Lingotto

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Widok na fabrykę Fiata w dzielnicy Lingotto (1928).

Lingotto – dzielnica miasta Turyn (Włochy), a także lokalizacja byłej fabryki Fiata[1], którą wzniesiono w latach 1916–1923[2].

Fabryka[edytuj | edytuj kod]

Spiralna jezdnia do transportu w górę samochodów w byłej fabryce Fiata.

Projekt autorstwa architekta Matté Trucco[3] był nietypowy, ponieważ przedstawiał pięć kondygnacji, z surowcami na parterze, a samochody składane były wzdłuż rozbudowanych linii produkcyjnych i przemieszczały się w górę budynku[4]. Wykończone pojazdy wywożono na dach fabryki by sprawdzić je na torze testowym[5]. Kiedy ją otworzono była największą fabryką samochodów na świecie[6]. Kiedy budynek powstał, był on uważany za awangardowy[7]; francuski architekt Le Corbusier nazwał obiekt „jednym z najbardziej imponujących widoków dostarczonych przez przemysł”[8] i „wskazówką do planowania urbanistycznego”[6]. Przez ponad 60 lat funkcjonowania fabryki, zaprojektowano i wyprodukowano w Lingotto wiele z najbardziej rozpoznawalnych modeli Fiata[9].

W latach 70. fabryka stała się przestarzała i zadecydowano, by ostatecznie ją zamknąć w 1982 roku[10]. Likwidacja zakładu wywołała szeroką dyskusję na temat przyszłości kompleksu, a także jak odtworzyć te obiekty odprzemysławiając je[10].

Budynki byłej fabryki Fiata obecnie.

Po przeprowadzeniu konkursu architektonicznego w 1983 roku, Renzo Piano otrzymał zadanie przearanżowania kompleksu w muzeum wielofunkcyjne oraz placówkę kulturalną. Centrum stało się z czasem w głównej mierze rozległym centrum handlowym, a także konferencyjnym[11]. Na terenie przebudowanego kompleksu znalazły się: sale koncertowe, sale kinowe (11)[12], centrum konferencyjne, pasaże handlowe oraz hotele[13]. W obiektach należących wcześniej do Fiata zlokalizowana została także szkoła inżynierska dla Politechniki w Turynie[14]. Piano przekształcił część terenów wokół byłej fabryki Fiata przesuwając lasy z okolic parkingu znacznie bliżej budynku, gdzie ziemia wcześniej była jałowa, co pomogło wyraźniej wyeliminować industrialny krajobraz[15].

W 1992 roku otworzono w Lingotto centrum wystawowe, w 1994 roku – centrum konferencyjne i audytorium, w 1995 roku – dwa hotele, a galeria handlowa powstała tam w 2002 roku[16]. Tor na dachu budynku pozostał i udostępniony został dla zakwaterowanych w hotelu osób[17].

Transport w Lingotto[edytuj | edytuj kod]

W dzielnicy Lingotto znajduje się jedna z trzech głównych stacji kolejowych w Turynie[18] oraz stacja metra[19].

Pozostałe informacje[edytuj | edytuj kod]

 

