Kazarka rdzawa
| ||
Tadorna ferruginea[1] | ||
(Pallas, 1764) | ||
![]() samiec | ||
![]() samica | ||
Systematyka | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | zwierzęta | |
Typ | strunowce | |
Podtyp | kręgowce | |
Gromada | ptaki | |
Podgromada | Neornithes | |
Infragromada | ptaki neognatyczne | |
Rząd | blaszkodziobe | |
Rodzina | kaczkowate | |
Podrodzina | kaczki | |
Plemię | Tadornini | |
Rodzaj | Tadorna | |
Gatunek | kazarka rdzawa | |
Synonimy | ||
| ||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
![]() | ||
Zasięg występowania | ||
![]() letnie lęgowiska siedliska całoroczne zimowiska |
Kazarka rdzawa[4], kazarka[5] (Tadorna ferruginea) – gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Nie wyróżnia się podgatunków[6].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Zamieszkuje wschodnią część basenu Morza Śródziemnego, Morze Czarne, pas w Azji Środkowej po Amur oraz północno-zachodnią Afrykę i Wyżynę Abisyńską. Tam gdzie woda nie zamarza osiadła, pozostałe populacje wędrowne. Zimuje w dolinie Nilu, Indiach i Azji Południowo-Wschodniej. Sporadycznie pojawia się w Europie Środkowej i Zachodniej, oraz zachodniej części Morza Śródziemnego, osiągając Maderę na Atlantyku.
W Polsce pojawia się regularnie, aktualnie nielęgowy[7].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Cechy gatunku
- Samiec większy od samicy, ciało rdzawe, na szyi czarna obroża, głowa i szyja jaśniejsza, skrzydła białe, lusterko zielone, lotki I-rzędowe czarne, od spodu szare, ogon czarny. Dziób szary, nogi czarne. Samica mniejsza, bez obroży, z białawą głową. Samiec w upierzeniu spoczynkowym i osobniki młodociane podobne do samicy.
- Wymiary średnie
- dł. ciała ok. 61–67 cm[8]
rozpiętość skrzydeł ok. 120–145 cm[8]
masa ciała ok. 1000–1650 g[5]
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
- Biotop
- Jeziora w pasie stepów i półpustyń. W górach osiąga wysokość 4500 m n.p.m.
- Gniazdo
- W szczelinach, rozpadlinach, norach, dziuplach, szczelinach skalnych lub opuszczonych gniazdach ptaków drapieżnych.
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając 8 do 12 kremowych jaj[9] o średnich wymiarach 68×47 mm i średniej masie 83 g.
- Wysiadywanie
- Jaja wysiadywane są przez okres 27 do 29 dni przez samicę[9], podczas gdy samiec strzeże gniazda, a później bierze udział w opiece nad pisklętami. Pisklęta pierzą się po 55–60 dniach, lecz zazwyczaj pozostają z rodzicami do zimy.
- Pożywienie
- Pokarm mieszany z przewagą roślinnego, zdobywany zarówno na lądzie jak i w wodzie.
Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski)[3].
W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[10].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tadorna ferruginea, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Carboneras 1992 ↓, s. 591.
- ↑ a b Tadorna ferruginea. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Tadornini Reichenbach, 1849-50 (wersja: 2020-01-10). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-25].
- ↑ a b Busse i in. 1990 ↓, s. 250.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans (ang.). IOC World Bird List: Version 10.1. [dostęp 2020-07-25].
- ↑ Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2019. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2020-07-25].
- ↑ a b P. Sterry, A. Cleave, A. Clements, P. Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik ilustrowany. Warszawa: Horyzont, 2002. ISBN 83-7311-341-X.
- ↑ a b E. Keller, prof. dr. J. H. Reichholf, G. Steinbach i inni: Leksykon zwierząt: Ptaki. Cz. 2. Warszawa: Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-181-6.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Carles Carboneras: Family Anatidae (Ducks, geese and Swans). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992. ISBN 84-87334-10-5. (ang.)
- Przemysław Busse (red.), Zygmunt Czarnecki, Andrzej Dyrcz, Maciej Gromadzki, Roman Hołyński, Alina Kowalska-Dyrcz, Jadwiga Machalska, Stanisław Manikowski, Bogumiła Olech: Ptaki. T. I. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1990, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i materiały multimedialne (ang.). W: eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology.