Komitet Działyńskiego
Komitet Działyńskiego – nieformalna nazwa komitetu skupionego wokół Jana Kantego Działyńskiego. Komitet działał w Poznaniu w 1863 i miał na celu wspomaganie finansowe i militarne powstania styczniowego w Królestwie Polskim[1].
Oprócz Działyńskiego członkami Komitetu byli m.in.: Aleksander Guttry, Władysław Niegolewski, Włodzimierz Wolniewicz i Roger Maurycy Raczyński. Działacze ci zbierali środki finansowe, dokonywali zakupów broni i jej ekspedycji na teren Królestwa, a także formowali oddziały powstańcze (łącznie zwerbowano i wysłano do walki trzy oddziały w liczbie 1500 żołnierzy). Komitet zebrał 132 tysiące franków, nabyta broń kosztowała 216 tysięcy. Już w połowie marca 1863 roku zgromadzono 1600 karabinów i zamówiono kilka tysięcy dalszych[2].
Komitet, mimo niesprzyjających warunków, działał sprawnie, ale ostatecznie został zinfiltrowany i rozbity przez pruskiego zaborcę. 7 lipca 1864 rozpoczął się w Berlinie proces Wielkopolan udzielających pomocy powstaniu styczniowemu lub w nim walczących (ogółem 149 osób). Obrońcami było siedmiu adwokatów niemieckich i dwóch polskich – wszyscy wykazywali się dużym poświęceniem sprawie obrony oskarżonych. Wyrok zapadł 23 grudnia 1864. Skazano 38 Polaków, m.in.:
- Józefa Alojzego Seyfrieda – na karę śmierci (zaocznie, nigdy nie wykonano, był aresztowany przez Austriaków, a potem wyemigrował),
- Edmunda Calliera – na 15 miesięcy twierdzy,
- Kazimierza Szulca – na rok fortecy[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Maksymilian Stanulewicz, Jana Kantego Działyńskiego działalność we władzach powstańczych zaboru pruskiego w latach 1863–1864, „Studia Iuridica Lublinensia” (3), 2016.
- ↑ Marcel Kosman, Opowieści kórnickie, Poznań 1978, s. 146.
- ↑ Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 1971, s.308-309,311