Kečky
49°07′32″N 19°14′33″E/49,125556 19,242500 Widok z Hubovej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
1139 m n.p.m. |
Położenie na mapie Słowacji  | |
| 49°07′32″N 19°14′33″E/49,125556 19,242500
| |
Kečky (1139 m) – szczyt w Wielkiej Fatrze, w północnej Słowacji.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Szczyt Kečky leży w północnej części Wielkiej Fatry, w położonej już na północnym (prawym) brzegu Wagu tzw. Szypskiej Fatrze[1]. W kolejności od zachodu na wschód wyróżnia się następujące szczyty: Zacharka (809 m), Kečky (1139 m), Radičiná (1127 m), Klzká hora (1115 m) i Tlstá hora (1063 m)[2]. Masyw Kečky wznosi się bezpośrednio nad wąską w tym miejscu doliną Wagu, dominując od północy nad położoną w jej niewielkim rozszerzeniu dawną wsią Hrboltová (obecnie część Rużomberku). Od zachodu ogranicza go głęboka Komjatnianská dolina. U północnych podnóży masywu Keczek leży wieś Komjatná. W kierunku południowo-wschodnim, poprzez kształtne siodło Sedlo pod Kečkou (też Sedlo pod Kečkami, ok. 1010 m), przykryte dużą polaną, oraz przez dość szeroki grzbiet, również pokryty w części ciągiem polan (Sedlo pod Radičinou), łączą się ze szczytem Radičiná (1127 m).
Geologia i geomorfologia[edytuj | edytuj kod]
Kečky to charakterystyczną góra o stożkowatym kształcie i stromych, miejscami dość silnie rozczłonkowanych stokach. Nie posiada ona jednak dłuższych bocznych grzbietów, jedynie w kierunku północnym wybiega od niej wyraźny grzbiet, który poprzez wzniesienia Svrčinová skala (902 m, na mapach też jako Zvonica, 891 m) i Pohorelina (770 m) schodzi nad Komjatną[2].
Górne partie masywu Kečky (mniej więcej powyżej poziomicy 760-800 m), podobnie jak w sąsiednim szczycie Radičiná, zostały wypreparowane w pochodzących ze środkowego triasu wapieniach i dolomitach, zaliczanych do płaszczowiny choczańskiej[3]. Utwory te wychodzą na powierzchnię w postaci licznych skalnych ścian, ambon i turniczek, rozdzielanych kamienistymi żlebkami lub większymi rozpadlinami, otaczających szczyt i sięgających aż po jego wierzchołek. Zaznaczają się tu elementy rzeźby krasowej, do których należy szereg niedużych jaskiń[2], również o rozwinięciu pionowym. Najbardziej znanymi z nich są studnia Zvonica nad Komjatną, głęboka na ok. 30 m (w której powstaniu znaczny udział miało jednak wietrzenie mrozowe) oraz jaskinia Rákytie długości 20 m[4]. Górę wieńczy niewielka wierzchowina szczytowa, wąska, wyciągnięta na długości ok. 100 m z północnego wschodu na południowy zachód.
Niższe partie wspomnianych gór budują znacznie mniej odporne margle i margliste wapienie, zaliczane już do płaszczowiny kriżniańskiej. Widoczne są one np. w dawnym kamieniołomie zwanym Skladaná skala, nad Wagiem, między wsiami Hrboltová i Švošov. Te partie stoków mają mniejsze nachylenie i znacznie łagodniejsze ukształtowanie.
Charakterystyka florystyczna[edytuj | edytuj kod]
Kečky prawie w całości porośnięte są lasem. Dominującymi gatunkami są świerk, buk i jodła biała. Jedynie wierzchowinę szczytową pokrywa niewielka polana. Wśród roślin wyróżnia się szereg interesujących gatunków flory wapieniolubnej.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Szczyt Keczek dostępny jest znakowanym szlakiem turystycznym koloru żółtego, który zaczyna się na polanach pokrywających szerokie siodło Sedlo pod Radičinou. Polany te są z kolei dostępne szlakiem czerwonym z Rużomberku lub Komjatnej.
Sedlo pod Kečkou (też: Pod Kečkami) – Kečky. Odległość 1,3 km, suma podejść 130 m, suma zejść 36 m, czas przejścia 30 min (z powrotem 20 min)[2]
Ze szczytu Keczek, między drzewami, fragmentaryczne widoki w różnych kierunkach, m.in. na krywańską część Małej Fatry, dolinę Wagu, za którą wznoszą się szczyty północnej części Wielkiej Fatry, na zachodnią część Liptowa i zachodnią część Niżnych Tatr[2] oraz na pasmo Kubínska hoľa[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Veľká Fatra. Turistická mapa 1:50 000, Banská Bystrica: Tatraplan, 2017, ISBN 978-80-89134-33-5
- ↑ a b c d e Turystyczna mapa Słowacji. [dostęp 2019-06-16].
- ↑ Hochmuth Zdenko a kolektív, Chočské vrchy. Liptovská Mara. Turistický sprievodca ČSFR, č. 42, Bratislava: wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, 1990, ISBN 80-7096-091-4
- ↑ Hochmuth Zdenko: Krasové územia a jaskyne Slovenska, w: “Geographia Cassoviensis”, ročník II., 2 / 2008, wyd. Univerzita Pavla Jozefa Šafárika v Košiciach, Košice 2008, ISSN 1337-6748; geografia.science.upjs.sk
- ↑ Barański Mirosław J.: Cez Radičinú na Kečky, op. cit.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Barański Mirosław J.: Cez Radičinú na Kečky, w: „Gazeta Górska” R. XXVII, nr 4 (108), jesień 2019, s. 38-43;
- Chočské vrchy. Vodná nádrž Liptovská Mara. Turistická mapa 1 : 50 000. 1. vydanie, VKÚ Harmanec 1997, ISBN 80-85510-84-7;
- Hochmuth Zdenko a kolektív: Chočské vrchy – Liptovská Mara. Turistický sprievodca ČSFR č. 42, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1990;
- Zygmańska Barbara: Góry Choczańskie. Przewodnik turystyczny. Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa 2003, ISBN 83-7005-455-2;