Janina Żyźniewska
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Odznaczenia | |
|
Janina Żyźniewska z d. Jezierska, ps. „Jasia” (ur. 22 września 1897 w Łodzi, zm. 4 stycznia 1943 w Auschwitz) – działaczka niepodległościowa i społeczna, odznaczona Krzyżem Legionowym, Medalem Niepodległości i Orderem Virtuti Militari[1].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
W 1914 roku ukończyła Gimnazjum Zofii Pętkowskiej. W 1919 r. została żoną Zygmunta Żyźniewskiego (1895–1940), żołnierza 1 Korpusu Polskiego gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego. Mieli razem dwóch synów Edwarda (1921–1941) i Wiesława (ur. 1924). Przez całe życie mieszkała przy ul. Legionów 24 w Łodzi, gdzie w trakcie II wojny światowej prowadziła punkt kontaktowy[1].
Działalność[edytuj | edytuj kod]
W okresie I wojny światowej uczestniczyła w ruchu niepodległościowym, była zaangażowana w działalność Ligi Kobiet Polskich Pogotowia Wojennego, współpracowała z POW. Przewoziła i ukrywała broń, pocztę, meldunki itp. Za swą działalność została odznaczona Krzyżem Legionowym (1927), Medalem Niepodległości (1931)[1].
W okresie II Rzeczypospolitej działała społecznie w: Samopomocy Społecznej Kobiet, Związku Strzeleckim, Przysposobieniu Wojskowym Kobiet, Kole Przyjaciół Harcerzy przy 9. ŁDH oraz pracowała w Zarządzie Miejskim, w Wydziale Zdrowia. Po urodzeniu synów zrezygnowała z pracy[1].
W trakcie II wojny światowej prowadziła punkt kontaktowy AK Okręgu Łódź. Była 2-krotnie aresztowana przez Gestapo i więziona w więzieniu kobiecym przy ul. Gdańskiej 13 w Łodzi. 13 października 1942 r. wywieziona została do Auschwitz, gdzie zmarła 4 stycznia 1943 r.[1] Ma symboliczny grób na Starym Cmentarzu w Łodzi[2]. Pośmiertnie została odznaczona Orderem Virtuti Militari[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- Odznaczeni Orderem Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Legionowym
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1943
- Ofiary KL Auschwitz
- Ludzie urodzeni w Łodzi
- Działacze społeczni i kulturalni związani z Łodzią
- Więźniowie więzienia przy ul. Gdańskiej 13 w Łodzi (okupacja niemiecka)
- Upamiętnieni symbolicznym grobem na Starym Cmentarzu w Łodzi
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1919–1939)
- Członkowie Przysposobienia Wojskowego Kobiet