Lech Trzeciakowski

Lech Trzeciakowski
Lech Trzeciakowski (2008)
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	24 grudnia 1931 Poznań
Data i miejsce śmierci	7 stycznia 2017 Poznań
profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia kultury, historia Polski i Niemiec XIX–XX w.
Alma Mater	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Doktorat	1959 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Habilitacja	1964 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Profesura	21 maja 1973
nauczyciel akademicki, dyrektor
uniwersytet	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Okres zatrudn.	od 1955
instytut	Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego
Okres zatrudn.	1973–1978
Odznaczenia

Lech Józef Trzeciakowski (ur. 24 grudnia 1931 w Poznaniu, zm. 7 stycznia 2017 tamże) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych (1973), badacz historii wieków XIX i XX.

Dom rodzinny

Syn powstańca wielkopolskiego Mariana Trzeciakowskiego (urzędnika państwowego II Rzeczypospolitej) i Stefanii z domu Dębickiej. W 1938 rozpoczął edukację w szkole powszechnej w Poznaniu, w latach 1939-1945 pobierał naukę na tajnych kompletach. W 1945 zdał egzaminy kończące szkołę powszechną i zdał egzamin wstępny do Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Należał do XIV Szczepu Harcerskiego „Błękitna Czternastka” im. het. Stanisława Żółkiewskiego.

Mąż Marii Trzeciakowskiej, z którą miał dwoje dzieci: Aleksandrę (ur. 1956, psycholożkę) i Zbyszka (1957–2006), pracownika Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. 14 stycznia 2017 został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.

Edukacja

• 1951 matura w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
• 1955 magisterium na Uniwersytecie Poznańskim (promotor prof. Witold Jakóbczyk)
• 1959 doktorat na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (promotor prof. Witold Jakóbczyk)
• 1964 habilitacja na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• 1965 docent na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• 21 maja 1973 tytuł naukowy profesora

Praca zawodowa

• 1951 nauczyciel historii w Szkole Podstawowej nr 46 w Poznaniu (od listopada 1951 delegowany na studia)
• 1951-1955 nauczyciel historii w Szkole Podstawowej nr 5 dla Pracujących w Poznaniu-Kobylepolu
• od 1955 pracownik naukowo-dydaktyczny w Instytucie Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1972-1978 kierownik Zakładu Historii Kultury, 1978-1991 kierownik Zakładu Historii Polski XIX-XX wieku)
• 1973-1978 dyrektor Instytutu Zachodniego w Poznaniu
• 1974-1978 kierownik Zakładu Badań nad Polonią Zagraniczną Polskiej Akademii Nauk
• od 2001 profesor Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu

Działalność społeczna

• 1950-1956 członek Związku Młodzieży Polskiej na UAM
• 1955-1990 członek PZPR
• 1990-2005 kolejno sekretarz generalny, wiceprezydent i prezydent Commission Internationale des Études Historiques Slaves

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Nagroda im. Herdera (2002)
• Państwowa Nagroda I stopnia (zbiorowa)
• Nagroda Naukowa Miasta Poznania (wraz z Jerzym Topolskim)
• Honorowy Obywatel Miasta Poznania (2011)

Publikacje

Autor ponad 300 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym książek:

