Kurza Stopka na Wawelu
| ||
| ||
| Państwo |  Polska
| |
| Miejscowość | Kraków | |
| Typ budynku | wieża | |
| Styl architektoniczny | gotyk | |
| Ukończenie budowy | ok. 1350 | |
| Ważniejsze przebudowy | 1380-1400 | |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | ||
Położenie na mapie Krakowa  | ||
 50°03′17,63″N 19°56′14,20″E/50,054897 19,937278
| ||
Kurza Stopka, zw. także Kurzą Nogą – wieża – belwederek, stanowiąca podporę wschodniego skrzydła Zamku Królewskiego na Wawelu. Zbudowana została w dolnej części około połowy XIV wieku, natomiast ciosowa okładzina z wapienia jurajskiego i wnętrze Sali Kazimierzowskiej pochodzi z końca XIV wieku. Trzy tarcze herbowe z Orłem, Pogonią i podwójnym Krzyżem Jagiellońskim pochodzą z XV wieku.
Do dzisiaj przetrwały w dobrym stanie pomieszczenia dwóch dolnych kondygnacji, natomiast wysoka sala na trzeciej kondygnacji została w XVI w. podzielona na dwa poziomy użytkowe i z elementów jej średniowiecznej architektury zachowała się tylko dolna część wielobocznego centralnie usytuowanego filara, wspierającego sklepienie, z którego pozostały jedynie nasady żeber w dwunastu punktach podparcia. Najniższa kondygnacja Kurzej Nogi, jest częściowo zagłębiona i pełni funkcję skarbca. Powyżej znajduje się Sala Kazimierzowska wytwornie dekorowana i nakryta dekoracyjnymi sklepieniami na centralnie umieszczonych podporach, datowana jest albo na ostatnie lata panowania Kazimierza Wielkiego albo na czas samodzielnych rządów Jadwigi, a później sprawowanych wspólnie z małżonkiem, królem Władysławem Jagiełłą, czyli ostatnią ćwierć XIV w.[1]
Obecny kształt Kurzej Stopki prawdopodobnie pochodzi z okresu panowania Władysława Jagiełły. W XVI wieku wstawiono nowe obramienia okienne. W 1595 roku spłonął dach, jednak pokój króla w górnej części pozostał nienaruszony.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tomasz Ratajczak, Wieże mieszkalne na zamku wawelskim – badania nad chronologią gotyckiej architektury rezydencji królewskiej, "Rocznik Historii Sztuki" XXXIX, 2014, s. 177-190. [dostęp 2018-02-26] (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kazimierz Kuczman, Wzgórze Wawelskie: Przewodnik; Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków, Kraków 1988, wyd. drugie.
- Antoni Franaszek, Budowle gotyckie zamku królewskiego na Wawelu na tle dziejów w czasach nowożytnych, seria: Biblioteka Wawelska, Wyd: Zamek Królewski na Wawelu, Kraków 1989
- Studia Waweliana