Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kotłowie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
w Kotłowie
460/Wlkp/A z dnia 31.12.1990
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowość

Kotłów

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kotłowie

Wezwanie

Narodzenia Najświętszej Maryi Panny

Położenie na mapie gminy Mikstat
Mapa konturowa gminy Mikstat, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Pannyw Kotłowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Pannyw Kotłowie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Pannyw Kotłowie”
Położenie na mapie powiatu ostrzeszowskiego
Mapa konturowa powiatu ostrzeszowskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Pannyw Kotłowie”
Ziemia51°32′55,50″N 17°58′17,13″E/51,548750 17,971425
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kotłowie – zabytkowy kościół parafialny w Kotłowie, w gminie Mikstat w powiecie ostrzeszowskim.

Wnętrze

Kościół usytuowany na wzgórzu górującym nad okolicą (o wysokości 230 m n.p.m.), będącym pozostałością moreny czołowej lodowca. W okolicy są cztery kościoły, które „się widzą” – w Kotłowie, Wysocku Wielkim, Chełmcach i Ołoboku, dzięki położeniu na wzgórzach górujących nad okolicą.

Data budowy kościoła w Kotłowie jest przedmiotem sporów historyków. Według jednych kościół datowany jest na rok 1108 i według kroniki Jana Długosza ufundowany został przez Piotra Włostowica[1]. Świadczyć mają o tym między innymi zachowane rzeźby, dekorujące elementy konstrukcyjne (głowa ludzka, zwierzęce maski na rogach, między którymi wisi winogrono, lew kroczący z otwartą paszczą). Inni twierdzą, że kościół pochodzi z połowy XII w.[2], o czym świadczy rzut nawy, zbliżony do kwadratu, półkoliste sklepienie absydy oraz konstrukcja portalu. Kościół ten mógł ufundować w tym okresie książę Mieszko III Stary, podobnie jak kolegiatę św. Pawła Apostoła w Kaliszu, do programu której nawiązuje kościół w Kotłowie[3]. Niezależnie od tego kościół w Kotłowie należy do jednych z najstarszych zabytków budownictwa romańskiego w Wielkopolsce.

Podstawowym surowcem do budowy kościołów romańskich były kamienie granitowe naniesione w trakcie epoki lodowcowej. Romańskie mury kościoła w Kotłowie o grubości 1,4 m wykonane są z ciosanego granitu. Powierzchnie kamieni używanych do budowy obrabiano starannie przy pomocy młotków, dążąc do uzyskania kształtu sześcianu. Zewnętrzne i wewnętrzne lica ścian stanowią warstwy obrobionych kamieni granitowych, ułożonych w wyraźnych poziomych liniach, spojonych zaprawą wapienną. Wnętrze ścian wypełniano gruzem, pochodzącym z obróbki kamieni użytych do wykonania ścian licowych lub mniejszych kamieni i zalewano zaprawą wapienną. Do budowy kościołów romańskich oprócz kamieni granitowych używana był także piaskowiec, przede wszystkim do oprawy otworów okiennych, a także cegła. W Kotłowie z piaskowca wykonany został portal. Wzgórze, na którym zbudowano kościół i przylegający do niego cmentarz otoczone są murami wykonanymi z kamieni granitowych.

W 1457 roku Kazimierz IV Jagiellończyk nadał kościół kanonikom regularnym laterańskim z Kalisza. Ich własnością pozostawał do sekularyzacji majątków klasztornych i przejęcia ich przez Królestwo Pruskie w latach 20. XIX w[4].

Kościół był kilkakrotnie przebudowywany, między innymi w 1721 dobudowana została barokowa wieża, a w latach 1905-1908 transept. W ścianach nawy zachowały się pierwotne okna romańskie i dwa zamurowane portale. Obecny kształt wynika z ostatniej przebudowy na początku XX w.

Barokowe i rokokowe wyposażenie wnętrza pochodzi głównie z XVIII w. Najcenniejszym skarbem kościoła jest znajdujący się w ołtarzu głównym obraz Matki Bożej Kotłowskiej, przedstawionej z Dzieciątkiem, którą adorują św. Stanisław i św. Wojciech. Obraz ten, wykonany w 1605 roku, przez wieki przyciągał do świątyni licznych pątników i pielgrzymów.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Franciszek Jaśkowiak: Województwo poznańskie. Przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1967, s. 158-159.
  2. ↑ Piotr Maluśkiewicz: Wielkopolska. Warszawa: Sport i Turystyka — MUZA SA, 2008, s. 297. ISBN 978-83-7495-454-9.
  3. ↑ Artur Różański: Kalisz i Kotłów — dwie południowowielkopolskie świątynie doby Mieszka III. Oryginał i kopia czy tylko przypadkowa analogia?. W: Średniowieczna architektura sakralna w świetle najnowszych badań. Gniezno: 2014. ISBN 978-83-61391-76-0.
  4. ↑ Kościół katolicki pw. Nawiedzenia NMP, Kotłów. [dostęp 2019-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-10)].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_Narodzenia_Najświętszej_Maryi_Panny_w_Kotłowie&oldid=72137983”