Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Grochowalsku

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
	A/433 z dnia 15.11.1982
	kościół parafialny
Państwo	Polska
Miejscowość	Grochowalsk
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Podwyższenia Krzyża Świętego w Grochowalsku
Wezwanie	Podwyższenia Krzyża Świętego
Wspomnienie liturgiczne	14 września
Historia
Data zakończenia budowy	1784
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1 (wieżyczka na sygnaturkę)
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 3
Liczba naw	1
	Położenie na mapie gminy Dobrzyń nad Wisłą Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
	Położenie na mapie Polski Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
	Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
	Położenie na mapie powiatu lipnowskiego Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
	52°40′51,4″N 19°13′23,6″E/52,680944 19,223222
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Grochowalsku – pierwsza wzmianka o kościele parafialnym w Grochowalsku pochodzi z 1707 roku a jego fundatorem miał być Wojciech Grochowalski, jednak napis na belce tęczowej wewnątrz kościoła głosi, że powstał on w 1784 roku z fundacji Szymona Grochowalskiego.

Pierwotnie świątynia stała za wsią – tam gdzie znajduje się cmentarz. W 1875 roku za sprawą ks. Józefa Żmijewskiego przesunięto ją na obecne miejsce. Podczas tej operacji oderwało się jedno przęsło korpusu, stąd jest ona zmniejszona. Kościół położony jest na wzniesieniu w zachodniej części wsi. Kościół jest drewniany, konstrukcji zrębowej, wzniesiony z bali modrzewiowych. Ściany zrębowe posadowione na podmurówce ceglano-kamiennej; oszalowany na zewnątrz deskami w układzie pionowym. Wnętrze salowe; strop prosty z desek w układzie równoległym do osi głównej kościoła. Dach dwuspadowy pokryty blachą ocynkowaną.

Kościół jednonawowy założony na planie prostokąta z węższym trójbocznie zamkniętym prostokątnym prezbiterium. Do północnej ściany prezbiterium dobudowano zakrystię z podcieniem powstałym przez przedłużenie okapu. Od północnej strony nawy, na połowie jej długości dobudowana została kwadratowa kruchta.

Wystrój kościoła[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze kościoła zostało odnowione w 1957 roku przez malarza Teodorowicza z Włocławka. To on namalował też polichromię Matki Bożej Bolesnej znajdującą się nad prezbiterium. Płaski drewniany strop ma malaturę i stylizowaną ornamentację roślinną, przerywaną emblantami liturgicznymi, umieszczonymi w kwadratach. Ołtarz główny barokowy z rzeźbami św. Antoniego i św. Jana Ewangelisty z początków XVIII wieku. Ołtarz przywieziony został z Mokowa. W ołtarzu znajduje się obraz Świętej Trójcy i Świętej Rodziny pochodzący z 1896 roku. W górnej części ołtarza znajduje się obraz Matki Bożej Bolesnej.

W kościele znajdują się także obrazy: św. Jana Nepomucena z XVIII wieku, Koronacja Matki Bożej z XVIII wieku – malowany na desce, Ucieczka do Egiptu z połowy XIX wieku. Krzyż ołtarzowy ludowy z XIX wieku. Lichtarz barokowy z XVIII wieku i siedem klasycystycznych z XIX wieku.