Maddalena Campiglia
 Portret pędzla Alessandra Maganzy | |
| Data i miejsce urodzenia |
1553 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1595 |
| Narodowość |
włoska |
| Dziedzina sztuki |
literatura |
| Epoka | |
| Ważne dzieła | |
|
Flori, favola boschereccia | |
Maddalena Campiglia (ur. 1553 w Vicenzy, zm. 1595 tamże[1]) – włoska pisarka epoki późnego cinquecenta.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Była nieślubną córką rodziców o szlacheckim pochodzeniu[2]. Zdobyła solidne wykształcenie dotyczące muzyki i literatury. W 1576 roku wyszła za mąż za miejscowego szlachcica Dionisia Colzè[3], z którym rozstała się po czterech latach. Powróciła do domu zmarłego ojca i związała się z tercjarzami dominikańskimi, zachowując jednak pewną niezależność[2]. Ponieważ nie wybrała ścieżki klasztornej i żyła w separacji, jej pozycja w społeczeństwie wymykała się tradycyjnym rolom społecznym kobiet – takim jak żona czy wdowa[3] – jednak dzięki szlacheckiemu pochodzeniu i więzom z miejscową inteligencją jej nietypowa pozycja była tolerowana przez społeczeństwo[2].
Po separacji skupiła się na pracy intelektualnej[3]. Dzięki rodzinnym koneksjom poznała członków rodu Gonzagów, a jej patronami zostali Curzio Gonzaga oraz markiza Soragni Isabella Pallavicino. Campiglia obracała się w kręgach artystycznych, na dworze Gonzagów poznała m.in. poetów Muzia Manfredi i Bernardina Baldi[4].
W 1585 roku opublikowano jej pierwsze dzieło literackie Discorso sopra lʼAnnociatione della Beata Vergine, e la Incarnatione del S. N. Giesu Christo[5], które, obok twórczości Vittorii Colonny, jest jednym z pierwszych przykładów religijnej dłuższej formy prozatorskiej napisanej przez kobietę[2]. Trzy lata później ukazał się Flori, favola boschereccia – jeden z pierwszych opublikowanych dramatów pasterskich, którego autorem była kobieta (w tym samym roku opublikowano również dramat Mirtilla Isabelli Andreini)[4]. Campiglia opublikowała go osiem lat po dramacie pasterskim Aminta Torquata Tassa, który stał się nowym archetypem dramatu[6]. Echa Aminty można dostrzec we Flori, jednocześnie jednak Campiglia wprowadziła wyraźną żeńską perspektywę. Jest to szczególnie widoczne w głównym wątku, który opisuje głęboką miłość tytułowej nimfy Flori do innej, zmarłej nimfy. Choć na koniec Flori wiąże się z mężczyzną, wychodząc za mąż za pasterza, udaje jej się uniknąć tradycyjnego małżeństwa poprzez życie w cnocie. Dramat przyjęto pozytywnie, został również doceniony przez Tassa[4].
Ostatnim większym dziełem Campiglii była ekloga pastoralna Calisa. W dziele znów pojawia się postać Flori, tym razem żywiącej uczucie do Calisy, której pierwowzorem była markiza Pallavicino[4]. Campiglia napisała również cztery wiersze w lokalnym dialekcie, które ukazały się w okolicznościowej antologii[5], zachowała się także jej poezja o neoplatońskim i duchowym charakterze[4].
W swojej twórczości Campiglia łączyła tradycję w duchu przyjętej w jej czasach zasady literackiej imitatio z elementami krytyki ograniczających stereotypów, czy ograniczeń narzuconych sztuce[7]. Według Philiepa Bossiera, „tworzyła nową ścieżkę na granicy głęboko zakorzenionych zasad”[8].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
- 1585: Discorso sopra lʼAnnociatione della Beata Vergine, e la Incarnatione del S. N. Giesu Christo[5]
- 1588: Flori, favola boschereccia[5]
- 1589: Calisa, egloga[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bossier 2010 ↓, s. 115.
- ↑ a b c d Bossier 2010 ↓, s. 117.
- ↑ a b c Sampson 2007 ↓, s. 62.
- ↑ a b c d e Sampson 2007 ↓, s. 63.
- ↑ a b c d e Bossier 2010 ↓, s. 118.
- ↑ Bossier 2010 ↓, s. 116.
- ↑ Bossier 2010 ↓, s. 119.
- ↑ Bossier 2010 ↓, s. 123.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Philiep Bossier: Female Writing And The Use Of Literary Byways. Pastoral Drama By Maddalena Campiglia (1553–1595). W: Women Writing Back / Writing Women Back: Transnational Perspectives from the Late Middle Ages to the Dawn of the Modern Era. Anke Gilleir, Alicia A. Montoya, Suzanna van Dijk (red.). Brill, 2010. ISBN 978-90-04-19353-6.
- Lisa Sampson: Campiglia, Maddalena. W: Encyclopedia of Women in the Renaissance: Italy, France, and England. Diana Maury Robin, Anne R. Larsen, Carole Levin (red.). Santa Barbara: ABC-CLIO, 2007, s. 62–63. ISBN 1-85109-772-4.