Kazarka czubata
| Tadorna cristata[1] | |||
| (Kuroda, 1917) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kazarka czubata | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Kazarka czubata[4] (Tadorna cristata) – gatunek dużego wodnego ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Gatunek zaklasyfikowany w Czerwonej Księdze jako krytycznie zagrożony wyginięciem, przez niektórych ornitologów uważany za wymarły[3]. Bardzo mało wiadomo o tym ptaku z powodu znikomej liczby przeprowadzonych obserwacji. Ostatnia potwierdzona obserwacja pochodzi z 1964 (okolice Władywostoku, ówcześnie ZSRR).
Cechy gatunku
[edytuj | edytuj kod]Kolorowe ubarwienie: czubek głowy czarny, szyja szara (u samic jaśniejsza), pierś i ogon ciemnozielone, skrzydła białe z jaskrawą zieloną łatą, brzuch ciemnoszary w czarne prążki, grzbiet ciemnobrązowy. Dziób i nogi różowe (u samic jaśniejsze). Samica ma też białe obwódki wokół oczu. Ubarwienie młodych osobników jest nieznane.
Długość ciała: od 63 od 71 centymetrów[5]. Rozpiętość skrzydła: od 30 do 32 centymetrów[5].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Kazarka czubata występowała w basenie Morza Japońskiego. Okazy tego gatunku zostały upolowane w okolicach Władywostoku oraz w Korei (Gunsan i Pusan). Niepotwierdzone obserwacje pochodzą z północno-wschodnich Chin. Wydaje się, że ptak występował dawniej na znacznie większym obszarze – jego ryciny odnaleziono w Japonii i w Chinach.
W muzeach są przechowywane tylko 3 okazy tego gatunku. Jedyny upolowany samiec jest przechowywany wraz z samicą w kolekcji Kurody w Tokio. Druga samica została przywieziona z okolic Władywostoku do muzeum w Kopenhadze.
Akcja poszukiwania kazarki czubatej
[edytuj | edytuj kod]
W 1982 roku polski biolog dr Eugeniusz Nowak zorganizował zakrojoną na dużą skalę akcję poszukiwania kazarki czubatej[6]. Na Międzynarodowym Kongresie Ornitologicznym w Moskwie zreferował plan poszukiwań i nawiązał współpracę z instytutami przyrodniczymi z 5 krajów basenu Morza Japońskiego. Wydrukowano ponad pół miliona ulotek w 4 wersjach językowych (rosyjskiej, chińskiej, północnokoreańskiej i południowokoreańskiej zawierającej również tekst angielski) oraz liczne artykuły prasowe. Celem było wciągnięcie do poszukiwań jak największej liczby osób mieszkających na terenach występowania gatunku. Strona japońska prowadziła poszukiwania z użyciem samolotów. Prowadzona przez 5 lat akcja nie przyniosła rezultatów, co wskazuje na możliwość całkowitego wyginięcia gatunku. Celem towarzyszącym akcji było upamiętnienie 100. rocznicy wydania przez Władysława Taczanowskiego dzieła Ptaki krajowe. Doprowadziło to w konsekwencji do odkrycia dalszych losów potomków zesłańca Michała Jankowskiego, mieszkających na terenach poszukiwań i zajmujących się badaniem dalekowschodniej przyrody.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tadorna cristata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Denis Lepage: Kazarka czubata (Tadorna cristata) (Kuroda, 1917). Avibase. [dostęp 2013-12-07].
- ↑ a b Tadorna cristata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Tadornini Reichenbach, 1849-50 (wersja: 2020-01-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-25].
- ↑ a b Crested Shelduck or Korean Crested Shelducks. [w:] BeautyOfBirds.com [on-line]. Avianweb LLC. [dostęp 2020-07-25]. (ang.).
- ↑ dr Eugeniusz Nowak Szukamy kazarki „Przekrój” nr 2007/1983