Kronika katedralna krakowska
Kronika katedralna krakowska (Kronika krakowska) – polska kronika z XIV wieku, wchodząca w skład Wielkiej kroniki[1].
Wielka kronika to zbiór wcześniejszych źródeł historycznych (kroniki, roczniki, kalendarze), dokonany w XIV wieku[2]. Znanych jest 9 rękopisów Wielkiej kroniki, dzielących się na dwie rodziny[2].
Część badaczy (m.in. Max Perlbach, Wojciech Kętrzyński, Jan Dąbrowski) postawiło tezę, że w skład Wielkiej kroniki została włączona kronika pochodząca z Małopolski[1]. Kronika ta obejmuje lata 1202–1377[3]. Pisana jest w czasie przeszłym, jedynie w ostatnim rozdziale (XV), dotyczącym czasów Ludwika Węgierskiego używa czasu teraźniejszego[4]. Zapisy kroniki kończą się na roku 1377[4]. Ludwik wspominany jest jako żyjący, zatem końcówka kroniki musiała być napisana przed 1382 (rok śmierci Ludwika), zaś całość prawdopodobnie niewiele wcześniej (po 1370)[4].
Część obejmująca lata 1202–1278 jest krótka i stanowi wyciąg z Rocznika kapituły krakowskiej oraz Rocznika krótkiego[4][3]. Część dotycząca lat 1279–1377 jest obszerniejsza[4]. Autor kroniki część panowania Kazimierza Wielkiego i panowanie Ludwika Węgierskiego opisywał jako naoczny świadek[5]. Dla czasów przed Kazimierzem źródłem był przede wszystkim Kalendarz krakowski[6]. Lata 1279–1333 opierają się na jakiś zapisach rocznikarskich zbliżonych do Rocznika małopolskiego, ale w wielu kwestiach są obszerniejsze i dokładniejsze[6].
Zapisy kroniki od roku 1279 dotyczą prawie wyłącznie Małopolski oraz Krakowa i zawierają dużo szczegółowych informacji (dzieje biskupstwa krakowskiego, przywileje przechowywane w skarbcu biskupim, szczegóły budowy zamku na Wawelu i katedry, fortyfikacje krakowskie)[4]. Stąd wniosek, że autor kroniki mógł być duchownym związanym z katedrą krakowską[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Dąbrowski 1964 ↓, s. 163–164.
- ↑ a b Dąbrowski 1964 ↓, s. 126.
- ↑ a b Wyrozumski 1999 ↓, s. 27.
- ↑ a b c d e f g Dąbrowski 1964 ↓, s. 164.
- ↑ Dąbrowski 1964 ↓, s. 164–165.
- ↑ a b Dąbrowski 1964 ↓, s. 165.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jan Dąbrowski: Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480). Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1964.
- Jerzy Wyrozumski: Dzieje Polski piastowskiej (VIII wiek – 1370). Kraków–Warszawa: Fogra Oficyna Wydawnicza, Świąt Książki, 1999. ISBN 83-7311-074-7.