Jodła szlachetna
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| ||
 Jodły szlachetne w Arboretum w Rogowie | ||
| Systematyka[1][2][3] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Podkrólestwo | rośliny zielone | |
| Nadgromada | rośliny telomowe | |
| Gromada | rośliny naczyniowe | |
| Podgromada | rośliny nasienne | |
| Nadklasa | nagonasienne | |
| Klasa | iglaste | |
| Rząd | sosnowce | |
| Rodzina | sosnowate | |
| Rodzaj | jodła | |
| Gatunek | jodła szlachetna | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Abies procea Alfred Rehder Rhodora 42:522. 1940[4] | ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | ||
 | ||
| Zasięg występowania | ||
| ||
Jodła szlachetna (Abies procera) – gatunek drzew z rodziny sosnowatych. Jodła szlachetna występuje w stanie dzikim w górach na zachodzie Ameryki Północnej, od stanu Waszyngton do Północnej Kalifornii, w wilgotnych lasach na wysokości 900-1800 m n.p.m.[4] Rzadko jest sztucznie introdukowana w lasach Europy Środkowej, znacznie częściej występuje w parkach i ogrodach.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Zimozielone, żywiczne drzewa z koronami stożkowatymi lub walcowatymi. Drzewo osiągające wysokość do 80 m.
- Pień
- Kora u młodych drzew gładka i srebrnoszara, z wiekiem staje się popękana i szarobrązowa.
- Liście
- Igły zwykle 20-35 mm długości, tępo zakończone, osadzone gęsto, spiralnie, wygięte mocno do góry. Koloru od zielonoszarego do ciemnozielonego, posiadające z obu stron jasny, woskowy pasek.
- Kwiaty
- Kwiaty męskie bardzo liczne na dolnej stronie młodszych gałęzi, przede wszystkim w górnej strefie korony, początkowo mają jaskrawą barwę karminowoczerwoną, w trakcie pylenia stają się jasnożółte, kuliste o średnicy około 6 mm. Kwitnie od kwietnia do maja[6].
- Szyszki
- Koloru jasnobrązowego, o jasnych odstających, ostrych łuskach, duże, wzniesione pionowo. Poszczególne łuski posiadają specyficzne wyrostki.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
W przeciwieństwie do jej licznych północnoamerykańskich krewniaków - w Europie prawie nie bywa uprawiana w lasach, natomiast dość często sadzona jest w ogrodach i parkach. Najczęściej widuje się uprawną odmianę ze srebrzysto-niebieskozielonymi szpilkami, nazywaną przez ogrodników jodłą srebrną[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-26].
- ↑ a b Abies procera (ang.). W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-12-09].
- ↑ Abies procea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 22. ISBN 83-7129-141-8.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rodzinny atlas przyrody. Wydawnictwo RM, 2008. ISBN 978-83-7243-606-1.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):