Przejdź do zawartości

Mapa synoptyczna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Mapa pogody)

Mapa synoptyczna, mapa pogody to mapa przedstawiająca obecny stan pogodowy na większym obszarze (np. kontynentu europejskiego).

Na mapach synoptycznych wyniki pomiarów ze stacji synoptycznej opisuje się graficznie – zobacz stacja meteorologiczna (legenda). Mapy synoptyczne mogą być powierzchniowe i górne.

Analizując mapy synoptyczne na przestrzeni krótkiego okresu (kilka-kilkanaście godzin) można z pewnym prawdopodobieństwem prognozować (przewidywać) stan pogody.

Oznaczenia graficzne frontów atmosferycznych

[edytuj | edytuj kod]
Fronty atmosferyczne
Symbol Opis
front ciepły – ciepłe powietrze spycha zimniejszą masę powietrza. Front ciepły porusza się wolniej od zimnego. Na mapach pogody ciepły front jest zaznaczany czerwonym kolorem z półokręgami (słońca).
front chłodny – powietrze zimniejsze spycha cieplejszą masę powietrza. Zimniejsze powietrze jest gęstsze i wypycha lżejsze powietrze ciepłe. Zimne fronty przesuwają się szybko i są zaznaczane na mapach pogodowych niebieskim kolorem z trójkątami (sople).
front zokludowany – tworzy się, kiedy wolniej poruszający się front ciepły jest doganiany przez front zimny. Front zimny jest w stanie wypchnąć front ciepły do góry. Oba fronty poruszają się wtedy razem i są zaznaczane na mapie pogodowej linią fioletową lub brązową z trójkątami i półokręgami na przemian.
front stacjonarny – jest obszarem pomiędzy dwiema różnymi masami powietrza, które nie poruszają się. Zaznaczany linią z czerwonymi półokręgami skierowanymi w stronę masy powietrza chłodnego i niebieskimi trójkątami w stronę powietrza ciepłego (oznaczają one, jaki charakter będzie miał front, gdy ruszy we wskazaną stronę).

Oznaczenia systemów ciśnienia

[edytuj | edytuj kod]
Ciśnienie
Nazwa Skrót
Wyż W – polski [Hoch – niemiecki, High – angielski, Haut – francuski]
Niż N – polski [Tief – niemiecki, Low – angielski, Dépression – francuski]
Schematyczny opis (legenda) pomiarów na stacji meteorologicznej używany na mapach synoptycznych (z sieci USA)

Opis pomiarów meteorologicznych

[edytuj | edytuj kod]

Stacja meteorologiczna

[edytuj | edytuj kod]

Pomiary ze stacji meteorologicznych opisane w postaci graficznej i numerycznej na mapach synoptycznych.

Symbol Opis
W górnym lewym rogu. TTT temperatura powietrza w °C z dokładnością do 0,1 °C. Temperatura ujemna jest poprzedzona znakiem „-”. Na mapach w USA często temperatura jest w stopniach F (np. tutaj 77F).
TdTdTd temperatura punktu rosy w °C z dokładnością do 0,1 °C, przedstawiana tak jak temperatura powietrza. Na mapach USA temperatura punktu rosy jest w stopniach F.
PPP ciśnienie atmosferyczne w hPa (1hPa = 1mb). Podane są dziesiątki, jednostki i części dziesiętne. Setki, tysiące i przecinki są pominięte. Np. 213 oznacza 1021,3, 875 oznacza 987,5

(pierwsza liczba 9 lub 10 jest opuszczona).

pp wartość tendencji ciśnienia w hPa za ostatnie 3 godziny z dokładnością do 0,1hPa. Przecinki są pominięte, „+” oznacza wzrost ciśnienia, „-” oznacza spadek ciśnienia, „a” charakterystyka tendencji ciśnienia atmosferycznego w ciągu trzech godzin poprzedzających obserwację. Opis symboli – patrz tendencja ciśnienia (meteorologia).
W drugim rzędzie po lewej. VV widzialność w kierunku poziomym w km lub (w USA) milach.
Po prawej od widzialności. ww pogoda bieżąca (stacje automatyczne nie przekazują tej informacji). Jest 95 symboli określających bieżącą pogodę. Patrz symbole pogody (mapa).
w1 najważniejsze zdarzenie pogodowe w ostatnich 6 godzinach. Patrz symbole pogody (mapa).
W środku zaznaczone są chmury. CH chmury piętra wysokiego, rodzajów Cirrus, Cirrocumulus, Cirrostratus; CM chmury piętra średniego, rodzajów Altocumulus, Altostratus, Nimbostratus; CL chmury piętra niskiego, rodzajów Stratocumulus, Stratus, Cumulus, Cumulonimbus. Liczba poniżej symbolu chmury opisuje wysokość podstawy chmur nad powierzchnią ziemi (w metrach*100 lub (USA) w stopach*100)
Środkowe kółko. N wielkość zachmurzenia ogólnego w oktantach (1/8 do 8/8); patrz zachmurzenie.
Prędkość i kierunek wiatru. W tym przypadku wiatr wieje z południowego zachodu. Patrz wiatr.

