Kwintus Bassus
| Postać z Twarzy księżyca | |
| Twórca | |
|---|---|
| Wystąpienia | |
| Dane biograficzne | |
| Data i miejsce urodzenia |
254 |
| Rodzina | |
Kwintus Klaudiusz Senecjo Bassus – postać z powieści Teodora Parnickiego Twarz księżyca, syn Septymiusza Senecjona.
Kwintus był najstarszym synem Septymiusza Senecjona[a] i jego żony, córki króla perskiego Ardaszyra, Aleksandry[b]. Okoliczności zawarcia małżeństwa przez jego rodziców nie są znane. Według opowieści babki, Mitroanii, jej syn, Septymiusz, za panowania cesarza Decjusza uciekł na zachód do kraju Pików, a potem na Hibernię, skąd wędrując stale na zachód okrążył ziemię i trafił na dwór króla armeńskiego Chozroesa[1]. Wedle innej relacji został wezwany jako znakomity lekarz do ciężko chorego króla ormiańskiego[2]. Tam najprawdopodobniej przyszedł na świat w 254 roku[c] Kwintus. W tym samym roku zginął z ręki matki Kwintusa król Chozroes, a jego ojciec przyłapawszy ją na popełnianiu tej zbrodni, wymierzył jej karę śmierci[3].
Ojciec Kwintusa zmarł, gdy ten miał szesnaście lat. Z jego krewnych żyła wtedy jeszcze jego babka Mitroania, ale chłopiec znienawidził ją za to, że urodziła takiego potwora jak jego ojciec, zdolnego zabić swoją żonę i nie nawiązywał z nią kontaktu. Przyjął obywatelstwo miasta Wenerii w Numidii[3]. Gdy na przełomie 270/271 roku Mitroania opuszczała granice cesarstwa, obawiając się zemsty cesarza Aureliana, zaproponowała Kwintusowi, by udał się wraz z nią do Chorezmii, by wspólnie walczyć o władzę nad tym krajem. Chłopiec odmówił jednak i pozostał w Afryce ze swą narzeczoną, byłą piątą żoną senatora Bassusa[4]. Poślubił ją wkrótce i przyjął imię zmarłego. Objął po nim jego majątek i opiekę nad dziećmi z trzeciego małżeństwa. Najstarsza córka senatora z tego związku poślubiła Loliusza Urbikusa. Ich córka Lolia Urbika wyszła za mąż za syna cesarza Karusa, Karynusa[3].
W dojrzałym wieku Kwintus rządził samorządami Cyrty i Wenerii. Po powrocie babki z Chorezmii wydzielił jej dożywocie z majątku, który przejął po swym, opuszczającym granice cesarstwa, bracie, majątku, który w innym razie uległby konfiskacie. Po śmierci męża babki, Anulina, oskarżonego o zdradę stanu, jego majątek uległ konfiskacie[4]. Pod koniec życia stał się nędzarzem, zbiegiem i przestępcą[5]. W 292 roku ciężko zranił kilku kolegów z senatu Cyrty. Uciekł wówczas, wraz z Lolią Urbiką, w góry numidyjskie, by się przeobrazić w bandytę. Powrócił później w granice cesarstwa jako biskup chrześcijański[6].
Kwintus Bassus miał z wdową po Bassusie dwóch synów:
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Z niewyjaśnionych przyczyn Kwintus, który był pierwszym synem Senecjona, otrzymał imię oznaczające: piąty (Twarz..., s. 374) Na innym miejscu Parnicki nazywa go jednak młodszym synem Senecjona (Twarz..., s. 136).
- ↑ Na innym miejscu Parnicki podaje, że matka Kwintusa była córką siostry przyrodniej Chozroesa Arsacydy (Twarz…, s. 376).
- ↑ Bassus urodził się, gdy jego babka Mitroania miała prawie 35 lat (Twarz…, s. 68)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 312.
- ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 112.
- ↑ a b c Parnicki 1961 ↓, s. 135-137.
- ↑ a b Parnicki 1961 ↓, s. 373-376.
- ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 380-381.
- ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 213-215.
- ↑ Parnicki 1961 ↓, s. 233.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Teodor Parnicki: Twarz księżyca: powieść z wieków III–IV. Cz. 1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1961.
- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2004. ISBN 83-207-1748-5.