Maria Chrząszczowa
| Data i miejsce urodzenia |
18 czerwca 1913 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
29 stycznia 1979 |
| Zawód, zajęcie |
artysta fotograf |
| Narodowość |
polska |
Maria Chrząszczowa (ur. 18 czerwca 1913 w Warszawie, zm. 29 stycznia 1979 w Warszawie) – polska artystka fotograf. Członkini Okręgu Warszawskiego Związku Polskich Artystów Fotografików[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Maria Chrząszczowa była córką Marii (z d. Gebethner) i Józefa Pfeiffera, dzieciństwo spędziła w Warszawie. Po ukończeniu szkoły Kowalczykówny i Jaworkówny – ze świadectwem dojrzałości, została uczennicą Miejskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych w Warszawie, w tym czasie rozpoczęła działalność fotograficzną[3]. W 1934 roku zamieszkała w Rudzach pod Krakowem. Zawarła związek małżeński z Michałem Chrząszczem. W sierpniu 1939 roku wróciła do Warszawy, gdzie podjęła pracę w firmie „Foto-Greger”, największym przedwojennym polskim sklepie fotograficznym Kazimierza Gregera[4].
Szczególnie miejsce w twórczości Marii Chrząszczowej zajmowała fotografia architektury, w zdecydowanej większości miasta Warszawy[5]. W 1945 roku sporządziła dokumentację fotograficzną zniszczeń powojennej Warszawy, czego pokłosiem była wystawa fotografii „Warszawa oskarża”, w 1945 roku[6][7]. Od końca 1945 roku pracowała nad dokumentacją fotograficzną obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, dokumentacją fotograficzną Wrocławia, Jeleniej Góry, Kłodzka[3][2]. W kolejnych latach pracowała jako fotoreporterka w Polskiej Agencji Prasowej w Warszawie, w firmie „Foto-Service” Kazimiery Funkiewiczowej oraz (jako retuszerka) w Przedsiębiorstwie Wystaw i Targów w Warszawie. Współpracowała (m.in.) z czasopismami: „Architektura”, „Kobieta”, „Stolica”[4].
W 1952 roku Maria Chrząszczowa została przyjęta w poczet członków Warszawskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Fotografików[1]. W latach 1953–1974 była wykładowcą oraz prowadziła pracownię fotograficzną w katedrze Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej[8].
Kolekcja fotografii Marii Chrząszczowej znajduje się (m.in.) w zbiorach Muzeum Warszawy[4] oraz w zbiorach Fundacji Archeologii Fotografii[9][8].
Wybrane wystawy
[edytuj | edytuj kod]- „Warszawa oskarża” (Warszawa 1945)[6];
- „Kronikarki” (Warszawa 2011)[10];
- „Nowa Warszawa 1961–1972”; Galeria Fundacji Archeologii Fotografii (Warszawa 2015)[3][8];
Źródło[4].
Publikacje (albumy)
[edytuj | edytuj kod]- „Sześcioletni plan odbudowy Warszawy” (1950);
- „Ogrody polskie Gerarda Ciołka” (1954);
- „MDM” (1955);
- „Sandomierz" (1956);
- „Zamki śląskie Bohdana Querqina” (1957);
- „Architektura drewniana w Polsce Witolda Krassowskiego” (1961);
- „Kronikarki. Zofia Chomętowska – Maria Chrząszczowa. Fotografie Warszawy 1945–1946”(2012)[11][12];
Źródło[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Byli członkowie ZPAF – Związek Polskich Artystów Fotografików [online], www.zpaf.pl [dostęp 2017-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-25] (pol.).
- ↑ a b Wirtualne Muzeum Konstancina – Chrząszczowa Maria [online], www.muzeumkonstancina.pl [dostęp 2017-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-08].
- ↑ a b c Nowa Warszawa 1961–1972 – wystawa zdjęć Marii Chrząszczowej, „fotopolis.pl” [dostęp 2017-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-08] (pol.).
- ↑ a b c d e Maria Chrząszczowa – Życie i twórczość | Artysta | Culture.pl, „archive.li”, 8 września 2018 [dostęp 2018-09-08].
- ↑ Maria Chrząszczowa – Nowa Warszawa 1961–1972 | archeologiafotografii.pl [online], 1 kwietnia 2016 [dostęp 2018-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-01].
- ↑ a b Warszawa tuż po wojnie na zdjęciach Marii Chrząszczowej, „archive.li”, 8 września 2018 [dostęp 2018-09-08].
- ↑ Życie na gruzach Warszawy. Zobacz zdjęcia Chomętowskiej i Chrząszczowej, „www.archirama.pl” [dostęp 2017-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-08].
- ↑ a b c Maria Chrząszczowa – Nowa Warszawa 1961–1972 [online], warszawa.ngo.pl [dostęp 2017-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-08].
- ↑ Zdjęcia galanterii Marii Chrząszczowej w Galerii Fundacji Archeologia Fotografii, „fotopolis.pl” [dostęp 2017-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-08] (pol.).
- ↑ Kronikarki – fotografie Zofii Chomętowskiej i Marii Chrząszczowej, „archive.li”, 8 września 2018 [dostęp 2018-09-08].
- ↑ "Kronikarki. Zofia Chomętowska – Maria Chrząszczowa. Fotografie Warszawy 1945–1946", „archive.li”, 8 września 2018 [dostęp 2018-09-08].
- ↑ Spotkanie poświęcone książce „Kronikarki. Zofia Chomętowska i Maria Chrząszczowa. Fotografie Warszawy 1945–1947", „fotopolis.pl” [dostęp 2017-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-08] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dziś wernisaż wystawy zdjęć Chomętowskiej i Chrząszczowej. Fotografie Warszawy 1945–1947 (2011). archirama.muratorplus.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-08)].
- Fotografie odzyskane (2011). dwutygodnik.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-28)].
- Maria Chrząszczowa – fotografie
- Wernisaż wystawy Kronikarki (2011)