Prędkość wiatru, pokrywa chmur i tendencja ciśnienia

[edytuj | edytuj kod]

W tej sekcji opisane są symbole prędkość wiatru, pokrywa chmur i tendencja ciśnienia.

Prędkość wiatru
Symbol Węzły, km/h
0 kt, 0 km/h
5 kt, 9 km/h
10 kt, 19 km/h
15 kt, 28 km/h
20 kt, 37 km/h
25 kt, 46 km/h
30 kt, 56 km/h
35 kt, 65 km/h
40 kt, 74 km/h
45 kt, 83 km/h
50 kt, 93 km/h
55 kt, 102 km/h
60 kt, 111 km/h
65 kt, 120 km/h
70 kt, 130 km/h
75 kt, 139 km/h
80 kt, 148 km/h
85 kt, 157 km/h
90 kt, 167 km/h
95 kt, 176 km/h
100 kt, 185 km/h
105 kt, 194 km/h
Powyżej wiatr wieje z zachodu na wschód.
Pokrywa chmur
Symbol Code Opis
0/8 bezchmurnie
1/8 słonecznie
2/8 mało chmur
3/8 małe zachmurzenie
4/8 częściowe zachmurzenie
5/8 pochmurnie
6/8 w większości pochmurnie
7/8 chmury w większości zakrywające niebo
8/8 całkowite zachmurzenie
9/8 niebo niewidoczne lub wielkość zachmurzenia nie może być określona
Tendencja ciśnienia
Symbol Opis
Wzrastające
Wzrastające, potem opadające
Wzrastające, potem stałe
Wzrastające, potem opadające
Opadające, potem wzrastające
Stałe
Opadające
Opadające, potem wzrastające
Opadające, potem stałe