Testowy i wyścigowy tor na dachu byłej fabryki Fiata (Lingotto, Turyn).
Testowy i wyścigowy tor na dachu byłej fabryki Fiata (Lingotto, Turyn).
Testowy i wyścigowy tor na dachu byłej fabryki Fiata (Lingotto, Turyn).
Testowy i wyścigowy tor na dachu byłej fabryki Fiata (Lingotto, Turyn).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ praca zbiorowa: Turyn. Miniprzewodnik. Helion, 2012, s. 14. ISBN 978-83-7853-173-9. [dostęp 2016-04-01].
  2. ↑ Ed Wall, Tim Waterman: Basics Landscape Architecture 01: Urban Design. AVA Publishing, 2010, s. 93. ISBN 978-2-940411-12-2. [dostęp 2016-04-01].
  3. ↑ Michael Stratton: Industrial Buildings: Conservation and Regeneration. Taylor & Francis, 2003, s. 54. ISBN 978-1-135-80781-8. [dostęp 2016-04-01].
  4. ↑ Bjorn N. Sandaker, Arne P. Eggen, Mark R. Cruvellier: The Structural Basis of Architecture. Routledge, 2013, s. 174. ISBN 978-1-135-66687-3. [dostęp 2016-04-01].
  5. ↑ Gregory Votolato: Car. Reaktion Books, 2015, s. 168. ISBN 978-1-78023-459-5. [dostęp 2016-04-01].
  6. ↑ a b Steven Parissien: The Life of the Automobile: A New History of the Motor Car. Atlantic Books Ltd, 2013, s. 60. ISBN 978-1-78239-021-3. [dostęp 2016-04-01].
  7. ↑ Michelangelo Sabatino: Pride in Modesty: Modernist Architecture and the Vernacular Tradition in Italy. University of Toronto Press, 2011, s. 186. ISBN 978-1-4426-6737-2. [dostęp 2016-04-01].
  8. ↑ Marco Brizzi, Maurizio Sabini: La nuova Torino: atti del convegno internazionale. Alinea Editrice, 2011, s. 129. ISBN 978-88-6055-651-6. [dostęp 2016-04-01].
  9. ↑ Richard Poulin: Graphic Design and Architecture, A 20th Century History: A Guide to Type, Image, Symbol, and Visual Storytelling in the Modern World. Rockport Publishers, 2012, s. 193. ISBN 978-1-61058-633-7. [dostęp 2016-04-01].
  10. ↑ a b R.H. Williams, B. Wood: Industrial Property Markets in Western Europe. Taylor & Francis, 2006, s. 145. ISBN 978-1-135-82959-9. [dostęp 2016-04-01].
  11. ↑ Diane Ghirardo: Italy: Modern Architectures in History. Reaktion Books, 2013, s. 172. ISBN 978-1-86189-969-9. [dostęp 2016-04-01].
  12. ↑ Remo Dalla Longa: Urban Models and Public-Private Partnership. Springer Science & Business Media, 2011, s. 29. ISBN 978-3-540-70508-6. [dostęp 2016-04-01].
  13. ↑ Rachel Xiang Feng, Alexander Otgaar, Christian Berger, Leo van den Berg: Industrial Tourism: Opportunities for City and Enterprise. Ashgate Publishing, Ltd., 2012, s. 130. ISBN 978-1-4094-8857-6. [dostęp 2016-04-01].
  14. ↑ Andrea Colantonio, Richard Burdett, Philipp Rode: Transforming Urban Economies: Policy Lessons from European and Asian Cities. Routledge, 2013, s. 95. ISBN 978-1-134-62216-0. [dostęp 2016-04-01].
  15. ↑ Michael Kimmelman. Taking Parking Lots Seriously, as Public Spaces (Paved, but Still Alive). „The New York Times”, 6 stycznia 2012. The New York Times Company. ISSN 0362-4331. OCLC 1645522. (ang.). 
  16. ↑ różni autorzy (redaktor: Raffaele Lemme): Gli edifici della cultura e dell’arte – Le case degli Italiani: La civiltà e il progresso dell’Italia unita. Gangemi Editore spa, s. 123. ISBN 978-88-492-4744-2. [dostęp 2016-04-01].
  17. ↑ brak: Insight Guides. T. 42: Italy. Apa Publications (UK) Limited, 2014, s. 461. ISBN 978-1-78005-737-8. [dostęp 2016-04-01].
  18. ↑ T Turner: Italy 2016: Have an Adventure!. T Turner, 2016, s. 100. [dostęp 2016-04-01].
  19. ↑ metropolitana. gtt.to.it. [dostęp 2016-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 września 2015)]. (wł.).
  20. ↑ Dana Facaros, Michael Pauls: Italian Riviera and Piedmont. New Holland Publishers, 2006, s. 216. ISBN 978-1-86011-308-6. [dostęp 2016-04-01].
  21. ↑ Peter Culley, John Pascoe: Sports Facilities and Technologies. Routledge, 2009, s. 54. ISBN 978-1-134-04729-1. [dostęp 2016-04-01].
  22. ↑ James May's Cars of the People S1E1 – English Transcript | Readable. allreadable.com. [dostęp 2016-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 kwietnia 2016)]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]


Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lingotto&oldid=70582922”