Marek Kochanowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Marek Kochanowski
Data i miejsce urodzenia

24 stycznia 1974
Białystok

Doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: literaturoznawstwo
Alma Mater

Uniwersytet w Białymstoku

Doktorat

2005
Uniwersytet Warszawski

Habilitacja

2016
Katolicki Uniwersytet Lubelski

Nauczyciel akademicki
Uniwersytet w Białymstoku

Wydział Filologiczny

Marek Kochanowski (24 stycznia 1974 w Białymstoku) – polski naukowiec, literaturoznawca, pisarz, eseista, animator i menadżer kultury, były dziennikarz, profesor Uniwersytetu w Białymstoku[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ukończył Szkołę Podstawową nr 34 w Białymstoku, V LO im. Jana III Sobieskiego w Białymstoku, gdzie m.in. redagował szkolną gazetę „Świstak”[2]. W latach 1993–1998 studiował filologię polską na Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku (od 1997 Uniwersytet w Białymstoku) i przez krótki czas historię na tej uczelni, a w 2006 r. kulturoznawstwo na SWPS. W 2014 ukończył podyplomowe studia „Menadżer kultury” (Szkoła Główna Handlowa 2014)[3]. W latach dziewięćdziesiątych związany ze studenckim ruchem kulturalnym, był redaktorem naczelnym „Gazety Akademickiej. Pisma Studentów Filii UW” (1997/98), w której wielokrotnie publikował. Laureat konkursów literackich[4][5].

Osiągnięcia[edytuj | edytuj kod]

Autor kilkudziesięciu publikacji poświęconych kulturze Podlasia, modernizmowi i literaturze popularnej. Wykładał na uniwersytetach we Włoszech, Węgrzech, Niemczech, Litwie, Łotwie, Słowenii, Bułgarii[6]. Odbywał staże krótko- i długoterminowe w Wiedniu, Rzymie, Wilnie. W 2001 r. odbył półroczny staż naukowy w Instytucie Badań Literackich PAN pod kierownictwem prof. dr hab. Michała Głowińskiego[6]. Na białostockiej polonistyce zapoczątkował badania naukowe poświęcone literaturze Białegostoku[7]. Od 2007 członek kapituły Nagrody Literackiej Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego i jej kilkukrotny przewodniczący[8]. Laureat Stypendium Artystycznego Prezydenta Miasta Białegostoku (2019, 2021)[9].

Publikował w wielu pismach naukowych, również artykuły w języku angielskim i niemieckim, a także m.in. we „Wprost”, „Ozonie”, dodatku do „Newsweeka”, „Kurierze Porannym”, „Gazecie Wyborczej”, „Graffiti”[10] (jako Marek Tęczyński), pismach branżowych m.in. w: „Vademecum Domatora”, „Łazienka”. Prowadził ponad 100 spotkań autorskich, paneli, dyskusji publicznych z udziałem ludzi świata kultury i polityków[11]. Jest autorem wielu wykładów poświęconych animacji kultury i literaturze, wygłoszonych w szkołach, instytucjach kultury w Polsce i za granicą[12][13]. Na Uniwersytecie w Białymstoku prowadził m.in. zajęcia z kreatywnego pisania, animacji kultury, dziennikarstwa. W latach 2013–2020 odpowiadał za promocję Wydziału Filologicznego UwB. Dyrektor artystyczny Festiwalu Literackiego Zebrane[14].

Stowarzyszenie „Fabryka Bestsellerów”[edytuj | edytuj kod]

Współzałożyciel i wieloletni prezes białostockiego Stowarzyszenia „Fabryka Bestsellerów”[15], które od 2006 r. zorganizowało m.in. kilkadziesiąt festiwali i akcji literackich; festiwale w ramach 4 Pór Książki Instytutu Książki, festiwale: Zebrane, Przeczytać Białystok, Wszędy Literacki. Stowarzyszenie organizowało także wykłady, panele dyskusyjne, spotkania autorskie, promocje książek, slamy poetyckie, kiermasze książek dla dzieci, zajęcia ilustratorskie, happeningi, warsztaty dla młodzieży, m.in.: fotograficzne, edytorskie, kreatywnego pisania, wyprodukowało film dokumentalny poświęcony Wiesławowi Kazaneckiemu. Fabryka Bestsellerów wydała zbiory opowiadań (w tym „Śmierć na dobry początek”, pierwszy zbiór opowiadań o Białymstoku), komiksy („7+2”, pierwszy komiks o Białymstoku), pierwszy przewodnik dla dzieci po Białymstoku („Spacer z Kawelinem”). Stowarzyszenie otrzymało w 2013 r. Nagrodę Artystyczną Prezydenta Miasta Białegostoku w kategorii organizatorskiej[15].

