Kurdyjskiemu bratu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Kurdyjskiemu bratu” (ukr. Курдському братові) — wiersz ezopowy[1] napisany przez Wasyla Symonenko w marcu 1963 i potajemnie rozpowszechniany w drugim obiegu wydawniczym do 1965, kiedy to ukazał się po śmierci autora w niemieckim czasopiśmie Suchasnist[2][3][4]. „Kurdyjskiemu bratu” zostało opisane jako jedno z najwybitniejszych dzieł Symonenki[5] i uczyniło z niego bohatera narodowego i jedną z najważniejszych postaci literatury ukraińskiej[2]. Wiersz został wydany podczas pierwszej wojny iracko-kurdyjskiej, w którą zaangażowany był Związek Radziecki[6].

W 1968 roku nauczyciel technikum rolniczego Mykoła Koc został skazany na siedem lat łagrów i pięć lat zsyłki za rozpowszechnianie egzemplarzy wiersza, w którym słowo „Kurd” zastąpiono słowem „Ukrainiec”[1].

Treść[edytuj | edytuj kod]

Wiersz składa się z sześciu zwrotek i rozpoczyna się opisem szowinistów, którzy najechali ziemię Kurdów. W pierwszych czterech zwrotkach Symonenko zwraca się do kurdyjskiego przyjaciela i namawia go do walki z najeźdźcą i zniewolicielem, który dąży do wykorzenienia języka kurdyjskiego i narodu kurdyjskiego. Pod koniec czwartej zwrotki Symonenko wprowadza słowo „nasz” i twierdzi, że szowinizm i jego sztuczki są najgorszymi wrogami zarówno Kurdów, jak i Ukraińców[2].

Analiza[edytuj | edytuj kod]

Switłana Kobeć z University of Toronto twierdzi, że wiersz stał się „symbolem narodowego zmartwychwstania i oporu wobec sowieckiej opresji”[2]. Wiersz został powiązany z dążeniami do wyzwolenia Ukrainy spod Związku Radzieckiego, a poglądy Symonenki na temat kurdyjskiego ruchu wyzwoleńczego nadał ukraińskiemu ruchowi oporu uniwersalne znaczenie[2][7]. Sam Symonenko argumentował, że historyczne paralele są konieczne, ponieważ wspólnym wykładnikiem jest szowinizm[8]. Przekonywał, że Ukraińcy też staliby się narodem bez państwa jak Kurdowie, gdyby nie walczyli z sowieckim reżimem[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Victor Swoboda. Cat and mouse in the Ukraine. „Index on Censorship”. 2 (1), s. 81–90, March 1973. DOI: 10.1080/03064227308532203. 
  2. a b c d e Switłana Kobeć: Vasyl Symonenko - Ukrainian poet 1935-1963. [dostęp 2019-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
  3. "Суча́сність" — літератури, мистецтва, суспільного життя.. „Сучасність (Suchanist')”, s. 9–10, styczeń 1965. [zarchiwizowane z adresu]. (ukr.). 
  4. Василь Симоненко - Ти знаєш, що ти - Людина. Kijów: 2005, s. 146. ISBN 966-00-0316-1.
  5. Симоненко В. - поет, народжений з любові. Літературний портрет. librportal.org.ua, 2002. [dostęp 2019-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-19)]. (ukr.).
  6. Ołeh Pokalczuk: Про братерство по розуму. [dostęp 2017-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-17)]. (ukr.).
  7. О курде, бережи свої набої. Svoboda.fm, 2014-04-10. [dostęp 2019-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-16)]. (ukr.).
  8. Ihor Melnyk: Василь Симоненко: Львове, хоч трішки мене зрозумій Збруч. zbruc.eu, 2015-01-08. [dostęp 2019-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-16)]. (ukr.).
  9. Andrij Peczarśkyj. Поезія Василя Симоненка у світовому контексті: минуле і сучасне. „Słowo i Czas (Слово і Час)”. 1, 2015. (ukr.).