Przejdź do zawartości

Makulec łuskowaty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Makulec łuskowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

Protozoa

Typ

śluzowce

Klasa

Myxogastrea

Rząd

Stemonitida

Rodzina

Didymiidae

Rodzaj

makulec

Gatunek

makulec łuskowaty

Nazwa systematyczna
Didymium squamulosum (Alb. & Schwein.) Fr. & Palmquist
Symb. gasteromyc. (Lund) 3: 19 (1818) [1817]

Makulec łuskowaty (Didymium squamulosum (Alb. & Schwein.) Fr. & Palmquist) – gatunek śluzowców[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Didymiidae, Stemonitida, Myxogastria, Myxogastrea, Mycetozoa, Amoebozoa, Protozoa[1].

Po raz pierwszy gatunek ten opisali w 1805 r. Johannes Baptista von Albertini i Lewis David von Schweinitz nadając mu nazwę Diderma squamulosum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Elias Fries i Palmquist w 1817 r.[1]

Synonimy nazwy naukowej:

  • Cionium squamulosum (Alb. & Schwein.) Spreng. 1827
  • Diderma squamulosum Alb. & Schwein. 1805
  • Didymium effusum Link 1816
  • Physarum effusum Link 1875
  • Trichia pedicellata Poiret 1817[2].

Nazwa polska według W. Fałtynowicza[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Cechy makroskopowe

Tworzy w grupkach lub w rozproszeniu kuliste, niemal kuliste, tarczowate lub lejkowate w dolnej części zarodnie o średnicy 0,3–1 mm i wysokości do 1,5 mm. Ściana zarodni błoniasta, lekko błyszcząca, przezroczysta, zwykle pokryta grubą, białą skorupą gwiaździstych kryształów węglanu wapnia, które mogą odchodzić od siatkowatej powierzchni. Zazwyczaj zarodnie osadzone są na trzonku, rzadko siedzące. Trzonek gruby, wapienny, zwykle karbowany, biały, często zatopiony we wgłębieniu zarodni, może stanowić do dwóch trzecich całkowitej wysokości owocnika. Leżnia (hypothallus) tarczowata, błoniasta, od prawie bezbarwnego do białej. Plazmodium bezbarwne, białe, lub żółte[4].

Cechy mikroskopowe

Kolumella biała lub blada, tarczowata lub półkulista. Włośnia zbudowana z różnej grubości strzępek, prostych lub rozgałęzionych, bezbarwnych lub bladych. Zarodniki w masie czarne, w świetle przechodzącym ciemnofioletowo brązowe, drobno brodawkowate lub kolczaste o średnicy od 8 do 11 mikrometrów[4].

Gatunki podobne

Makulec czarniawy (Didymium melanospermum) ma dłuższy i czarniawy trzonek[5].

Siedlisko i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Gatunek kosmopolityczny. Występuje na licznych wyspach i na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[6]. Występuje również w Polsce. Miądlikowska w 1999 r. podała jego stanowisko na plesze pawężnicy sałatowej (Peltigera hymenina)[3]. Występuje także na opadłych liściach drzew i odchodach roślinożerców[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-29] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-29] (ang.).
  3. a b Wiesław Fałtynowicz, Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7.
  4. a b c Didymium squamulosum [online] [dostęp 2023-01-29].
  5. Didymium melanospermum (Pers.) T. Macbr., N. Amer. Slime-Moulds (New York): 88 (1899) [online], Na grzyby [dostęp 2020-12-22].
  6. Mapa występowania Didymium melanospermum [online], Discover Life [dostęp 2023-01-29].