Kościół św. Mikołaja w Brzozowej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Mikołaja
A-186 z 18.06.1998[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Brzozowa

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

św. Mikołaja Biskupa w Brzozowej

Wezwanie

św. Mikołaj

Położenie na mapie gminy Gromnik
Mapa konturowa gminy Gromnik, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Brzozowa, kościół drewniany”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Brzozowa, kościół drewniany”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Brzozowa, kościół drewniany”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Brzozowa, kościół drewniany”
Ziemia49°50′11,6″N 20°52′39,6″E/49,836556 20,877667

Kościół św. Mikołaja w Brzozowej – drewniany rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Mikołaja, zbudowany w 1 połowie XVI w., znajdujący się w miejscowości Brzozowa.

Kościół włączono do małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kościół z Brzozowej pochodzi z 1 połowy XVI w. Był kilkakrotnie przebudowywany i odnawiany: w latach 1665–78; w latach 1835–50, gdy dostawiono wieżę; w 1960 restauracja polichromii przez Antoniego Potępę oraz w latach 90. XX w. gruntowny remont. W 2013 odkryto starą polichromię z XVII w.[2][3]

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Kościół to budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, orientowany. Prezbiterium węższe od nawy, zamknięte trójbocznie z prostokątną zakrystią od północy. Przy nawie kwadratowa wieża konstrukcji słupowo–ramowej i ścianach zwężających się ku górze z przedsionkiem w przyziemiu. Przedzielona okapem na dwie kondygnacje, nakryta baniastym hełmem z latarnią. Dach jednokalenicowy z wieżyczką na sygnaturkę nad nawą, kryty blachą[2][3].

Wnętrze nakryte stropami płaskimi, w nawie z zaskrzynieniami wspartymi na słupach. Ściany i stropy pokrywa iluzjonistyczna polichromia z XIX w.[4] Chór muzyczny wsparty na dwóch kolumnach. Główne wyposażenie kościoła pochodzi z XVIII w. W ołtarzu głównym obraz Matki Bożej Szkaplerznej; na ścianie nawy ciekawy obraz patrona św. Mikołaja z trzema uratowanymi przezeń młodzieńcami w cebrzyku; w kruchcie pod wieżą obraz św. Tekli. Organy 7-głosowe z 1978, ambona z obrazem Chrystusa Dobrego Pasterza, drewniana chrzcielnica i trzy krucyfiksy to pozostałe wyposażenie[2][3].

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Obok wolnostojąca murowana arkadowa dzwonnica, z trzema dzwonami z 1924, 1957 i 1965. Całość otoczona ogrodzeniem z otynkowanego kamiennego muru[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2021-01-18].
  2. a b c Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2001, s. 104. ISBN 83-85557-88-1.
  3. a b c d Brzozowa, kościół św. Mikołaja. Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej. [dostęp 2021-01-18]. (pol.).
  4. Praca zbiorowa: Szlak Architektury Drewnianej Małopolska. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków 2010, s. 152. ISBN 978-83-60538-61-6.