Symbole pogody i ich opis

[edytuj | edytuj kod]
Symbol Numer Opis po polsku
00 niebo bezchmurne
01 chmury na ogół zanikają lub stają się cieńsze
02 stan nieba na ogół bez zmian
03 chmury w stadium tworzenia lub rozwoju
04 widzialność zmniejszona przez dym
05 zmętnienie
06 pył zawieszony w powietrzu niewzniesiony przez wiatr na stacji lub w jej pobliżu w czasie obserwacji
07 pył lub piasek wzniesiony przez wiatr w czasie obserwacji, na stacji lub w jej pobliżu, lecz bez wyraźnych wirów pyłowych lub piaskowych czy też wichury pyłowej lub piaskowej
08 silnie rozwinięte wiry pyłowe lub piaskowe obserwowane na stacji lub w pobliżu stacji w czasie obserwacji lub w ciągu ostatniej godziny, lecz nie wichura pyłowa lub piaskowa
09 wichura pyłowa lub piaskowa w zasięgu widzenia w czasie obserwacji lub na stacji w ciągu ostatniej godziny
10 zamglenie
11 cienka warstwa mgły lub mgły lodowej na stacji, do 2 m na lądzie lub do 10 m na morzu – w płatach
12 cienka warstwa mgły lub mgły lodowej na stacji, do 2 m na lądzie lub do 10 m na morzu – mniej lub bardziej ciągła
13 widoczna błyskawica, nie słychać grzmotu
14 opad w polu widzenia niesięgający gruntu lub powierzchni morza
15 opad w polu widzenia sięgający gruntu lub powierzchni morza, lecz w większej odległości od stacji (ponad 5 km)
16 opad w polu widzenia sięgający gruntu lub powierzchni morza w pobliżu stacji, lecz nie na stacji
17 grzmot w czasie obserwacji, ale bez opadu na stacji
18 nawałnica – na stacji lub w polu widzenia w czasie obserwacji lub w ciągu ostatniej godziny
19 trąba powietrzna
20 po opadzie mżawki (niemarznącej)
21 po opadzie deszczu (niemarznącego)
22 po opadzie śniegu
23 po opadzie deszczu ze śniegiem lub deszczu lodowego
24 po opadzie mżawki marznącej lub deszczu marznącego
25 po opadzie przelotnego deszczu
26 po opadzie przelotnego śniegu
27 po opadzie gradu
28 po mgle lub mgle lodowej
29 po burzy
30 słaba lub umiarkowana wichura pyłowa lub piaskowa o zmniejszającej się intensywności
31 słaba lub umiarkowana wichura pyłowa lub piaskowa o niezmieniającej się intensywności
32 słaba lub umiarkowana wichura pyłowa lub piaskowa o zwiększającej się intensywności
33 silna wichura pyłowa lub piaskowa o zmniejszającej się intensywności
34 silna wichura pyłowa lub piaskowa o niezmieniającej się intensywności
35 silna wichura pyłowa lub piaskowa o zwiększającej się intensywności
36 słaba lub umiarkowana zamieć śnieżna niska
37 silna zamieć śnieżna niska
38 słaba lub umiarkowana zamieć śnieżna wysoka
39 silna zamieć śnieżna wysoka
40 mgła (mgła lodowa) w pewnej odległości od stacji
41 mgła (mgła lodowa) w płatach
42 mgła (mgła lodowa), niebo widoczne, staje się rzadsza
43 mgła (mgła lodowa), niebo niewidoczne, staje się rzadsza
44 mgła (mgła lodowa), niebo widoczne, bez zmian w ciągu ostatniej godziny
45 mgła (mgła lodowa), niebo niewidoczne, bez zmian w ciągu ostatniej godziny
46 mgła (mgła lodowa), niebo widoczne, gęstnieje
47 mgła (mgła lodowa), niebo niewidoczne, gęstnieje
48 mgła osadzająca szadź, niebo widoczne
49 mgła osadzająca szadź, niebo niewidoczne
50 słaba, niemarznąca mżawka z przerwami
51 słaba, niemarznąca, ciągła mżawka
52 umiarkowana, niemarznąca mżawka z przerwami
53 umiarkowana, niemarznąca, ciągła mżawka
54 intensywna, niemarznąca mżawka z przerwami
55 intensywna, niemarznąca, ciągła mżawka
56 słaba marznąca mżawka
57 umiarkowana lub silna marznąca mżawka
58 słaba mżawka z deszczem
59 umiarkowana lub silna mżawka z deszczem
60 niemarznący, słaby deszcz z przerwami
61 niemarznący, słaby, ciągły deszcz
62 niemarznący, umiarkowany deszcz z przerwami
63 niemarznący, umiarkowany, ciągły deszcz
64 niemarznący, silny deszcz z przerwami
65 niemarznący, silny, ciągły deszcz
66 słaby marznący deszcz
67 umiarkowany lub silny marznący deszcz
68 słaby deszcz ze śniegiem
69 umiarkowany lub silny deszcz ze śniegiem
70 słaby śnieg z przerwami
71 słaby, ciągły śnieg
72 umiarkowany śnieg z przerwami
73 umiarkowany, ciągły śnieg
74 silny śnieg z przerwami
75 silny, ciągły śnieg
76 słupki lodowe
77 śnieg ziarnisty
78 oddzielne gwiazdki śniegu
79 ziarna lodowe lub deszcz lodowy
80 słaby przelotny deszcz
81 umiarkowany lub silny przelotny deszcz
82 gwałtowny przelotny deszcz
83 słaby przelotny deszcz ze śniegiem
84 umiarkowany lub silny przelotny deszcz ze śniegiem
85 słaby przelotny śnieg
86 umiarkowany lub silny przelotny śnieg
87 słabe przelotne krupy lodowe lub śnieżne
88 umiarkowane lub silne, przelotne krupy lodowe lub śnieżne
89 słaby przelotny grad
90 umiarkowany lub silny przelotny grad
91 burza w ciągu ostatniej godziny, w czasie obserwacji lekki deszcz
92 burza w ciągu ostatniej godziny, w czasie obserwacji umiarkowany lub silny deszcz
93 burza w ciągu ostatniej godziny, w czasie obserwacji lekki śnieg lub deszcz ze śniegiem
94 burza w ciągu ostatniej godziny, w czasie obserwacji umiarkowany lub silny śnieg lub deszcz ze śniegiem
95 lekka lub umiarkowana burza w czasie obserwacji
96 lekka lub umiarkowana burza z gradem w czasie obserwacji
97 silna burza
98 silna burza z wichurą pyłową lub piaskową
99 silna burza z gradem

