Laurie Toby Edison
 Laurie Toby Edison | |
| Data i miejsce urodzenia |
5 marca 1942 |
|---|---|
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
| Strona internetowa | |
Laurie Toby Edison (ur. 5 marca 1942 w Nowym Jorku) – amerykańska artystka, fotografka i aktywistka wizualna.
Większość fotografii Edison to czarno-białe portrety[1][2]. W jej twórczości odbija się jej zaangażowanie na rzecz sprawiedliwości społecznej[1][3][2]. Jej prace były wystawiane w muzeach i galeriach na całym świecie[4][2].
Opublikowała dwie książki fotografii: zestaw portretów nagich otyłych kobiet (Women En Large) oraz zestaw nagich portretów zróżnicowanego przekroju mężczyzn (Familiar Men)[1]. Jej kolejny projekt zawiera portrety kobiet w Japonii (Women of Japan)[5].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Edison urodziła się 5 marca 1942 roku w Nowym Jorku, w rodzinie żydowskich artystów i projektantów z wyższej klasy średniej[6]. Dorastała na Manhattanie i Queens[6]. Jej ojciec był biznesmenem, matka projektantką sukienek, a babcia jubilerką z Greenwich Village[6][7][8]. Jej wczesne inspiracje to ruch bitników, ekspresjonizm abstrakcyjny i jazz[6][8]. Jak później stwierdziła, dorastanie w tym okresie dało jej lekcję na temat represji i kontroli nad ludźmi[3].
Na przełomie 1958–1959 uczęszczała do Wellesley College[6].
W latach sześćdziesiątych Edison była współwłaścicielką The Waverly Shops w Sarasocie na Florydzie i Provincetown, gdzie sprzedawała ręcznie robioną biżuterię[6]. Od 1969 roku koncentruje się na tworzeniu biżuterii rzeźbiarskiej[6][4]. Ta praca jest szczególnie ceniona przez miłośników science fiction i jest jej głównym źródłem dochodu[6].
W latach 70. została feministką, a w 1980 roku przeniosła się do San Francisco[6][9]. Wybrała fotografię jako formę sztuki lepiej dostosowanej do jej aktywizmu społecznego[6].
W 1989 roku, zainspirowana ruchem Fat Acceptance/Size, zaczęła robić czarno-białe zdjęcia nagich i otyłych kobiet[6][9][8]. Seria ta została opublikowana w 1994 roku jako Women En Large: Images of Fat Nudes[6][10][11]. Stwierdziła, że uświadomiła sobie, w jaki sposób fobia wobec tłuszczu służyła do kontrolowania kobiet[3]. Chciała pokazać piękno i siłę otyłych kobiet[3]. W większości przypadków do zdjęć pozowały osoby, które nie były nigdy modelkami, dlatego też wykonane zdjęcia były portetami środowiskowymi[12][11]. Zdjęcia ukazują zwyczajność tych kobiet[11]. Projekt był również twórczą odpowiedzią na historię estetyzacji nagiego kobiecego ciała w sztuce zachodniej oraz inwestowanie w szczupłe ciało[11]. Większość wydawców wahało się przed podjęciem społecznych i politycznych konsekwencji tej książki[11].
W 1996 roku Edison rozpoczęła pracę nad zdjęciami do wystawy i książki z męskimi aktami zatytułowanej Familiar Men, która została opublikowana w 2003 roku[6]. Jej zdjęcia mężczyzn są naturalne, przypominającą zdjęcia nudystów Diane Arbus, ale nie są aż tak negatywne[6]. Mężczyźni reprezentują ogromną różnorodność pod względem wieku, rasy, pochodzenia etnicznego, budowy ciała, klasy społecznej i poziomu sprawności fizycznej[13]. Podczas prac nad albumem artystka zdała sobie sprawę, że kwestia męskości jest znacznie bardziej złożona i znacznie mniej zbadana – jej zdaniem feminizm jedynie reagował na męskość, niż naprawdę o niej dyskutował[12]. Odkryła, że mężczyźni są w dużym stopniu zdefiniowani przez to, co robią – w przeciwieństwie do kobiet[12].
