Przejdź do zawartości

Kazliškis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazliškis
Koźliszki Małe
Ilustracja
Kazliškis (2014)
Państwo

 Litwa

Okręg

 poniewieski

Rejon

rakiszecki

Gmina

Kazliškis

Wysokość

89 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności


168

Kod pocztowy

3602

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kazliškis”
Ziemia55°59′55,90″N 25°21′40,24″E/55,998861 25,361178

Kazliškis (hist., pol. Koźliszki Małe[1]) – wieś na Litwie położona w rejonie rakiszeckim okręgu poniewieskiego, 15 km na zachód od Rakiszek. Siedziba gminy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Własność

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o Koźliszkach pochodzi z XVII wieku. Około 1790 roku dobra znalazły się w posiadaniu Herkulana i Deodata Chilewskich. Później były własnością rodzin Syrewiczów, Bartoszewiczów i Kościałkowskich. Na przełomie XIX i XX wieku majątek ten (z przyległościami wtedy 1653 dziesięciny ziemi, w tym 851 dziesięcin lasu) należał do Zygmunta Rutkowskiego. Jego rodzina mieszkała tu do II wojny światowej[1][2].

Przynależność administracyjna

[edytuj | edytuj kod]
Demografia Kazliškis
Rok Liczba ludności
1902 70
1923 141
1959 125
1970 191
1979 194
1985 240
1989 225
2001 209
2011 168[3]
Kościół (2014)

XX wiek

[edytuj | edytuj kod]

W 1925 roku powstała mleczarnia i gorzelnia. Szkoła podstawowa powstała w latach 1949–1959. Lokalna biblioteka i dom kultury zostały założone w 1954 roku. W 1972 roku poprawiono infrastrukturę drogową, aby ułatwić połączenia z okolicznymi miejscowościami. Działa tu poczta.

Kościół

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wspomnienie o tutejszym kościele pochodzi z 1796 roku. W XIX wieku powstała nowa kaplica, która zawaliła się w jego drugiej połowie. W 1910 roku wybudowano w stylu ludowym nowy drewniany kościół pw. Najświętszej Marii Panny, na planie krzyża, z dwiema wieżami i stojącą obok drewnianą dzwonnicą. W pobliżu znajduje się również cmentarzyk z żelaznym, ażurowym ogrodzeniem na betonowej podmurówce. Ogrodzenie cmentarza i kościoła oraz pokrycie dachu blachą nastąpiło w 1918 roku. W latach 1932–1937 tutejszy proboszcz Juozapas Matulevičius zbudował nową plebanię, w 1937 roku proboszcz Jonas Lapinskas przemalował wnętrze kościoła i rozbudował go. Podczas II wojny światowej kościół został częściowo obrabowany[4].

Najprawdopodobniej Chilewscy wznieśli tu około 1810 roku klasycystyczny dwór. Był to dom parterowy, na rzucie prostokąta, jedenastoosiowy, z dwoma ryzalitami od strony ogrodu. Część frontową zdobił wydatny, centralny portyk z dwiema kolumnami w wielkim porządku podpierającymi belkowanie i trójkątny szczyt. Budynek był przykryty łamanym, gontowym, czterospadowym dachem[1].

Nie ma informacji, czy cokolwiek z dworu, ew. folwarku czy parku, pozostało.

Majątek Koźliszki Małe został opisany w 4. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Koźliszki Małe, [w:] Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 4: Województwo wileńskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 171, ISBN 83-04-04020-4, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
  2. a b Koźliszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 149., znaczenie 1.
  3. Results of the 2011 Population and Housing Census of the Republic of Lithuania [online] [dostęp 2020-10-25] (ang.).
  4. Kazliškis St. M. Marii [online], Strona diecezji poniewieskiej [dostęp 2020-10-25] (lit.).