Konwalijka dwulistna

Konwalijka dwulistna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	szparagowate
Rodzaj	konwalijka
Gatunek	konwalijka dwulistna
	Nazwa systematyczna
	Maianthemum bifolium (L.) F. W. Schmidt; Fl. Boëm. 4: 55 (1794)
Synonimy
	Bifolium cordatum G.Gaertn., B.Mey. & Scherb.; Convallaria bifolia L.; Convallaria cordifolia (Moench) Stokes; Convallaria monophylla Oeder; Convallaria pulchella Salisb.; Convallaria quadrifida Lam.; Convallaria tetrapetala Gilib.; Maia bifolia (L.) Salisb.; Maianthemum convallaria F.H.Wigg.; Maianthemum cordifolium Moench; Maianthemum nipponicum Nakai; Maianthemum smilacinum Montandon; Monophyllon lobelii Delarbre; Sciophila convallarioides Wibel; Smilacina bifolia (L.) Ker Gawl.; Smilacina cordifolia (Moench) Becker; Styrandra bifolia (L.) Raf.; Styrandra petiolaris Raf.; Unifolium bifolium (L.) Greene; Unifolium quadrifidum (Lam.) All.; Valentinia bifolia (L.) Baill.;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Konwalijka dwulistna^[4], majownik^[5] (Maianthemum bifolium) – gatunek byliny z rodziny szparagowatych (Asparagaceae). Roślina występuje w strefie umiarkowanej w Europie i Azji; od Hiszpanii i Wielkiej Brytanii po Japonię i Kamczatkę^[3]. Rośnie pospolicie w całej Polsce^[6].

Morfologia

Kłącze: Cienkie, czołgające się.
Łodyga: Pojedyncza, wzniesiona, nierozgałęziona, rzadko owłosiona, o wysokości zaledwie 5–20 cm.
Liście: Przeważnie, jak wskazuje nazwa gatunkowa rośliny, występują tylko dwa liście. Istnieje też rzadko spotykana odmiana trzylistna, u której z kąta każdego liścia wyrasta oddzielna łodyga kwiatostanowa. Liście sercowatojajowate, ostro zakończone, osadzone blisko siebie. Nerwy na spodniej stronie blaszki wystające, orzęsione.
Kwiaty: Zebrane w 2–3 kwiatowe baldaszki tworzące grono na szczycie łodygi. Kwiatki bardzo drobne, na krótkich szypułkach osadzonych w kątach przysadek. Cztery działki okwiatu, długości 2–3 mm, o białym, lub żółtawym kolorze, zrośnięte w nasadzie. Pręciki cztery, o długości takiej, jak działki (lub niewiele mniejszej), słupek jeden z grubą i krótką szyjką i 2–3 komorową zalążnią. Kwiaty przedsłupne, kwitną od maja do czerwca, są owadopylne (zapylane przez muchówki).
Owoc: Kulista jagoda, zawierająca 1–2 kuliste nasiona. Początkowo zielona, po dojrzeniu czerwona.

Biologia i ekologia

Występuje w lasach liściastych, mieszanych i borach. Preferuje gleby gliniaste, ubogie w wapń i nieznacznie kwaśne^[7]. W górach w Europie Środkowej rośnie do piętra kosówki.

Bylina. Kwiaty rozwijają się od kwietnia do czerwca. Są samopylne i zapylane przez owady. W rozsiewaniu nasion istotną rolę pełnią ptaki żywiące się owocami, rozprzestrzeniające nasiona, które wydalają^[7].

Roślina trująca: Cała roślina jest trująca – zawiera saponiny^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-09-27] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Maianthemum bifolium (L.) F.W.Schmidt, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-13] .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 113, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ majownik [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2024-12-13].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 347, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ ^a ^b ^c JakubJ. Mowszowicz JakubJ., Flora wiosenna, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1979, s. 53, ISBN 83-02-00322-0 (pol.).

Bibliografia

František Činčura, Viera Feráková, Jozef Májovský, Ladislav Šomšák, Ján Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Jindřich Krejča, Magdaléna Záborská (ilustracje). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01473-2.
Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-09-27] (ang.).

[powo-3] Maianthemum bifolium (L.) F.W.Schmidt, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-13] .

[checklist-4] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 113, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[5] majownik [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2024-12-13].

[6] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 347, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[wiosna-7] JakubJ. Mowszowicz JakubJ., Flora wiosenna, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1979, s. 53, ISBN 83-02-00322-0 (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]