Lech Trzeciakowski
| ||
![]() Lech Trzeciakowski (2008) | ||
Kraj działania | Polska | |
Data i miejsce urodzenia | 24 grudnia 1931 Poznań | |
Data i miejsce śmierci | 7 stycznia 2017 Poznań | |
profesor nauk humanistycznych | ||
Specjalność: historia kultury, historia Polski i Niemiec XIX–XX w. | ||
Alma Mater | Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu | |
Doktorat | 1959 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu | |
Habilitacja | 1964 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu | |
Profesura | 21 maja 1973 | |
nauczyciel akademicki, dyrektor | ||
uniwersytet | Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu | |
Okres zatrudn. | od 1955 | |
instytut | Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego | |
Okres zatrudn. | 1973–1978 | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() |
Lech Józef Trzeciakowski (ur. 24 grudnia 1931 w Poznaniu, zm. 7 stycznia 2017 tamże[1]) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych (1973), badacz historii wieków XIX i XX.
Spis treści
Dom rodzinny[edytuj | edytuj kod]
Syn powstańca wielkopolskiego Mariana Trzeciakowskiego (urzędnika państwowego II Rzeczypospolitej) i Stefanii z domu Dębickiej. W 1938 rozpoczął edukację w szkole powszechnej w Poznaniu, w latach 1939-1945 pobierał naukę na tajnych kompletach. W 1945 zdał egzaminy kończące szkołę powszechną i zdał egzamin wstępny do Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Należał do XIV Szczepu Harcerskiego „Błękitna Czternastka” im. het. Stanisława Żółkiewskiego[2].
Mąż Marii Trzeciakowskiej, z którą miał dwoje dzieci: Aleksandrę (ur. 1956, psycholożkę) i Zbyszka (1957–2006), pracownika Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu[3]. 14 stycznia 2017 został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
- 1951 matura w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
- 1955 magisterium na Uniwersytecie Poznańskim (promotor prof. Witold Jakóbczyk)
- 1959 doktorat na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (promotor prof. Witold Jakóbczyk)
- 1964 habilitacja na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- 1965 docent na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- 21 maja 1973 tytuł naukowy profesora
Praca zawodowa[edytuj | edytuj kod]
- 1951 nauczyciel historii w Szkole Podstawowej nr 46 w Poznaniu (od listopada 1951 delegowany na studia)[4]
- 1951-1955 nauczyciel historii w Szkole Podstawowej nr 5 dla Pracujących w Poznaniu-Kobylepolu
- od 1955 pracownik naukowo-dydaktyczny w Instytucie Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1972-1978 kierownik Zakładu Historii Kultury, 1978-1991 kierownik Zakładu Historii Polski XIX-XX wieku)
- 1973-1978 dyrektor Instytutu Zachodniego w Poznaniu
- 1974-1978 kierownik Zakładu Badań nad Polonią Zagraniczną Polskiej Akademii Nauk
- od 2001 profesor Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu
Działalność społeczna[edytuj | edytuj kod]
- 1950-1956 członek Związku Młodzieży Polskiej na UAM
- 1955-1990 członek PZPR
- 1990-2005 kolejno sekretarz generalny, wiceprezydent i prezydent Commission Internationale des Études Historiques Slaves
Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[5]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Nagroda im. Herdera (2002)
- Państwowa Nagroda I stopnia (zbiorowa)
- Nagroda Naukowa Miasta Poznania (wraz z Jerzym Topolskim)
- Honorowy Obywatel Miasta Poznania (2011)
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
Autor ponad 300 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym książek:
- Polityka polskich klas posiadających w Wielkopolsce w erze Capriviego (1890-1894) (Poznań 1960).
- Wybór tekstów do dziejów kultury Wielkopolski. Red. Roman Pollak (Poznań 1962 - współautorstwo).
- Walka o polskość miast Poznańskiego na przełomie XIX i XX wieku, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1964).
- Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1969).
- Kulturkampf w zaborze pruskim, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1970).
- Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie, wyd. II rozszerzone (Poznań 1971).
- Pod pruskim zaborem 1850-1918, Wyd. Wiedza Powszechna (Warszawa 1973).
- Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie, wyd. III (Poznań 1974).
- Niemcy w Poznańskiem wobec polityki germanizacyjnej 1815-1920. Red. Lech Trzeciakowski, Wydawnictwo Instytutu Zachodniego (Poznań 1976).
- Rola Wielkopolski w dziejach narodu polskiego. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Witoldowi Jakóbczykowi w 70 rocznicę urodzin. Red. Stanisław Kubiak i Lech Trzeciakowski (Poznań 1979).
- RFN - PRL. Bilans stosunków wzajemnych. Problemy i perspektywy normalizacji. Red. Lech Trzeciakowski, Wydawnictwo Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (Warszawa 1979).
- Polacy w historii i kulturze Europy Zachodniej. Słownik biograficzny. Red. Krzysztof Kwaśniewski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1981)
- Społeczny ruch kulturalny. Tradycja a współczesność. Materiały i studia do dziejów kultury w Wielkopolsce. Red. Dzierżymir Jankowski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1981).
