Kulik krótkodzioby
| Numenius minutus[1] | |||
| Gould, 1841 | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kulik krótkodzioby | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Kulik krótkodzioby[4] (Numenius minutus) – gatunek średniej wielkości ptaka brodzącego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Najmniejszy z kulików. Wędrowny, rozmnaża się na dalekiej północy Syberii, zimuje w Australii. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek opisał John Gould na łamach czasopisma Proceedings of the Zoological Society of London w 1841 roku[5]. W opublikowanym w 1848 roku 6. tomie dzieła Birds of Australia Gould zamieścił też ilustrację przedstawiającą samca i samicę[6]. Nie wyróżnia się podgatunków[7]. Jest blisko spokrewniony z północnoamerykańskim kulikiem eskimoskim (Numenius borealis), niekiedy te dwa taksony łączono w jeden gatunek[8].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Najmniejszy z kulików[8]. Bardziej blady i o cieplejszym odcieniu niż inne kuliki, kulik krótkodzioby nie posiada jasnego kupra charakterystycznego dla kulików wielkiego i syberyjskiego, a także nie ma dobrze widocznych prążków na głowie i dłuższego dzioba typowego dla kulika mniejszego[9].
Długość ciała 28–34 cm, rozpiętość skrzydeł 68–71 cm, masa ciała 118–221 g[8].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
W sezonie lęgowym występuje na północy Syberii (północny Kraj Krasnojarski, północna i środkowa Jakucja); zimuje w Australii, głównie na północnym i wschodnim wybrzeżu[8]. Wyjątkowo zalatuje do Europy i Ameryki Północnej[8].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Pojawia się na otwartych przestrzeniach takich jak pola, łąki czy pastwiska, oraz na nadmorskich błotnistych równinach podczas okresu przelotów[9]. Gatunek ten odżywia się poprzez sondowanie miękkiego błota w poszukiwaniu małych bezkręgowców[10]. Skład jego diety uzupełnia materia roślinna – nasiona, plewy ryżowe czy jagody[8].
Sezon lęgowy trwa od końca maja do początku sierpnia[3][8]. Gniazduje w luźnych koloniach liczących 3–30 par[3]. Gniazdo stanowi niewielkie zagłębienie w ziemi, wyłożone trawą. W zniesieniu zwykle 4 jaja, niekiedy 3. Ich inkubacja trwa 22–23 dni, a zajmują się nią oboje rodzice. Młode są w pełni opierzone w wieku około 5 tygodni[8].
Status[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN kulik krótkodzioby jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). W 2006 roku organizacja Wetlands International szacowała liczebność populacji na ponad 180 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji prawdopodobnie jest stabilny[3].
Kluczowe obszary migracji tego gatunku w północnej Australii są narażone na degradację spowodowaną przez ekspansję roślin inwazyjnych (takich jak Mimosa pigra, Hymenachne amplexicaulis i trawa Brachiaria mutica), penetrację wód słonych wskutek podwyższania się poziomu morza, jak również szkodliwe działania dzikich świń i bawołów (Bellio et al. 2006). Siedliska tego gatunku mogą być dodatkowo zagrożone przez wzrost intensywności rolnictwa oraz zanieczyszczenia pestycydami (del Hoyo et al. 1996)[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Numenius minutus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Numenius minutus Gould, 1841. [w:] GBIF Secretariat [on-line]. GBIF Backbone Taxonomy. [dostęp 2023-06-28]. (ang.).
- ↑ a b c d e BirdLife International, Numenius minutus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2023-06-27] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Numeniinae Gray,GR, 1840 - kuliki (Wersja: 2021-06-18). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-24].
- ↑ J. Gould. Descriptions of new Birds from Australia. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 8, s. 176, [„1840”]. (ang.).
- ↑ John Gould, Numenius minutus, Gould., Little Whimbrel, „The birds of Australia”, 6, 1848, tabl. 44 + tekst (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-06-28]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h J. Van Gils, P. Wiersma & G.M. Kirwan: Little Curlew (Numenius minutus), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-06-28]. (ang.).
- ↑ a b Little Curlew, [w:] eBird [online], Cornell Lab of Ornithology [dostęp 2023-06-27] (ang.).
- ↑ Fun Little Curlew Facts For Kids, [w:] Kidadl [online] [dostęp 2023-06-27] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).