Lech Trzeciakowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Lech Trzeciakowski
Ilustracja
Lech Trzeciakowski (2008)
Państwo działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1931
Poznań

Data i miejsce śmierci

7 stycznia 2017
Poznań

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia kultury, historia Polski i Niemiec XIX–XX w.
Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Doktorat

1959
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Habilitacja

1964
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Profesura

21 maja 1973

nauczyciel akademicki, dyrektor
uniwersytet

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Okres zatrudn.

od 1955

instytut

Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego

Okres zatrudn.

1973–1978

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons

Lech Józef Trzeciakowski (ur. 24 grudnia 1931 w Poznaniu, zm. 7 stycznia 2017 tamże[1]) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych (1973), badacz historii wieków XIX i XX.

Dom rodzinny[edytuj | edytuj kod]

Syn powstańca wielkopolskiego Mariana Trzeciakowskiego (urzędnika państwowego II Rzeczypospolitej) i Stefanii z domu Dębickiej. W 1938 rozpoczął edukację w szkole powszechnej w Poznaniu, w latach 1939–1945 uczestniczył w tajnym nauczaniu. W 1945 zdał egzaminy kończące szkołę powszechną i zdał egzamin wstępny do Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Należał do XIV Szczepu Harcerskiego „Błękitna Czternastka” im. het. Stanisława Żółkiewskiego[2].

W 1955 r. ożenił się z Marią Dolatą, z którą miał córkę Aleksandrę (ur. 1956, psycholożkę) i syna Zbyszka (1957–2006), pracownika Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu[3]. Maria Trzeciakowska zmarła w 1989 r. W 1990 r. ożenił się z Ewą Krzyżańską, prawniczką[4][5][6]. 14 stycznia 2017 został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.

Edukacja i kariera naukowa[edytuj | edytuj kod]

  • 1951 matura w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
  • 1951–1955 studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Poznańskiego
  • 1955 magisterium na Uniwersytecie Poznańskim (promotor prof. Witold Jakóbczyk)
  • 1959 doktorat na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (promotor prof. Witold Jakóbczyk)
  • 1964 doktor habilitowany
  • 1973 profesor nadzwyczajny[7]
  • 1981 profesor zwyczajny[8]

Praca zawodowa[edytuj | edytuj kod]

Działalność międzynarodowa[edytuj | edytuj kod]

  • od 1973 r. – członek Komisji UNESCO Polsko-Niemieckiej ds podręczników szkolnych
  • od 1985 r.- członek Commission Internationale des Études Historiques Slaves.(Kongres w Stuttgarcie – 1985)
    • sekretarz generalny 1990 – 1995 (Kongres w Madrycie – 1990)
    • wiceprezydent 1995 – 2000 (Kongres w Montrealu – 1995)
    • prezydent 2000 – 2005 (Kongres w Oslo – 2000)
    • prezydent honorowy 2005 r. (dożywotnio, Kongres w Sydney – 2005)[10]
  • wykładowca (visiting profesor)
    • California State University at Hayward, USA 1970
    • University of Florida, Gainesville, USA 1977
    • University of Western Ontario, Kanada 1990
    • Bielefeld Universität, Niemcy1994
    • Meiji University, Japonia 1998
    • Waseda University, Japonia 1998
    • Sophia University, Japonia 1998
  • gość Departamentu Stanu USA 1977 – badacz naukowy na kilku uniwersytetach

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • 1967: Złoty Krzyż Zasługi
  • 1974: Medal KEN
  • 1974: Nagroda Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego
  • 1975: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[11]
  • 1978: Państwowa Nagroda I stopnia (zespołowa)
  • 1984: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 1999: Nagroda Naukowa Miasta Poznania (wraz z Jerzym Topolskim)
  • 2002: Nagroda im. Herdera[12]
  • 2004: Dobosz Powstania Wielkopolskiego od ZG TPPW[13]
  • 2011: Honorowy Obywatel Miasta Poznania
  • 2012: Odnowienie doktoratu prof. Lecha Trzeciakowskiego (UAM)[14]
  • 2014: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 czerwca 2014 r. z nadania Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego)[15]

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Autor ponad 350 artykułów w kraju i zagranicą, w tym znajdujących się na Liście Filadelfijskiej oraz 15 książek[16]:

