Przejdź do zawartości

Wysocko Wielkie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wysocko Wielkie
wieś
Ilustracja
Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z XVI w.
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

ostrowski

Gmina

Ostrów Wielkopolski

Liczba ludności (2011)

1001[2]

Strefa numeracyjna

62

Kod pocztowy

63-400[3]

Tablice rejestracyjne

POS

SIMC

0206084

Położenie na mapie gminy wiejskiej Ostrów Wielkopolski
Mapa konturowa gminy wiejskiej Ostrów Wielkopolski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Wysocko Wielkie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wysocko Wielkie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wysocko Wielkie”
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego
Mapa konturowa powiatu ostrowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wysocko Wielkie”
Ziemia51°37′19″N 17°51′14″E/51,621944 17,853889[1]
Przebudowany dwór Szembeków z połowy XIX w.
Widok dworu przed 1912
Wysocko wielkie z lotu ptaka

Wysocko Wielkie (łac. Visoczko, niem. Groß Wysocko) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Wielkopolski.

Do 1953 roku miejscowość była siedzibą gminy Wysocko Wielkie.

Jest to zurbanizowana wieś położona przy południowo-wschodniej granicy Ostrowa Wielkopolskiego (dojazd autobusami komunikacji miejskiej). Liczy ok. 1000 mieszkańców. Leży na Wzgórzach Wysockich, których najwyższy szczyt mierzy 186 m n.p.m.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Teren osadnictwa z II okresu brązów (1500-1200 r. p.n.e.). Odkryto tu cmentarzysko kurhanów z tego okresu. Wysocko Wielkie jest jedną z najstarszych miejscowości regionu. Już w 1298 r. istniał tu kościół i parafia Visoczko.

Gniazdo rodu Szembeków, którego przedstawicielami byli m.in. malarz Stanisław Szembek oraz działacz społeczny i narodowościowy Bogdan Szembek. W 1932 r. urodził się w Wysocku Kazimierz Działocha, profesor prawa, sędzia Trybunału Konstytucyjnego.

Miejscowość przynależała administracyjnie przed rokiem 1887 do powiatu odolanowskiego, w latach 1975-1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1887-1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
  • kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, późnogotycki, prawdopodobnie z początku XVI wieku, powiększany w 1684 r. Położony na jednym z najwyższych wzgórz w okolicy. Na szczycie tego wzgórza postawiono w końcu XIX wieku arkadową dzwonnicę. W ścianach świątyni znajdują się otwory po rozniecaniu przez mieszkańców drewnianymi świdrami ognia w Wielką Sobotę, który przeniesiony do domowych palenisk miał przynieść szczęście i dostatek. Wyposażenie kościoła jest późnobarokowe, z XVIII wieku. W prezbiterium znajdują się dwa obrazy Stanisława Szembeka. Rodzina Szembeków związana jest z kościołem także poprzez granitowe epitafium rodziny Szembeków oraz grób Stanisława Szembeka w podziemiach. Mieszkał on tu i pracował od 1879 r. Na wyposażeniu także:
    • w ołtarzu głównym krucyfiks z XVII wieku, rzeźby,
    • ołtarze boczne, cztery, późnobarokowe, z XVIII wieku,
    • nad chórem organowym krucyfiks barokowy i głowa rogacza,
Przy kościele znajduje się plebania z I połowy XIX wieku, kryta dachem naczółkowym.
  • pałac Szembeków, z 1850 r., rozbudowywany i przebudowywany
    • oficyna pałacowa z I poł. XIX w., z czterokolumnowym portykiem i czterospadowym dachem
    • zabudowania folwarczne z XIX w.
      • trzykondygnacyjny spichlerz z I poł. XIX w.
    • park krajobrazowy
  • Stara Gorzelnia z II poł. XIX w.
  • cmentarz z grobami poległych powstańców wielkopolskich i rozstrzelanych żołnierzy Armii Krajowej

Przyroda

[edytuj | edytuj kod]
  • park krajobrazowy pałacu Szembeków, z poł. XIX w., o powierzchni 5,4 ha, z małym stawem i pomnikowym dębem
  • Las Wysocko

We Wysocku Wielkim działa Ludowy Klub Sportowy Orzeł Wysocko Wielkie, mający sekcje tenisa stołowego (okręgówka i klasa A), piłki nożnej (Kalisz - klasa B - grupa III). Klub zrzesza ok. 60 członków, głównie mieszkańców wsi Wysocko Wielkie oraz okolicznych miejscowości.

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

Na wzgórzach, w północnej części miejscowości - na pograniczu z Ostrowem - znajdują się trzy elektrownie wiatrowe.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 153476
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2017-12-11].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1573 [zarchiwizowane 2022-10-26].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]