Klasyfikacja chmur

[edytuj | edytuj kod]
Klucz Symbol Opis Przykład
Chmury CL
CL=0   Bez chmur CL
CL=1
Cumulus humilis lub Cumulus fractus, lecz nie złej pogody, albo obie chmury razem
CL=2
Cumulus mediocris lub congestus występujący sam lub z Cumulus gatunków fractus albo humilis bądź też ze Stratocumulus; wszystkie chmury o podstawach na tym samym poziomie
CL=3
Cumulonimbus calvus występujący sam albo z Cumulus, Stratocumulus lub Stratus
CL=4
Stratocumulus cumulogenitus
CL=5
Stratocumulus, lecz nie Stratocumulus cumulogenitus
CL=6
Stratus nebulosus lub Stratus fractus, lecz nie złej pogody1 lub obie chmury razem
CL=7
Stratus fractus lub Cumulus fractus złej pogody 1 lub obie chmury razem (pannus), zwykle pod Altostratus lub Nimbostratus
CL=8
Cumulus i Stratocumulus, lecz nie Stratocumulus cumulogenitus, o podstawach na różnych poziomach
CL=9
Cumulonimbus capillatus (często z kowadłem) występujący sam lub z Cumulonimbus calvus, Cumulus, Stratocumulus, Stratus lub pannus
Chmury CM
CM = 1
Altostratus translucidus.
CM = 2
Altostratus opacus lub Nimbostratus
CM = 3
Altocumulus translucidus na jednym poziomie
CM = 4
Ławice Altocumulus translucidus często soczewkowate, ciągle zmieniające się i występujące na jednym lub kilku poziomach.
CM = 5
Altocumulus translucidus w pasmach, albo jedna lub więcej warstw Altocumulus translucidus lub opacus, stopniowo zaciągająca niebo; te chmury Altocumulus na ogół w całości grubieją
CM = 6
Altocumulus cumulogenitus (lub cumulonimbogenitus)
CM = 7
Altocumulus translucidus lub opacus w dwóch lub więcej warstwach lub Altocumulus opacus w pojedynczej warstwie niezaciągający nieba lub Altocumulus z Altostratus lub z Nimbostratus
CM = 8
Altocumulus castellanus lub floccus
CM = 9
Altocumulus na niebie o wyglądzie chaotycznym, na ogół na kilku poziomach
Chmury CH
CH = 1
Cirrus fibratus niekiedy uncinus niezaciągający stopniowo nieba
CH = 2
Cirrus spissatus w ławicach lub w postaci poplątanych wiązek, które zwykle nie powiększają się, a czasami wydają się pozostałościami górnych części chmur Cumulonimbus, albo Cirrus castellanus lub floccus
CH = 3
Cirrus Spissatus cumulonimbogenitus
CH = 4
Cirrus uncinus lub fibratus albo obie te chmury razem stopniowo zaciągające niebo; chmury te na ogół wszędzie grubieją
CH = 5
Cirrus (często w pasmach) i Cirrostratus, lub tylko Cirrostratus, stopniowo zaciągający niebo; na ogół wszędzie grubieją, lecz ich ciągła zasłona nie osiąga 45 stopni wzniesienia nad horyzontem
CH = 6
Cirrus (często w pasmach) i Cirrostratus, lub tylko Cirrostratus stopniowo zaciągający niebo; chmury te na ogół wszędzie grubieją, ciągła zasłona sięga powyżej 45 stopni wzniesienia nad horyzontem, lecz nie pokrywa całkowicie nieba
CH = 7
Cirrostratus pokrywający niebo całkowicie
CH = 8
Cirrostratus niezaciągający stopniowo nieba i niepokrywający go całkowicie
CH = 9
Tylko Cirrocumulus lub przewaga Cirrocumulus wśród chmur CH

Synoptyczne mapy górne

[edytuj | edytuj kod]

Górne mapy są bardzo ważnym elementem prognozy pogody, ponieważ zaburzenia powodowane przez łańcuchy górskie, lokalne zaburzenia temperatury, nie są na nich widoczne. Dzięki temu można wyłapać najważniejsze elementy cyrkulacji atmosfery. Wykres ciśnienia czy wiatrów na mapie górnej może wyglądać kompletnie inaczej niż na mapie powierzchniowej, a mimo to doświadczony synoptyk jest w stanie określić dzięki niej np. cyklogenezę (tworzenie się niżu). Nawet bardzo sprzyjające warunki na powierzchni ziemi (np. baroklinowość) nie są wystarczające do rozwinięcia się niżu, potrzebny jest do tego impuls w górnej troposferze. Podobnie cyklony tropikalne, mimo że temperatura oceanu jest dostatecznie wysoka, potrzebują impulsu np. w postaci wymuszenia ruchu wstępującego do powstania cyklonu. Dane do górnych map synoptycznych uzyskiwane są za pomocą sondaży atmosfery. Mapy górne są zazwyczaj wykreślane na następujących poziomach:

Ciśnienie/wysokość
850 hPa 1457 m
700 hPa 3013 m
500 hPa 5574 m
300 hPa 9164 m
200 hPa 12000 m

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]