  • Polityka polskich klas posiadających w Wielkopolsce w erze Capriviego (1890-1894) (Poznań 1960).
  • Wybór tekstów do dziejów kultury Wielkopolski. Red. Roman Pollak (Poznań 1962 – współautorstwo).
  • Walka o polskość miast Poznańskiego na przełomie XIX i XX wieku, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1964).
  • Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1969).
  • Kulturkampf w zaborze pruskim, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1970).
  • Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie, wyd. II rozszerzone (Poznań 1971).
  • Pod pruskim zaborem 1850-1918, Wyd. Wiedza Powszechna (Warszawa 1973).
  • Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie, wyd. III (Poznań 1974).
  • Niemcy w Poznańskiem wobec polityki germanizacyjnej 1815-1920. Red. Lech Trzeciakowski, Wydawnictwo Instytutu Zachodniego (Poznań 1976).
  • Rola Wielkopolski w dziejach narodu polskiego. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Witoldowi Jakóbczykowi w 70 rocznicę urodzin. Red. Stanisław Kubiak i Lech Trzeciakowski (Poznań 1979).
  • RFN – PRL. Bilans stosunków wzajemnych. Problemy i perspektywy normalizacji. Red. Lech Trzeciakowski, Wydawnictwo Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (Warszawa 1979).
  • Polacy w historii i kulturze Europy Zachodniej. Słownik biograficzny. Red. Krzysztof Kwaśniewski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1981)
  • Społeczny ruch kulturalny. Tradycja a współczesność. Materiały i studia do dziejów kultury w Wielkopolsce. Red. Dzierżymir Jankowski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1981).
  • Maria Trzeciakowska, Lech Trzeciakowski, W dziewiętnastowiecznym Poznaniu. Życie codzienne miasta 1815-1914, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1982).
  • Powstanie listopadowe a problem świadomości historycznej. Red. Lech Trzeciakowski (Poznań 1983).
  • La formazione dello stereotipio del tedesco nella societa Polacca del sec. XIX, Universite de Perugia (Perugia 1987).
  • The Kulturkampf in Prussian Poland, East European Monographs. Distributed by Columbia University Press (New York 1990).
  • Dzieje Poznania, t. II, cz. I: Lata 1793–1918. Red. Jerzy Topolski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1994).
  • Dzieje Poznania, t. II, cz. II: Lata 1918–1945. Red. Jerzy Topolski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1998).
  • Poland between the Soviet Union and Germany. Wyd. Center for International Programs Meiji University (Tokio 1999).
  • Samomodernizacja społeczeństw w XIX wieku: Irlandczycy, Czesi, Polacy. Red. Lech Trzeciakowski i Krzysztof A. Makowski (Poznań 1999).
  • W kręgu polityki. Polacy – Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM (Poznań 2002).
  • Dzieje polityczne – kultura – biografistyka. Studia z historii XIX i XX wieku ofiarowane prof. Zbigniewowi Dworeckiemu. Red. Lech Trzeciakowski i Przemysław Matusik (Poznań 2002).
  • Posłowie polscy w Berlinie 1848-1928, Wydawnictwo Sejmowe (Warszawa 2003).
  • Otto von Bismarck, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław 2009.
  • Album Amicorum Profesora Lecha Trzeciakowskiego, Wydawnictwo IH UAM, Poznań 2012

Uczniowie[edytuj | edytuj kod]

Wypromował ponad 500 magistrów UAM (stacjonarnych, zaocznych, z ośrodków zamiejscowych) oraz Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, 25 doktorów[16]. Uczniami profesora są m.in.: Witold Molik, Paweł Cieliczko, Krzysztof A. Makowski, Czesław Pest, Przemysław Matusik, Jerzy Kołacki, Adam Michnik.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Konsultant naukowy

Bibliografia prac[edytuj | edytuj kod]

  • Maria Jackowska, Bibliografia prac profesora Lecha Trzeciakowskiego za lata 1955–1991 [nr 1-166], [w:] Ideologie – poglądy – mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Trzeciakowskiemu w 60 rocznicę urodzin. Red. Jerzy Topolski, Witold Molik i Krzysztof A. Makowski, Poznań 1991, s. 9–21.
  • Alina Hinc, Bibliografia prac profesora Lecha Trzeciakowskiego za lata 1990–2001 [nr 154-246], [w:] W kręgu polityki. Polacy – Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM. Red. Krzysztof A. Makowski i Witold Molik, Poznań 2002, s. 9–16.

