Jarosław Fret
| Data i miejsce urodzenia |
1971 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
reżyser teatralny |
Jarosław Fret (ur. 1971 w Turku) – polski reżyser i aktor teatralny, założyciel i lider Teatru ZAR[1], od 1 lutego 2004 dyrektor Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu[2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1994 roku ukończył polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim.
W latach 1993–1995 był związany z Ośrodkiem Praktyk Teatralnych Gardzienice[3]. W 1998 współpracował z Teatrem Pieśń Kozła[4]. Współredagował specjalny rocznik „Pamiętnika Teatralnego” (Warszawa 2000–2001) poświęcony Jerzemu Grotowskiemu, wydany przez Instytut Sztuki PAN.
W latach 1999–2002 zrealizował szereg wypraw do Gruzji, Armenii i Iranu, prowadząc poszukiwania w obrębie najstarszych form muzyki chrześcijańskich kościołów wschodnich. W kolejnych latach wspólnie z członkami Teatru ZAR organizował wyprawy badawcze na grecką górę Athos, Sardynię i Korsykę, do Armenii, Turcji i Izraela. Realizator pierwszego na świecie filmu dokumentalnego poświęconego Mandejczykom, jedynej przetrwałej do naszych czasów starożytnej grupie gnostyckiej, zamieszkującej południową część Iranu.
Reżyser pięciu spektakli zespołu. Tryptyk Ewangelie dzieciństwa był pokazywany m.in. w Chicago, Los Angeles, San Francisco, Atenach, Belgradzie, Edynburgu, Florencji, Madrycie, Paryżu, Sybinie oraz Kairze, Nowym Delhi i Seulu.
W 2013 roku ukończył pracę nad spektaklem Armine, Sister, dedykowanym historii, kulturze i ludobójstwu Ormian, do którego oprócz reżyserii opracował oryginalną dramaturgię muzyczną i specjalną architekturę. W 2016 roku zrealizował spektakl Medee. O przekraczaniu z udziałem śpiewaczek z Kairu, Teheranu i Stambułu.
Wykłada i prowadzi warsztaty w Polsce i za granicą, był wykładowcą m.in. w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu. Uhonorowany przyznawanym przez magazyn „Los Angeles Times” tytułem Best New Music Theater (2009) i Wrocławską Nagrodą Teatralną za tryptyk Ewangelie dzieciństwa (2010). Spektakl Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie w jego reżyserii zdobył Total Theatre Award w kategorii Physical/Visual Theatre[5] oraz Herald Angel Award podczas Festiwalu Fringe w Edynburgu w 2012 roku.
Pomysłodawca i koordynator licznych projektów realizowanych w Polsce i za granicą w ramach działalności Instytutu Grotowskiego, m.in. Roku Grotowskiego UNESCO 2009[6], programu „Masters in Residence”[7], Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Świat miejscem prawdy”, jeden z kuratorów Akademii Teatru Alternatywnego (2015–2017) oraz dyrektor artystyczny Olimpiady Teatralnej Wrocław 2016[8].
Pełnił funkcję przewodniczącego Rady Kuratorów i kuratora ds. teatru Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016.
23 czerwca 2017 otrzymał Diament Wrocławia, nagrodę przyznawaną przez Towarzystwo Miłośników Wrocławia.
Dzięki jego staraniom w 2010 roku została otwarta nowa siedziba Instytutu Grotowskiego, Studio Na Grobli.
Spektakle[edytuj | edytuj kod]
- 2016 Medee. O przekraczaniu (premiera Wrocław, Instytut im. Jerzego Grotowskiego)
- 2013 Armine, Sister (premiera Wrocław, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Studio Na Grobli)
- 2009 Tryptyk Ewangelie dzieciństwa (premiera Londyn, Barbican Centre)
- 2009 Anhelli. Wołanie (premiera Londyn, Barbican Centre; 2010 Wrocław)
- 2007 Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie (premiera Wrocław, Instytut im. Jerzego Grotowskiego)
- 2003 Uwertura. Fragmenty o przeczuciach nieśmiertelności ze wspomnień wczesnego dzieciństwa (premiera Brzezinka, leśna baza Instytutu Grotowskiego)
Filmy[edytuj | edytuj kod]
- 2016 Wielki Tydzień, film fabularny – krótkometrażowy
Wywiady z Jarosławem Fretem[edytuj | edytuj kod]
- Tradycja Grotowskiego
- We własnym sumieniu. Z Jarosławem Fretem i Grzegorzem Ziółkowskim, dyrektorami Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, rozmawia Jacek Kopciński
- ZAR po Grotowskim, rozmowa z Jarosławem Fretem
- Jarosław Fret: całkowitość stawia człowieka Grotowskiego obok bogów
- Aby aktorzy nie uciekali z Wrocławia grać w serialach
- O Jerzym Grotowskim i jego metodzie aktorskiej opowiada Jarosław Fret
- ESK to nie złoty róg
- Wyznanie wiary
- Jarosław Fret: Różewicz przemienił myślenie o teatrze
- Staramy się uprawiać teatr sprzed podziałów na gatunki . Rozmowa z Jarosławem Fretem
- Jarosław Fret, Octavian Saiu, Teatr jako medium pamięci, „Performer” 2017 nr 13.
- Rafał Bubnicki, Zmiana warty. Rozmowa z Jarosławem Fretem, dyrektorem Ośrodka Grotowskiego we Wrocławiu, „Performer” 2015 nr 10.
- Z tradycją ku przyszłości. Z Jarosławem Fretem i Dariuszem Kosińskim, Dyrektorami Instytutu Grotowskiego, rozmawiała Tatiana Drzycimska, „Performer” 2015 nr 10.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Instytut im. Jerzego Grotowskiego
- Teatr ZAR
- Teatr ZAR’s Jaroslaw Fret, Feeling the Heat but Not Fretting
- Z wielkiej miłości do wielkiej sztuki
- Wykład Jarosława Freta w ramach Otwartego Uniwersytetu Poszukiwań
- Pieśń pamięci w reżyserii Nathalie Rossetti i Turiego Finocchiaro
- Dziady. Recykling
- Teatr jako medium pamięci. Zapis spotkania z Jarosławem Fretem, które odbyło się 23 października 2016 roku we Wrocławskim Teatrze Lalek w ramach cyklu „Prawda i tylko prawda” podczas Olimpiady Teatralnej „Świat miejscem prawdy” Wrocław 2016
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ TEATR ZAR [online], www.teatrzar.art.pl [dostęp 2019-02-18].
- ↑ Instytut im. Jerzego Grotowskiego - Powołanie i prowadzenie Ośrodka Grotowskiego [online], www2.grotowski-institute.art.pl [dostęp 2019-04-08].
- ↑ OPT Gardzienice [online], gardzienice.org [dostęp 2019-02-18] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-03].
- ↑ Pieśń kozła, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia). [dostęp 2019-02-18].
- ↑ Wyróżniono polskie teatry [online], www.dziennikteatralny.pl [dostęp 2019-02-18].
- ↑ Rok Grotowskiego 2009 [online], rokgrotowskiego.com.pl [dostęp 2019-02-18].
- ↑ Masters in Residence [online], Instytut im. Jerzego Grotowskiego [dostęp 2019-02-18] (pol.).
- ↑ Olimpiada Teatralna 2016 | Świat miejscem prawdy [online], www.theatreolympics2016.pl [dostęp 2019-02-18].