• Polityka polskich klas posiadających w Wielkopolsce w erze Capriviego (1890-1894) (Poznań 1960).
• Wybór tekstów do dziejów kultury Wielkopolski. Red. Roman Pollak (Poznań 1962 - współautorstwo).
• Walka o polskość miast Poznańskiego na przełomie XIX i XX wieku, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1964).
• Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1969).
• Kulturkampf w zaborze pruskim, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1970).
• Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie, wyd. II rozszerzone (Poznań 1971).
• Pod pruskim zaborem 1850-1918, Wyd. Wiedza Powszechna (Warszawa 1973).
• Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie, wyd. III (Poznań 1974).
• Niemcy w Poznańskiem wobec polityki germanizacyjnej 1815-1920. Red. Lech Trzeciakowski, Wydawnictwo Instytutu Zachodniego (Poznań 1976).
• Rola Wielkopolski w dziejach narodu polskiego. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Witoldowi Jakóbczykowi w 70 rocznicę urodzin. Red. Stanisław Kubiak i Lech Trzeciakowski (Poznań 1979).
• RFN - PRL. Bilans stosunków wzajemnych. Problemy i perspektywy normalizacji. Red. Lech Trzeciakowski, Wydawnictwo Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (Warszawa 1979).
• Polacy w historii i kulturze Europy Zachodniej. Słownik biograficzny. Red. Krzysztof Kwaśniewski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1981)
• Społeczny ruch kulturalny. Tradycja a współczesność. Materiały i studia do dziejów kultury w Wielkopolsce. Red. Dzierżymir Jankowski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1981).
• Maria Trzeciakowska, Lech Trzeciakowski, W dziewiętnastowiecznym Poznaniu. Życie codzienne miasta 1815-1914, Wydawnictwo Poznańskie (Poznań 1982).
• Powstanie listopadowe a problem świadomości historycznej. Red. Lech Trzeciakowski (Poznań 1983).
• La formazione dello stereotipio del tedesco nella societa Polacca del sec. XIX, Universite de Perugia (Perugia 1987).
• The Kulturkampf in Prussian Poland, East European Monographs. Distributed by Columbia University Press (New York 1990).
• Dzieje Poznania, t. II, cz. I: Lata 1793-1918. Red. Jerzy Topolski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1994).
• Dzieje Poznania, t. II, cz. II: Lata 1918-1945. Red. Jerzy Topolski i Lech Trzeciakowski (Poznań 1998).
• Poland between the Soviet Union and Germany. Wyd. Center for International Programs Meiji University (Tokio 1999).
• Samomodernizacja społeczeństw w XIX wieku: Irlandczycy, Czesi, Polacy. Red. Lech Trzeciakowski i Krzysztof A. Makowski (Poznań 1999).
• W kręgu polityki. Polacy - Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM (Poznań 2002).
• Dzieje polityczne - kultura - biografistyka. Studia z historii XIX i XX wieku ofiarowane prof. Zbigniewowi Dworeckiemu. Red. Lech Trzeciakowski i Przemysław Matusik (Poznań 2002).
• Posłowie polscy w Berlinie 1848-1928, Wydawnictwo Sejmowe (Warszawa 2003).

Uczniowie

Wypromował ponad 200 magistrów, ponad 20 doktorów. Uczniami profesora są m.in.: Witold Molik, Paweł Cieliczko, Krzysztof A. Makowski, Czesław Pest, Przemysław Matusik, Jerzy Kołacki, Adam Michnik.

Bibliografia prac

• Maria Jackowska, Bibliografia prac profesora Lecha Trzeciakowskiego za lata 1955-1991 [nr 1-166], [w:] Ideologie - poglądy - mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Trzeciakowskiemu w 60 rocznicę urodzin. Red. Jerzy Topolski, Witold Molik i Krzysztof A. Makowski, Poznań 1991, s. 9-21.
• Alina Hinc, Bibliografia prac profesora Lecha Trzeciakowskiego za lata 1990-2001 [nr 154-246], [w:] W kręgu polityki. Polacy - Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM. Red. Krzysztof A. Makowski i Witold Molik, Poznań 2002, s. 9-16.

Księga pamiątkowa

• Ideologie - poglądy - mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Trzeciakowskiemu w 60 rocznicę urodzin. Red. Jerzy Topolski, Witold Molik i Krzysztof A. Makowski (Poznań 1991).

Bibliografia

• J. Topolski, W. Molik, K. A. Makowski, Słowo wstępne [o Lechu Trzeciakowskim], [w:] Ideologie - poglądy - mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX wieku. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Trzeciakowskiemu w 60 rocznicę urodzin. Red. J. Topolski, W. Molik i K. A. Makowski, Poznań 1991, s. 5-8.
• K. A. Makowski, W. Molik, Od Redakcji [o Lechu Trzeciakowskim], [w:] W kręgu polityki. Polacy - Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM. Red. K. A. Makowski i W. Molik, Poznań 2002, s. 7-8.
• D. Matelski, Honory dla profesora Lecha Trzeciakowskiego – badacza Polonii w Niemczech, „Przegląd Polsko-Polonijny”, 2011, nr 2, s. 290-294.
• D. Matelski, Profesor Lech Trzeciakowski (1931–2017), „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku”, red. Jarosław Kita, tom XVI, 2016 (druk 2017), s. 259-263.

Linki zewnętrzne

• Lech Trzeciakowski w bazie „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI).
• Instytut Zachodni: strona oficjalna (ang. • pol.)
• Lech Trzeciakowski: Bibliografia w LitDok Europa Środkowo-Wschodnia / Instytut Herdera w Marburgu