Konský dol
Konský dol – dolina w Wielkiej Fatrze na Słowacji.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Dolina leży w południowo-zachodniej części Wielkiej Fatry, w tzw. Skalnej Fatrze (słow. Bralná Fatra). Jest pierwszym prawym odgałęzieniem Doliny Gaderskiej. Od północy ogranicza ją masyw Tlstej i wybiegający od niej w kierunku zachodnim grzbiet zakończony skalistym wzniesieniem zwanym Norková, od południowego zachodu – masyw Ostrej i wybiegający odeń w kierunku północno-zachodnim grzbiet zwany Kočárová.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Dolina utworzona jest w triasowych wapieniach i dolomitach płaszczowiny choczańskiej. Jest głęboko wcięta pomiędzy otaczające ją strome zbocza, na których widoczne są liczne formacje skalne. Układ warstw jest tu znacznie zaburzony: we wstępnej partii doliny na zboczach Ostrej widoczny jest przewrócony fałd. Dolina biegnie w kierunku południowo-wschodnim, wznosząc się dość bystro. Jej amfiteatralnie ukształtowane zamknięcie pomiędzy masywami Tlstej i Ostrej, obfitujące w skalne ściany i turnie, nazywane jest Muráne lub Muráň. Długość doliny wynosi ok. 3,5 km.
Dolina przez większą część roku jest bezwodna: w skrasowiałym podłożu wody spływają systemem szczelin głęboko pod powierzchnią gruntu. Z innych zjawisk krasowych należy wymienić również kilka jaskiń usytuowanych w jej górnych partiach. Są to Jaskinia Izabeli Textorisovej, Jaskinia Na Vyhni, Oblúkovitej jaskyňa nr 1, Široká jaskyňa nr 2, Tunel, Klepec[1].
Prawie całą dolinę porasta las, niewielkie polanki spotkamy jedynie w jej najniższej części. Skalne upłazki i niewielkie łączki wśród turni w wyższych partiach stoków porastają murawy z wielką liczbą gatunków wapieniolubnych, w tym z rzadkim astrem alpejskim.
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Doliną Konský dol, od jej wylotu do Doliny Gaderskiej aż prawie po jej zamknięcie (położony na wysokości ok. 1050 m Muráň), a następnie trawersem aż na szczyt Tlstej wiedzie niebiesko znakowany szlak turystyczny, nazwany imieniem zasłużonego działacza turystycznego Janka Bojmíra z Martina (słow. Chodník Janka Bojmíra). Do jej zamknięcia (do połączenia z ww. szlakiem niebieskim) wiodą również znaki żółte z Ostrej.
- rozdroże w Gaderskiej dolinie – Konský dol – Muráň (1050 m). Odległość 4,2 km, suma podejść 550 m, czas przejścia 1:40 h, z powrotem 1:10 h.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Geographia Cassoviensis, ročník II., 2 / 2008Redakčná rada:doc. RNDr. Zdenko Hochmuth, CSc. prof. RNDr. Ján Košťálik, DrSc.doc. RNDr. Peter Spišiak, CSc.prof. PhDr. Ladislav Tajták, CSc.Krasové územia ajaskyne Slovenska [online] [dostęp 2020-07-30] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-17] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Hochmuth Zdenko a kolektív: Veľká Fatra. Turistický sprievodca ČSSR č. 3, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1980.
- Veľká Fatra. Turistická mapa 1:50 000. Edícia turistických máp č. 121, wyd. VKÚ Harmanec 1994. ISBN 80-85510-41-3.