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

Monografie naukowe[edytuj | edytuj kod]

  • Powieści Witkacego wobec schematów powieści popularnej (2007)
  • Modernizacje tradycji w wybranych utworach współczesnej kultury popularnej (wraz z P. Stasiewiczem, 2013)
  • Melodramatyzm i powieść. Od rytuału do sensacji (Żeromski, Mniszkówna, Strug) (2015)[16]
  • Modernizm mniej znany. Studia i szkice (2016)[17]
  • Utrwalanie szlaków. Studia o literaturze Podlasia (2022)[18]

Redakcje i współredakcje monografii[edytuj | edytuj kod]

  • Wiek kobiet w literaturze (2002)
  • Twórczość Wiesława Kazaneckiego (2010)
  • Podlasie w literaturze – literatura Podlasia (po 1989 roku). Nowoczesność- regionalizm-uniwersalizm (2012)
  • Twórczość Wiesława Kazaneckiego oraz laureatów nagrody literackiej jego imienia (2020)[19]
  • Literackie Podlasie kobiet. Autorki, bohaterki, konteksty (2022)[20]

Edycje krytyczne tekstów[edytuj | edytuj kod]

  • Andrzej Strug, Miliardy. Edycja krytyczna (2022)[21]

Książki literackie[edytuj | edytuj kod]

  • Miasto rebus. Eseje o Białymstoku (2020)
  • Od początku. Zbiór próz (2022)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. dr hab. Marek Kochanowski, prof. UwB / Wydział Filologiczny [online], filologia.uwb.edu.pl [dostęp 2023-02-15].
  2. Księga pamiątkowa „70 lat V Liceum Ogólnokształcącego im. Jana III Sobieskiego w Białymstoku”, s. 22. Źródło: monografia.pdf (vlo.bialystok.pl).
  3. Marek Kochanowski, Piotra Choynowskiego „Rzeczy drobne i zabawne”, „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie”, 20 (2), 2021, s. 187–189, DOI10.12775/SE.2021.0027, ISSN 2391-7903 [dostęp 2023-02-15] (pol.).
  4. STOPKA :: Narew: ludzie, przyroda, kultura [online], www.stopkapress.com.pl [dostęp 2023-02-15].
  5. Na granicy – wyniki konkursu [online] [dostęp 2023-02-15] (pol.).
  6. a b Marek Kochanowski, Utrwalanie szlaków. Studia o literaturze i kulturze Podlasia, Wydawnictwo Episteme, 2022, ISBN 978-83-67049-30-6 [dostęp 2023-02-15] (pol.).
  7. 2 konferencje naukowe: 2009 i 2011 poświęcone literaturze i kulturze Białegostoku oraz Podlasia: „Wiesław Kazanecki. Życie i twórczość” 2009; „Literatura Podlasia- Podlasie w literaturze po 1989 r. Nowoczesność, regionalizm, uniwersalizm” 2011. [online]
  8. Po co nam nagrody literackie? [online], Białystok - Oficjalny Portal Miasta [dostęp 2023-02-15] (pol.).
  9. „Środa literacka” z Markiem Kochanowskim [online], Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku [dostęp 2023-02-15] (pol.).
  10. K. Sawicka-Mierzyńska, Białostockie czasopisma kulturalno-literackie po 1989 roku, w: Prasa regionalna i lokalna na terenie województwa podlaskiego w latach 1989–2010. Szkice i materiały, red. J. Sadowska, K. Sawicka-Mierzyńska, Białystok 2013, s. 99–136.
  11. Marek Kochanowski, Wyróżnij się. Jak zachęcić studentów do aktywności? w: Kształcenie filologiczne – od teorii do praktyki, red. M. Karolczuk, E. Lewicka-Mroczek, K. Sawicka-Mierzyńska, Białystok 2021, s. 115–126.
  12. Jak skutecznie promować literaturę [online], Przykładowa informacja o wykładzie..
  13. Marek Kochanowski [online], Białystok - Oficjalny Portal Miasta [dostęp 2023-02-15] (pol.).
  14. 13. Festiwal Literacki Zebrane [online], filologia.uwb.edu.pl [dostęp 2023-02-15] (pol.).
  15. a b Więcej na temat działań Stowarzyszenia Fabryka Bestsellerów w: M. Kochanowski, Uniwersytet zaangażowany a region w kontekście literatury i animacji kultury, w: Utrwalanie szlaków. Studia o literaturze i kulturze Podlasia, Lublin 2022, s. 177–195; M. Kochanowski, Uniwersytet zaangażowany a kultura lokalna, w: Uniwersytet XXI wieku. Nauka i lokalność. Studia, red. J. Ławski, K.K. Pilchiewicz, Białystok 2018, s. 225–236. M. Kochanowski, Polonista jako animator kultury, w: Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra, red. K. Biedrzycki, W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, R. Przybylska, t. I, Kraków 2014, s. 539–548.
  16. Marek Kochanowski, Melodramatyzm i powieść (Żeromski, Mniszkówna, Strug). Od rytuału do sensacji, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2015, ISBN 978-83-7431-442-8 [dostęp 2023-02-21] (pol.).
  17. Marek Kochanowski, Modernizm mniej znany. Studia i szkice o literaturze, Uniwersytet w Białymstoku. Wydział Filologiczny, 2016, ISBN 978-83-7657-244-4 [dostęp 2023-02-21] (pol.).
  18. Utrwalanie szlaków. Studia o literaturze i kulturze Podlasia – Sklep – Wydawnictwo Episteme [online] [dostęp 2023-02-15] (pol.).
  19. Marek Kochanowski, Katarzyna Sawicka-Mierzyńska, Twórczość Wiesława Kazaneckiego oraz laureatów nagrody literackiej jego imienia, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku; Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku; Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, 2020, ISBN 978-83-7431-661-3 [dostęp 2023-02-21] (pol.).
  20. Katarzyna Sawicka-Mierzyńska, Marek Kochanowski, Danuta Zawadzka, Literackie Podlasie kobiet. Autorki, bohaterki, konteksty, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku, Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, 2022, ISBN 978-83-7431-746-7 [dostęp 2023-02-21] (pol.).
  21. „Miliardy” Andrzeja Struga, edycja krytyczna w opracowaniu Marka Kochanowskiego – Sklep – Wydawnictwo Episteme [online] [dostęp 2023-02-15] (pol.).