Akty Edison należy postrzegać w kontekście jej wczesnych reakcji na obrazy zmarłych podczas Holokaustu[6][3][8]. Edison stara się przekształcić te obrazy w dzieło, które oddaje cześć żywemu ciału[6][3]. Akty te są intymne i zmysłowe, ale nie są seksualne[6]. Portrety te stanowią nowy punkt do dyskusji na temat płci biologicznej i płci społecznej[10].
Udział Edison w „Gender: Beyond Memory” (1996) w Tokyo Metropolitan Museum of Photography zaowocował wystawami indywidualnymi w Japonii i innym projektem Women of Japan – fotograficznym esejem japońskich kobiet z różnych środowisk i kultury[6][3].
W czasie pandemii koronawirusa zapoczątkowała projekt Pandemic Shadows – obrazy cieni, które zależą od światła i czasu, a czasem powietrza – jej zdaniem, istota czasu pandemii[14].
Jej zdjęcia są omawiane w trzech kanadyjskich i amerykańskich filmach dokumentalnych, były prezentowane na wystawach w Nowym Jorku, San Francisco, Seattle, Kanadzie, Danii, Wielkiej Brytanii i Japonii[6][4][7]. W 2001 roku jej zdjęcia były przedmiotem indywidualnej wystawy w Narodowym Muzeum Sztuki w Osace[6].
Artystka zaznacza, że jej praca musi być zakotwiczona w ludziach, a nie być tylko pięknymi obrazkami; zawsze pyta ludzi, jak chcą być przedstawiani[3].
Edison wyszła za mąż dwukrotnie i ma córkę z każdego małżeństwa[6]. Identyfikuje się jako osoba biseksualna, Żydówka, osoba queer, aktywnie współpracuje z queerowymi organizacjami aktywistycznymi, w tym Queer Nation[6][2]. Mieszka w San Francisco[2][9][14].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c The Asia-Pacific Journal: Japan Focus [online], apjjf.org [dostęp 2021-02-13].
- ↑ a b c d e Laurie Toby Edison – Biography [online], laurietobyedison.net [dostęp 2021-02-13].
- ↑ a b c d e f g h Interview with Laurie Toby Edison. The Open College of the Arts [online], www.oca.ac.uk [dostęp 2021-02-13].
- ↑ a b c Laurie Toby Edison [online], www.nippon2007.us [dostęp 2021-02-13].
- ↑ Body Image in Japan and the United States [online], The Asia-Pacific Journal: Japan Focus [dostęp 2021-02-13].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Tee A. Corinne, Edison, Laurie Toby, glbtq, Inc., 2015 [dostęp 2021-02-13].
- ↑ a b Crescent Blues. Artist Interview: "Laurie Edison: Page Three Respecting the Beauty of Diversity" [online], www.crescentblues.com [dostęp 2021-02-13].
- ↑ a b c d Biography – Laurie Toby Edison: Photographer [online], web.archive.org, 16 listopada 2011 [dostęp 2021-02-13] [zarchiwizowane z adresu 2011-11-16].
- ↑ a b c Laurie Toby Edison – Women En Large and Familiar Men (2001). Feminine Moments [online], 8 października 2013 [dostęp 2021-02-13] (ang.).
- ↑ a b Laurie Toby Edison [online], Queer Cultural Center, 28 grudnia 2016 [dostęp 2021-02-13] (ang.).
- ↑ a b c d e Stefanie Snider, Women En Large: Images of Fat Nudes, by Laurie Toby Edison and Debbie Notkin The Full Body Project, by Leonard Nimoy, Natalie Angier, and Anne Wilkes Tucker, „Fat Studies”, 1 (1), 2012, s. 130–133, DOI: 10.1080/21604851.2012.632728, ISSN 2160-4851 [dostęp 2021-02-13].
- ↑ a b c Crescent Blues. Artist Interview: "Laurie Edison: Respecting the Beauty of Diversity" [online], www.crescentblues.com [dostęp 2021-02-13].
- ↑ Familiar Men: A Book of Nudes von Laurie Toby Edison bei LovelyBooks (Sonstiges) [online], LovelyBooks [dostęp 2021-02-13].
- ↑ a b Artist Statement: Pandemic Shadows by Laurie Edison. Feminine Moments [online], 4 listopada 2020 [dostęp 2021-02-13] (ang.).