Kulik mniejszy

	Kulik mniejszy
	Kulik mniejszy
	Numenius phaeopus
	(Linnaeus, 1758)
	; Kulik kanadyjski (Numenius phaeopus hudsonicus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Nadrząd	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Rodzina	bekasowate
Podrodzina	kuliki
Rodzaj	Numenius
Gatunek	kulik mniejszy
	Synonimy
	Scolopax phæopus Linnaeus, 1758
	Podgatunki
	N. p. islandicus Brehm, CL, 1831; N. p. phaeopus (Linnaeus, 1758); N. p. alboaxillaris Lowe, 1921; N. p. rogachevae Tomkovich, 2008; N. p. variegatus (Scopoli, 1786); N. p. rufiventris Vigors, 1829; N. p. hudsonicus Latham, 1790;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; lęgowiska przeloty zimowiska
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kulik mniejszy (Numenius phaeopus) – gatunek średniego ptaka brodzącego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae).

Numenius phaeopus islandicus – Islandia na południe do północnej Szkocji, w niewielkiej liczbie północno-wschodnia Grenlandia. Zimuje w zachodniej Afryce.
kulik mniejszy^[5] (Numenius phaeopus phaeopus) – Półwysep Skandynawski na wschód po rzekę Jenisej. Zimuje od Półwyspu Iberyjskiego, poprzez Afrykę po Bliski Wschód, zachodnie Indie, Cejlon, Wyspy Andamańskie i Nikobary. W Polsce regularnie i dość licznie spotykany podczas przelotów (marzec–maj i lipiec–październik) na wybrzeżu. W głębi lądu rzadki.
Numenius phaeopus alboaxillaris – stepy na północ od Morza Kaspijskiego. Zimuje na wybrzeżach i wyspach zachodniej części Oceanu Indyjskiego.
Numenius phaeopus rogachevae – środkowa Syberia. Lokalizacja zimowisk niepewna, prawdopodobnie w pobliżu wybrzeży Oceanu Indyjskiego.
kulik brązowogrzbiety^[5] (Numenius phaeopus variegatus) – północno-wschodnia Syberia – od Gór Wierchojańskich po dorzecza Kołymy i Anadyru. Zimuje w pasie od wschodnich Indii po Tajwan, Filipiny, Indonezję i Australazję.
Numenius phaeopus rufiventris – zachodnia, środkowa i północna Alaska, północno-zachodnia Kanada. Zimuje na wybrzeżach od zachodnich USA do Ameryki Południowej.
kulik kanadyjski^[5] (Numenius phaeopus hudsonicus) – zachodnie i południowe wybrzeże Zatoki Hudsona. Zimuje na wybrzeżach od południowej części USA przez Karaiby po południową część Ameryki Południowej.

Cechy gatunku: Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Ciało szarobrązowe, na wierzchu, szyi i piersi podłużne ciemne plamy. Wierzch głowy czarnobrązowy z jasną pręgą pośrodku i obramowany jasnymi brwiami. Kuper biały, a ogon jasny z poprzecznym prążkowaniem. Spód jasny, a sam brzuch biały. Dziób długi, wygięty ku dołowi. Nogi oraz dziób czarne. N. p. alboaxillaris ma jaśniejsze i niemal pozbawione prążkowania spodnie strony skrzydeł. N. p. variegatus i N. p. hudsonicus mają brązowe spodnie strony skrzydeł. Ponadto N. p. hudsonicus ma bardziej cielisty ton upierzenia, a kuper brązowy.
Wymiary średnie: dł. ciała ok. 40–48 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 70–90 cm
waga ok. 230–600 g
Biotop: Torfowiska i bagna w strefie tundry i lasotundry. Podczas przelotów zatrzymuje się zazwyczaj na łąkach. Zimuje zazwyczaj na morskich wybrzeżach.
Gniazdo: Na ziemi, z reguły w otwartym terenie.

Jajo N. phaeopus

Jaja: W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju-czerwcu 4 jaja.
Wysiadywanie: Jaja wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres 22–28 dni przez obydwoje rodziców, jednak częściej na jajach siedzi samica. Pisklętami zajmują się oboje rodzice.
Pożywienie: Bezkręgowce uzupełnione owocami.
Ochrona: W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej^[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

↑ Numenius phaeopus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.: Whimbrel (Numenius phaeopus). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-11-19].
↑ Numenius phaeopus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker (red.): Sandpipers, snipes, coursers (ang.). IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-11-19].
↑ ^a ^b ^c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Numeniinae Gray,GR, 1840 - kuliki (wersja: 2019-11-06). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-11-19].
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Numenius phaeopus (Kulik mniejszy). W: M. Gromadzki (red.).: Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. T. 8: Ptaki (część II). Warszawa: Ministerstwo Środowiska, 2004, s. 108–111. ISBN 83-86564-43-1.