Kazimierz Lubomirski (kompozytor)
 Szreniawa bez Krzyża | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Franciszka Załuska |
| Żona |
Zeneida Hołyńska |
| Dzieci |
Stanisław Michał Lubomirski Maria Lannes de Montebello |
Kazimierz Anastazy Karol Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 17 lutego 1813 w Czerniejowcach na Pobereżu, zm. 29 czerwca 1871 we Lwowie) – kompozytor, autor wielu popularnych pieśni.
Życiorys
Syn Fryderyka Lubomirskiego (wicegubernatora wołyńskiego, dziedzica klucza rówieńskiego i aleksandryjskiego) i Franciszki z Załuskich, wnuk Józefa Lubomirskiego (kasztelana kijowskiego).
Kazimierz Lubomirski dzieciństwo naznaczone miał separacją rodziców. Od dziecka wykazywał talent muzyczny, najpierw uczył się u J. Schmidberga, kapelmistrza pałacowej orkiestry Lubomirskich w Równem, później studiował muzykę w Dreźnie u Dotzauera. Podróżując po Europie, nawiązał liczne kontakty z wybitnymi artystami. W Warszawie przyjaźnił się z młodszym bratem J. I. Kraszewskiego, Kajetanem. Od 1852 do 1858 był wiceprezesem Tow. Wsparcia Podupadłych Artystów Muzyki oraz organizował cotygodniowe koncerty w swoim salonie muzycznym. Po śmierci Józefa Elsnera (1854) przetłumaczył z niemieckiego i przygotował w r. 1855 do druku diariusz Józefa Elsnera z 1. 1839-48, zatytułowany „Sumariusz moich utworów muzycznych", który fragmentarycznie został wydany w „Ruchu Muzycznym" w r. 1857 (całość dopiero w r. 1957). Po r. 1860 osiadł na stałe w swoim majątku w Równem, gdzie był między innymi funkcję kuratorem miejscowego gimnazjum. Na kilka lat przed śmiercią częściowo sparaliżowany, nie mogąc zajmować się muzyką, tłumaczył literaturę obcą na język ojczysty. Pozostawił żonę Zeneidę z Hołyńskich (1820-1893) i dzieci: Stanisława Michała (1838-1918) i Marię (1842-1930).
Twórczość
Skomponował 60 utworów, w tym:
- Ok. 36 pieśni na głos z fortepianem cieszących się swego czasu dużym uznaniem. Większość pieśni została wydana w Warszawie.
- Największą popularność uzyskała pieśń „O gwiazdeczko coś błyszczała” op. 22 powstała około r. 1850 do wiersza Wiktoryna Zielińskiego opublikowanego w r. 1842.
- Instrumentalne, głównie fortepianowe miniatury taneczne.
Kompozycje
Pieśni
- Op.1 - Rozmowa
- Op.2 - Sen
- Op.3 - Pierwiosnek
- Op.12 - Zawsze i wszędzie
- Op.13 - La Rosa e la Croce, Romanza
- Op.14 - Smutny Rolnik i Barkarola „Na morze“
- Op.15 - Pieśń z wieży
- Op.16 - El sospeto
- Op.17 - W jesieni (Im Herbst)
- Op.18 - Niepewność
- Op.21 - Pochód kozacki
- Op.22 - Gwiazdka
- Op.27 - Seguidilla et Romanza
- Op.28 - La Partenza
- Op.33 - 2gi Pochód kozacki
- Op.37 - U nas inaczéj dumka
- Op.38 - Mazurek śpiewany w Cyruliku Sewilskim przez pannę Hollossy
- Op.42 - Nie płacz dziewczę
- Op.47 - Piosnka, Dwie rany
- Op.48 - Le Myosothis, Romance
- Op.49 - La Consolazione, Romance
- Op.52 - Marya
- Op.54 - Ave Maria, dwuśpiew
- Op.55 - Marzenie
- Op.57 - Jeden z obu. Sonet włoski z nad brzegu Teterowa
- Op.58 - Dwie dumki „Nigdyż“, „Do gęśli“
- Op.59 - Do Dniepru
- Op.60 - Siwy koń
- Op.61 - Gdyby orlem być
Bibliografia
- Tadeusz Przybylski "Kazimierz Lubomirski" [w] „Polski Słownik Biograficzny” t. XVIII , wyd. Ossolineum Wrocław – Warszawa – Kraków, 1973;
- Wacław Panek „Polski Śpiewnik Narodowy”, Str. 167, 295.
- Maria Prokopowicz „Muzyczny ruch wydawniczy” w Andrzej Spóz „Kultura muzyczna Warszawy, drugiej połowy XIX w.”, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980, na str. 258 podaje, że kilkanaście pierwszych utworów fortepianowych i pieśni wydał w Lipsku C. G. Röder przy współpracy R. Friedleina.
- L. Bełza, „Między oświeceniem i romantyzmem”, Kraków, 1961 str. 45.
- Józef Elsner „Sumariusz moich utworów muzycznych”, Kraków, 1957, str. 23; [Rolle J.] Dr Antoni J., „Wybór pism”, Kraków, 1966, tom III.
- Z. Jachimecki, „Muzyka polska”, w: „Polska jej dzieje i kultura”, Warszawa [1928] i nadbitka cz. III str. 9.
- F. Pazdirek, „Universal-Handbuch der Musikalischen Literatur“, Wiedeń 1904—10, tom I, str 668.
- T. J. Stecki, „Miasto Równe”, Warszawa, 1880 str. 33—4.
- S. Świerzewski, „Kraszewski i polskie życie muzyczne XIX w.”, Kraków, 1962 str. 20, 195, 197.
- „Z dziejów muzyki polskiej”, Kraków, 1966, tom II, str. 363.