Mandżurozaur

Mandżurozaur

Mandschurosaurus
Riabinin, 1930
Okres istnienia: turon–mastrycht PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 93.9/66 93.9/66
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury ptasiomiedniczne
Podrząd	cerapody
Infrarząd	ornitopody
Nadrodzina	hadrozauroidy
Rodzina	hadrozaury
Rodzaj	mandżurozaur
Gatunki
M. amurensis Riabinin, 1930

Mandżurozaur (Mandschurosaurus) – rodzaj późnokredowego hadrozaura, którego nazwa oznacza „jaszczur z Mandżurii” i odnosi się od miejsca znalezienia jego pierwszych skamielin. Rodzaj ten został opisany na podstawie niekompletnego szkieletu znalezionego w 1914 przez rosyjskich paleontologów. Mandżurozaur był pierwszym opisanym dinozaurem w Chinach. Obecnie jego szkielet można podziwiać w Centrum Geologii i Prospecting Museum w Sankt Petersburgu. Jak sugerują skamieniałości, był to duży hadrozaur, osiągający ok. 8 metrów długości. Brett-Surman (1979) uznał ten rodzaj za nomen dubium, podobnie jak Horner i inni w 2004, ale niektórzy badacze dalej, np. Chapman i Brett Surman (1990), uważają mandżurozaur za rodzaj ważny. Pierwsze znaleziono szczątki mandżurozaura zostały przypisane do dawnego rodzaju Trachodon, jednak w 1930 roku Riabinin opisał na ich podstawie nowy rodzaj hadrozaura.

Gatunki

• Mandschurosaurus amurensis (Riabinin, 1930)

Miejsce występowania: Blagoveshchensk (górne osady rzeki Amur), Rosja

Czas występowania: późna kreda

Materiał kopalny: niekompletna puszka mózgowa, niekompletna kość zębowa, kręgi grzbietowe, kręgi krzyżowe, kręgi ogonowe, dwa żebra, kości przednich i tylnych kończyn.

Inne informacje: Możliwe, że jest synonimem charonozaura, jednak ponieważ został wcześniej opisany ma priorytet.

• Mandschurosaurus laosensis (Hoffet, 1943)

Miejsce występowania: nienazwany poziom Savannakhet Khoueng, Laos

Czas występowania: santon, kampan i mastrycht (późna kreda)

Materiał kopalny: kość biodrowa

Inne informacje: W rzeczywistości może w ogóle nie być hadrozaurem. Horner i inni (2004) uważają go za nomen dubium.

• „Mandschurosaurus magnus” (Godefroit, Zan i Jin, 2001)

Miejsce występowania: ?

Czas występowania: ?

Materiał kopalny: szkielet wystawiony w Muzeum Geologii w Heilongjiang.

Inne informacje: Nie został on formalnie opisany, dlatego obecnie ma status nomen nudum.

• Mandschurosaurus mongoliensis (Gilmore, 1933)

Miejsce występowania: formacja Iren Dabasu, Nei Mongol Zizhiqu, Chiny

Czas występowania: cenoman?, turon, koniak, santon, kampan, mastrycht? (późna kreda)

Materiał kopalny: ?

Inne informacje: Horner i inni 2004 uważają ten gatunek za synonim gilmorozaura.

Bibliografia

• M. K. Brett-Surman. Phylogeny and palaeobiogeography of hadrosaurian dinosaurs. „Nature”. 277 (5697), s. 560–562, 1979. DOI: 10.1038/277560a0. (ang.). 
• R. Chapman, M. K. Brett-Surman: Morphometric observations on hadrosaurid ornithopods. W: K. Carpenter, P. J. Currie (red.): Dinosaur Systematics: Perspectives and Approaches. Cambridge: Cambridge University Press, 1990, s. 163–177.
• John R. Horner, David B. Weishampel, Catherine A. Forster: Hadrosauridae. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 438–463. ISBN 0-520-24209-2.
• A. N. Riabinin. [Mandschurosaurus amurensis nov. gen, nov. sp. a hadrosaurian dinosaur from the Upper Cretaceous of the Amur River.]. „Soc. Paleontol. Russ. Mem.”. 2, s. 1–36, 1930. (ros.). 
• Hadrosauridae. Thescelosaurus!. [dostęp 2009-11-18]. (ang.).
• Dinosaurs M. DinoData. [dostęp 2009-03-17]. (ang.).