Jiřina Králová
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
etnografka |
Jiřina Králová (ur. 9 grudnia 1911 w Łazach[1], zm. 1998 w Czeskim Cieszynie) – czeska etnografka, badaczka Śląska Cieszyńskiego[2][3].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Była córką kierownika szkoły i absolwentką szkoły gospodarstwa domowego[2][3]. Po zamążpójściu zamieszkała w Opawie[4]. Po 1956 pracowała w Muzeum Těšínska w Czeskim Cieszynie[2][3]. Zamieszkała z rodziną w tym mieście[4]. Dokumentowała i kompletowała stroje ludowe ze Śląska Cieszyńskiego. Wyniki badań prezentowała na łamach czasopism, m.in. „Radostná země”, „Zprávy Okresního muzea v Českém Těšíně”[2][3]. Prowadziła badania terenowe. Zajmowała się historią rozwoju stroju ludowego na terenach podgórskich i górskich Beskidu Śląskiego i na pograniczu morawsko-słowackim. Materiały pozyskane w terenie uzupełniała informacjami z kwerend archiwalnych. Promowała kulturę ludową Śląska Cieszyńskiego w filmach dokumentalnych i programach w czechosłowackiej telewizji i radiu[5].
Współzałożyła dwa zespoły ludowe: Javorový w Trzyńcu i Slezan w Czeskim Cieszynie. Była ich członkinią. Wykonała dla nich dokumentację redakcyjną i rysunkową w celu rekonstrukcji strojów cieszyńskiego, góralskiego, laskiego i jackowskiego, w których zespoły występowały. Od momentu stworzenia Dni Śląska współpracowała (jako organizatorka i autorka) z komisją programową przy Macierzy Śląskiej w Łomnej Dolnej[5].
Otrzymała szereg odznaczeń i wyróżnień, m.in. w 1981 honorowe członkostwo w Towarzystwie Etnograficznym Czechosłowacji przy Czechosłowackiej Akademii Nauk w Pradze[5].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Z okazji setnej rocznicy jej urodzin w Muzeum Těšínska w Czeskim Cieszynie zorganizowano wystawę jej poświęconą. Do 30 października 2011 była pokazywana w sali wystaw w Orłowej[6], a następnie między 22 lutego a 22 kwietnia 2012 w siedzibie głównej w Czeskim Cieszynie[7]. Można było zobaczyć jej kolekcję elementów stroju cieszyńskiego, odręczne notatki, rekonstrukcje strojów i wzorniki haftów ze Śląska Cieszyńskiego, a także fotografie oraz karty z badań terenowych autorki[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jiřina Králová, Anketa jubilantů, „NÁRODOPISNÁ revue” (3–4), 1997, s. 151.
- ↑ a b c d Milan Myška, Biografický slovník Slezska a severní Moravy. Nová řada, t. 1, Ostrava 2000, s. 49–50.
- ↑ a b c d Martina Motyková, Za paní Jiřinou Královou (1911–1998), „Těšínsko” (3), 1998, s. 31–33.
- ↑ a b Pracovní listy k výstavě Národopisná pracovnice Jiřina Králová 1. stupeň ZŠ [online], 2012.
- ↑ a b c d Výstava Národopisná pracovnice Jiřina Králová v Českém Těšíně | ČeskéNoviny.cz [online], www.ceskenoviny.cz [dostęp 2022-03-24] (cz.).
- ↑ Národopisná pracovnice Ludoznawczyni Jiřina Králová [online], 2011.
- ↑ Národopisná pracovnice Jiřina Králová [online], Místní kultura, 21 lutego 2012 [dostęp 2022-03-24] (cz.).