Kleobis i Biton

Klebis i Biton, muzeum w Delfach

Kleobis i Biton – dwa niemal jednakowe, starożytne greckie posągi, powstałe ok. 600-580 p.n.e., których autorstwo przypisuje się Polimedesowi z Argos (co ustalono na podstawie częściowo uszkodzonej sygnatury na bazie obu posągów).

Rzeźby wykonane zostały z marmuru i wyobrażają dwóch nagich, stojących młodzieńców (kurosów), od których emanuje siła i brutalność. Wrażenie to zostało wywołane poprzez ukształtowanie postaci o małych głowach z niskimi czołami, szerokimi ramionami i muskularnymi nogami. Wrażenie agresji potęguje układ rąk, które nie zwisają wzdłuż ciała, lecz są lekko zgięte w łokciach, co wraz z wykrokiem lewej nogi nadaje im szczególną wymowę. Na stosunkowo szerokiej twarzy widać wielkie oczy, które pierwotnie były malowane niezachowaną polichromią. Długie włosy nad czołem ułożone są w loczki, zaś z tyłu, zaczesane za uszy, opadają na ramiona trzema lokami z każdej strony głowy.

Posągi odkryte zostały wraz ze zniszczoną inskrypcją dedykacyjną (1893, 1894 i 1909) w okręgu Apollina w Delfach. Postacie młodzieńców zostały arbitralnie zidentyfikowane jako mitologiczne postacie synów Kolyppe, kapłanki Hery w Argos, o imionach Kleobis i Biton, których historię opowiada Herodot w „Dziejach” (1, 31). Według innej hipotezy posągi wyobrażają Dioskurów.

Silna i krępa budowa ciała, widoczna w postaciach młodzieńców, została uznana za rys charakterystyczny rzeźby peloponeskiej.

Aktualnie posągi znajdują się w muzeum w Delfach.

Bibliografia

• Encyklopedia sztuki starożytnej, praca zbiorowa, WAiF i Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, s. 330, 476-477, ISBN 83-01-12466-0 (PWN), ISBN 83-221-0684-X (WAiF).
• Twardecki A., Słownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu, Unia Wydawnicza „Verum”, Warszawa 1998, s. 98, ISBN 83-85921-75-3.