- Maria Trzeciakowska, Lech Trzeciakowski, W dziewiętnastowiecznym Poznaniu. Życie codzienne miasta 1815-1914, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1982).
- Powstanie listopadowe a problem świadomości historycznej. Red. Lech Trzeciakowski (Poznań 1983).
- La formazione dello stereotipio del tedesco nella societa Polacca del sec. XIX, Universite de Perugia (Perugia 1987).
- The Kulturkampf in Prussian Poland, East European Monographs. Distributed by Columbia University Press (New York 1990).
- Dzieje Poznania, t. II, cz. I: Lata 1793-1918. Red. Jerzy Topolski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1994).
- Dzieje Poznania, t. II, cz. II: Lata 1918-1945. Red. Jerzy Topolski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1998).
- Poland between the Soviet Union and Germany. Wyd. Center for International Programs Meiji University (Tokio 1999).
- Samomodernizacja społeczeństw w XIX wieku: Irlandczycy, Czesi, Polacy. Red. Lech Trzeciakowski i Krzysztof A. Makowski (Poznań 1999).
- W kręgu polityki. Polacy - Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM (Poznań 2002).
- Dzieje polityczne - kultura - biografistyka. Studia z historii XIX i XX wieku ofiarowane prof. Zbigniewowi Dworeckiemu. Red. Lech Trzeciakowski i Przemysław Matusik (Poznań 2002).
- Posłowie polscy w Berlinie 1848-1928, Wydawnictwo Sejmowe (Warszawa 2003).
Uczniowie[edytuj | edytuj kod]
Wypromował ponad 200 magistrów, ponad 20 doktorów. Uczniami profesora są m.in.: Witold Molik, Paweł Cieliczko, Krzysztof A. Makowski, Czesław Pest, Przemysław Matusik, Jerzy Kołacki, Adam Michnik.
Bibliografia prac[edytuj | edytuj kod]
- Maria Jackowska, Bibliografia prac profesora Lecha Trzeciakowskiego za lata 1955-1991 [nr 1-166], [w:] Ideologie - poglądy - mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Trzeciakowskiemu w 60 rocznicę urodzin. Red. Jerzy Topolski, Witold Molik i Krzysztof A. Makowski, Poznań 1991, s. 9-21.
- Alina Hinc, Bibliografia prac profesora Lecha Trzeciakowskiego za lata 1990-2001 [nr 154-246], [w:] W kręgu polityki. Polacy - Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM. Red. Krzysztof A. Makowski i Witold Molik, Poznań 2002, s. 9-16.
Księga pamiątkowa[edytuj | edytuj kod]
- Ideologie - poglądy - mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Trzeciakowskiemu w 60 rocznicę urodzin. Red. Jerzy Topolski, Witold Molik i Krzysztof A. Makowski (Poznań 1991).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zmarł historyk prof. Lech Trzeciakowski. poznan.onet.pl, 7 stycznia 2017. [dostęp 11 stycznia 2017].
- ↑ Trzeciakowski Lech - historyk, profesor PAN matura 1951. marcinek.net. [dostęp 11 stycznia 2017].
- ↑ Grażyna Banaszkiewicz, Nagrody Miasta Poznania w dziedzinie kultury i sztuki za rok 1984. Dokończenie, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/1985, s.84-85, ISSN 0137-3552
- ↑ Dariusz Matelski, Siedemdziesiąt lat służby Polsce (1936-2006). Dzieje Szkoły Powszechnej i Podstawowej nr 46 w Poznaniu, Poznań 2007, s. 65
- ↑ prof. LECH TRZECIAKOWSKI. poznan.pl. [dostęp 11 stycznia 2017].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J. Topolski, W. Molik, K. A. Makowski, Słowo wstępne [o Lechu Trzeciakowskim], [w:] Ideologie - poglądy - mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Trzeciakowskiemu w 60 rocznicę urodzin. Red. J. Topolski, W. Molik i K. A. Makowski, Poznań 1991, s. 5-8.
- K. A. Makowski, W. Molik, Od Redakcji [o Lechu Trzeciakowskim], [w:] W kręgu polityki. Polacy - Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM. Red. K. A. Makowski i W. Molik, Poznań 2002, s. 7-8.
- D. Matelski, Honory dla profesora Lecha Trzeciakowskiego – badacza Polonii w Niemczech, „Przegląd Polsko-Polonijny”, 2011, nr 2, s. 290-294.
- D. Matelski, Profesor Lech Trzeciakowski (1931–2017), „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku”, red. Jarosław Kita, tom XVI, 2016 (druk 2017), s. 259-263.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Lech Trzeciakowski w bazie „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI).
- Instytut Zachodni: strona oficjalna (ang. • pol.)
- Lech Trzeciakowski: Bibliografia w LitDok Europa Środkowo-Wschodnia / Instytut Herdera w Marburgu
- Absolwenci Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Harcerze
- Członkowie Związku Młodzieży Polskiej
- Działacze PZPR
- Honorowi obywatele Poznania
- Ludzie urodzeni w Poznaniu
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Pochowani na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu
- Polscy historycy
- Polscy nauczyciele
- Wykładowcy Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Urodzeni w 1931
- Zmarli w 2017