Kościół św. Stanisława Kostki w Złejwsi Wielkiej
 A/1671/1-2 z 11 grudnia 2014[1]
| |||||||||
| kościół parafialny | |||||||||
 Kościół św. Stanisława Kostki | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Adres |
ul. Jasna 16 | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie gminy Zławieś Wielka  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu toruńskiego  | |||||||||
 53°05′54,204″N 18°19′38,099″E/53,098390 18,327250
| |||||||||
Kościół św. Stanisława Kostki w Złejwsi Wielkiej – katolicka świątynia parafialna w miejscowości Zławieś Wielka. Wzniesiono ją u schyłku XIX wieku jako kościół ewangelicki. Należy do parafii św. Stanisława Kostki w Złejwsi Wielkiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W XIX przytłaczającą większość ludności wsi stanowili niemieccy ewangelicy i osadnicy olęderscy. W 1894 zatwierdzono plan budowy kościoła. W 1895 położono kamień węgielny. W 1896 dokonano zakupu organów elbląskiej firmy Wittek. W 1898 zakończono pierwszą fazę budowy. Dopiero później dobudowano wieżę, którą po jakimś czasie podwyższono. Bryłę uzupełniono później o kruchtę po lewej stronie głównego wejścia. Obiekt posiadał dzwony. Na wieży umieszczono tarcze zegarowe, jednak ze względu na wybuch I wojny światowej zegar nie został uruchomiony. Podczas wojny władze dokonały konfiskaty dzwonów kościelnych[2].
W latach 1904-1905 obok kościoła wybudowano pastorówkę dla pierwszego powołanego w 1903 pastora pomocniczego[2].
W okresie II Rzeczypospolitej kościół należał do gminy ewangelickiej znajdującej się w strukturach superintendentury (diecezji) toruńskiej Ewangelickiego Kościoła Unijnego. W 1937 parafia liczyła 900 wiernych. Kościół służył ewangelikom do 1945, po czym został ograbiony. W 1948 został przejęty został na potrzeby kultu katolickiego[2].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Kościół zbudowany został w stylu neoromańskim[2] i przetrwał do czasów współczesnych w niezmienionej formie architektonicznej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2015-10-03].
- ↑ a b c d Nowa struktura ewangelicka nowy kościół. www.parafiakos9f.nazwa.pl. [dostęp 2015-02-26]. (pol.).
- Dawne kościoły protestanckie w województwie kujawsko-pomorskim
- Ewangelicki Kościół Unijny w Polsce
- Kościoły w diecezji toruńskiej
- Świątynie pod wezwaniem św. Stanisława Kostki
- Obiekty sakralne w gminie Zławieś Wielka
- Zławieś Wielka
- Zabytkowe kościoły w powiecie toruńskim
- Architektura neoromańska w województwie kujawsko-pomorskim
- Budynki w Polsce oddane do użytku w 1898