 m n.p.m.). W dolnym biegu w wąwozie Jökulsárgljúfur (chronionym w ramach parku narodowego o tej samej nazwie) jej wody pokonują serię wodospadów: najpierw Selfoss, Dettifoss (najwyższy ze wszystkich - 44 m wysokości[2]) i Hafragilsfoss, a dalej Réttarfos i Vigabergsfoss. Odcinek ten powstał po wybuchu wulkanu leżącego pod dnem rzeki. Z biegiem czasu jej wody utorowały sobie drogę przez wielkie okruchy skał. Podkowiasty wąwóz Ásbyrgi, który rzeka mija nieco dalej na północ, powstał również w tym okresie, kiedy rzeka szukała sobie nowej drogi na północ. Uchodzi deltowo do zatoki Öxarfjörður (Axarfjördur), do Oceanu Atlantyckiego. Nad rzeką brak jest większych osad.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Statistical Yearbook of Iceland 2015. Hagstofa Íslands, 2015. [dostęp 2017-09-16]. (ang.).
- ↑ a b c Ísland í tölum. lmi.is, 2014. [dostęp 2017-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-01)]. (isl.).