Kościół św. Wita w Českým Krumlovie
 nr rej. ÚSKP 13852/3-1173 nr kat. 1000124178[1]
| |||||||||||
| |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Český Krumlov Horní č.p. 160 | ||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Czech  | |||||||||||
 48°48′36,000″N 14°18′58,000″E/48,810000 14,316111
| |||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||
Kościół św. Wita w Českým Krumlovie – rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Wita, położony w Czechach, w kraju południowoczeskim. Kościół, wraz z historycznym centrum miasta, jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Należy do dekanatu Český Krumlov diecezji czeskobudziejowickiej w Czechach.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wzmianki pisemne o parafii pochodzą z 1329 roku. Kościół wybudowany w latach 1407–1439 w miejscu starszego na cyplu nad Wełtawą. Inicjatorem był ks. Hostislav z Bílska, projektantem Linhart z Aldenberku. Prezbiterium jest prawdopodobnie dziełem mistrza Jana z 1407 roku[1]. Budowę nawy kontynuował budowniczy Stanêk z Krumlowa[2]. Konsekrowany w 1439 roku. Do 1885 roku wokół budynku znajdował się cmentarz, zachowały się płyty nagrobne. Nowy cmentarz z drewnianą kaplicą poświęconą 17 listopada 1885 roku założono po drugiej stronie Wełtawy w okolicach ogrodu jezuickiego. W 1638 roku dobudowano zakrystię, w latach 1893–1894 przebudowano wieżę. Restaurowany był w latach 1899–1900 i w 1936 roku. W kościele znajduje się m.in. mauzoleum Wilhelma z Rožemberku[3][1].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]
Budowla gotycka, halowa trzynawowa. Prezbiterium zamknięte pięciobocznie[1]. Sakramentarium i kruchta dobudowana około 1500 roku[4]. Wieża w zachodniej części kościoła ma romańskie okna na parterze. Najwyższe piętro wieży jest pseudogotyckie i pochodzi z lat 1893–1894[1]. Obecnie w obiekcie są dwie kaplice, ale do roku 1787 była jeszcze trzecia[3][2]. Od XV wieku w kościele są dwa organy. W zachodniej części w emporze instrument z 1738 roku i w północnej części małe organy z 1716 ozdobione liśćmi akantu. Chrzcielnica z czerwonego marmuru z baldachimem pochodzi z XVI wieku[2]. W ołtarzu głównym obraz św. Wita i Marii Panny autorstwa Jana Krejčika z lat 1673–1683[2], ufundowany przez parę książęcą Jana Kristiána z Eggenberku i Marię Ernestin z domu Schwarzenberk[5]. Do roku 1780 było kilka ołtarzy bocznych fundowanych przez gildie działające w mieście[2].
Kaplica św. Jana Nepomucena
[edytuj | edytuj kod]Kaplicę ufundował Adam František ze Schwarzenbergu i jego żona Eleonora Amalie ze Schwarzenbergu w latach 1726–1729. Autorem był E.A. Martinelli. W rokokowym ołtarzu znajduje się obraz przedstawiający śmierć św. Jana Nepomucena z 1729 roku autorstwa Pietra van Roye[3]. Ołtarz jest repliką ołtarza Berniniego w Rzymie[2].
Kaplica Zmartwychwstania Pańskiego
[edytuj | edytuj kod]Kaplica pochodzi z okresu gotyckiej budowy kościoła. W okresie baroku usunięto żebra sklepienne[2]. Wystrój malarski wykonał František Jakub Prokyš w roku 1777[5].
Kaplica św. Hieronima
[edytuj | edytuj kod]Nieistniejącą obecnie kaplicę św. Hieronima po zachodniej stronie kościoła, ufundował Johan von Rosenberg w roku 1389. W XVI wieku kościół był zarezerwowany dla ludności czeskiej, a ludność niemiecka korzystała z kaplicy. W 1787 pomieszczenia zamknięto i sprzedano[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e pamatkovykatalog kostel vita ↓.
- ↑ a b c d e f g h Český Krumlov ↓.
- ↑ a b c Flašková 2010 ↓, s. 22.
- ↑ Sztuka świata 2012 ↓, t. 15, s. 181.
- ↑ a b Flašková 2010 ↓, s. 23.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Sztuka świata. Atlas zabytków Europa A-K. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2012. ISBN 978-83-213-4425-6.
- Zdena Flašková: Czeski Krumlov Historyczna część miasta, gród i zamek. 2010. ISBN 80-86141-35-7.
- Kirche St. Veit in der Stadt Český Krumlov. farnostck.bcb.cz. [dostęp 2021-04-20].
- Kostel sv. Víta. pamatkovykatalog.cz. [dostęp 2021-04-20].