Księga pamiątkowa[edytuj | edytuj kod]

  • Ideologie – poglądy – mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Trzeciakowskiemu w 60 rocznicę urodzin, red. Jerzy Topolski, Witold Molik i Krzysztof A. Makowski (Poznań 1991).
  • W kręgu polityki Polacy – Niemcy w XIX wieku. Instytut Historii UAM, Poznań 2002
  • Liber Amicorum Profesora Lecha Trzeciakowskiego, red. Przemysław Matusik, Poznań 2012

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Zmarł historyk prof. Lech Trzeciakowski. poznan.onet.pl, 7 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-11].
  2. ↑ Trzeciakowski Lech – historyk, profesor PAN matura 1951. marcinek.net. [dostęp 2017-01-11].
  3. ↑ Grażyna Banaszkiewicz, Nagrody Miasta Poznania w dziedzinie kultury i sztuki za rok 1984. Dokończenie, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/1985, s. 84–85, ISSN 0137-3552.
  4. ↑ Kto jest kim w Polsce, Warszawa 2001, s. 983, ISBN 83-223-2691-2.
  5. ↑ M. Fęglerski (red.), My z Marcinka matura 1951, Poznań 2004, ISBN 83-912583-2-7.
  6. ↑ Odnowienie doktoratu Profesora Lecha Trzeciakowskiego, Poznań 2014: IH UAM, s. 35, ISBN 978-83-63-047-40-5.
  7. ↑ P. Matusik, In memoriam Lech Trzeciakowski 24 XII 1931 – 7 I 2017, Kwartalnik Historyczny CXXV/2018, s. 230, ISSN 0023-5903.
  8. ↑ P. Matusik, In memoriam Lech Trzeciakowski 24 XII 1931 – 7 I 2017, Kwartalnik Historyczny CXXV/2018, s. 231, ISSN 0023-5903.
  9. ↑ Dariusz Matelski, Siedemdziesiąt lat służby Polsce (1936-2006). Dzieje Szkoły Powszechnej i Podstawowej nr 46 w Poznaniu, Poznań 2007, s. 65.
  10. ↑ Alina Hinc, Niezapisany ostatni kalendarzyk. W pierwszą rocznicę śmierci prof. Lecha Trzeciakowskiego, „Przegląd Wielkopolski, nr 1 (119)/2018, s. 22.”.
  11. ↑ prof. LECH TRZECIAKOWSKI. poznan.pl. [dostęp 2017-01-11].
  12. ↑ Spośród Polaków nagrodę tę otrzymali: Kazimierz Michałowski, Stanisław Lorenz, Krzysztof Penderecki (1977), Władysław Bartoszewski (1983), Gerard Labuda (1991), Wisława Szymborska (1995), Henryk Mikołaj Górecki, Hanna Krall (2005).
  13. ↑ Dobosz – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  14. ↑ Najwyższe wyróżnienie w stosunku do profesora ze strony macierzystej uczelni..
  15. ↑ M.P. z 2014 r. poz. 918.
  16. ↑ a b Odnowienie doktoratu Profesora Lecha Trzeciakowskiego, Poznań 2014: IH UAM, s. 31, ISBN 978-83-63-047-40-5.
  17. ↑ Jestem Poznańczykiem. Lech Trzeciakowski – E-PRZEGLĄD WIELKOPOLSKI, www.e-pw.pl [dostęp 2020-06-13].
  18. ↑ Wyborcza.pl, poznan.wyborcza.pl [dostęp 2020-06-13].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • J. Topolski, W. Molik, K.A. Makowski, Słowo wstępne [o Lechu Trzeciakowskim], [w:] Ideologie – poglądy – mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Trzeciakowskiemu w 60 rocznicę urodzin. Red. J. Topolski, W. Molik i K.A. Makowski, Poznań 1991, s. 5–8.
  • K.A. Makowski, W. Molik, Od Redakcji [o Lechu Trzeciakowskim], [w:] W kręgu polityki. Polacy – Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM. Red. K.A. Makowski i W. Molik, Poznań 2002, s. 7–8.
  • D. Matelski, Honory dla profesora Lecha Trzeciakowskiego – badacza Polonii w Niemczech, „Przegląd Polsko-Polonijny”, 2011, nr 2, s. 290–294.
  • D. Matelski, Profesor Lech Trzeciakowski (1931–2017), „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku”, red. Jarosław Kita, tom XVI, 2016 (druk 2017), s. 259–263.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lech_Trzeciakowski&oldid=68851086”