Krogulec rdzawoboczny

Krogulec rdzawoboczny
	Accipiter castanilius
	Bonaparte, 1853
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	szponiaste
Rodzina	jastrzębiowate
Podrodzina	jastrzębie
Plemię	Accipitrini
Rodzaj	Accipiter
Gatunek	krogulec rdzawoboczny
Podgatunki
	A. c. castanilius Bonaparte, 1853; A. c. beniensis Lönnberg, 1917;
	A. c. castanilius Bonaparte, 1853; A. c. beniensis Lönnberg, 1917;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Krogulec rdzawoboczny^[3] (Accipiter castanilius) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkującego Afrykę.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Takson po raz pierwszy opisany przez K. L. Bonaparte w 1853 roku pod obecną nazwą^[4]. Jako lokalizację holotypu autor wskazał błędnie Amerykę Południową (powinien być Gabon)^[5]. Takson siostrzany z A. tachiro^[6]. Wyróżniono 2 podgatunki A. castanilius^[a]^[7].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Ptak ten zamieszkuje w zależności od podgatunku^[7]:

A. castanilius castanilius – południowa Nigeria do Gabonu i zachodniej Demokratycznej Republiki Konga.
A. castanilius beniensis – wschodnia Demokratyczna Republika Konga.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 28–37 cm, rozpiętość skrzydeł 43–58 cm, masa ciała samców 115–150 g, samic 147–200 g^[5]^[8]. Grzbiet ma barwę czarną lub ciemnoszarą. Ogon jest czarny z trzema białymi, prostopadłymi pasami, szyja, klatka piersiowa i brzuch rudo-biała, oczy, woskówka i nogi żółte.

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Krogulce rdzawoboczne żyją w nizinnych, wilgotnych lasach. Najprawdopodobniej żywią się niewielkimi ssakami (gryzonie, być może nietoperze), gadami, płazami i mniejszymi ptakami^[5]. Polują z ukrycia. Często towarzyszą kolumnom mrówek, w celu upolowania wypłoszonych przez nie bezkręgowców. Okres godowy trwa od stycznia do kwietnia^[5].

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krogulca rdzawobocznego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy^[2].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Zobacz w infoboksie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Accipiter castanilius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Accipiter castanilius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-02].
↑ K. L. Bonaparte: Revue et magasin de zoologie pure et appliquée. Cz. 5. Paryż: Bureau de la Revue et Magasin de Zoologie, 1853, s. 578. (fr.).
↑ ^a ^b ^c ^d A. C. Kemp, J. S. Marks: Chestnut-flanked Sparrowhawk (Accipiter castanilius). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. [dostęp 2014-08-24]. (ang.).
↑ Floris C. Breman, Kurt Jordaens, Gontran Sonet, Zoltán T. Nagy, Jeroen Van Houdt, Michel Louette. DNA barcoding and evolutionary relationships in Accipiter Brisson, 1760 (Aves, Falconiformes: Accipitridae) with a focus on African and Eurasian representatives. „Journal of Ornithology”. 154 (1), s. 265-287, 2013. DOI: 10.1007/s10336-012-0892-5. (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-02]. (ang.).
↑ Michel Louette, Paul Herroelen. Comparative biology of the forest-inhabiting hawks Accipiter spp. in the Democratic Republic of Congo. „Ostrich”. 78 (1), s. 21-28, 2007. DOI: 10.2989/OSTRICH.2007.78.1.4.48. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Chestnut-flanked Sparrowhawk Accipiter castanilius. The Peregrine Fund. [dostęp 2014-07-27]. (ang.).
Terry Stevenson, John Fanshawe: Birds of East Africa: Kenya, Tanzania, Uganda, Rwanda, Burundi. A& C Black, 2004. ISBN 978-0-7136-7347-0.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia krogulca rdzwobocznego. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[a-7] Zobacz w infoboksie

[itis-1] Accipiter castanilius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Accipiter castanilius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-02].

[autor-4] K. L. Bonaparte: Revue et magasin de zoologie pure et appliquée. Cz. 5. Paryż: Bureau de la Revue et Magasin de Zoologie, 1853, s. 578. (fr.).

[hbwalive-5] A. C. Kemp, J. S. Marks: Chestnut-flanked Sparrowhawk (Accipiter castanilius). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. [dostęp 2014-08-24]. (ang.).

[jo154-6] Floris C. Breman, Kurt Jordaens, Gontran Sonet, Zoltán T. Nagy, Jeroen Van Houdt, Michel Louette. DNA barcoding and evolutionary relationships in Accipiter Brisson, 1760 (Aves, Falconiformes: Accipitridae) with a focus on African and Eurasian representatives. „Journal of Ornithology”. 154 (1), s. 265-287, 2013. DOI: 10.1007/s10336-012-0892-5. (ang.).

[ioc-8] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-02]. (ang.).

[ostrich78-9] Michel Louette, Paul Herroelen. Comparative biology of the forest-inhabiting hawks Accipiter spp. in the Democratic Republic of Congo. „Ostrich”. 78 (1), s. 21-28, 2007. DOI: 10.2989/OSTRICH.2007.78.1.4.48. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[7]

[8]