Marija Matios

Marija Matios
Data i miejsce urodzenia	19 grudnia 1959 ; Roztoki
Zawód, zajęcie	pisarka, poetka
Alma Mater	Czerniowiecki Uniwersytet Państwowy
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Marija Wasyliwna Matios, ukr. Матіос Марія Василівна (ur. 19 grudnia 1959 w Roztokach, w obwodzie czerniowieckim^[1]) – ukraińska pisarka i poetka, posłanka do Rady Najwyższej. Nazywana „wielką damą ukraińskiej literatury”^[1].

Życiorys

Marija Matios jest rdzenną Hucułką z Bukowiny, co wpłynęło na jej twórczość, w której wykorzystuje również unikalne doświadczenia własnej rodziny. Pierwsze wiersze opublikowała w wieku 15 lat. Ukończyła filologię na Czerniowieckim Uniwersytecie Państwowym. Była przewodniczącą Związku Pisarzy Obwodu Czerniowieckiego, a także współzałożycielką naukowo-literackiego „Bukowińskiego Żurnalu”. W 1992 debiutowała w czasopiśmie „Kyjiw” opowiadaniem Juriana i Dołhopoł^[1].

W 2012 została umieszczona na drugim miejscu listy wyborczej partii UDAR, którą założył Witalij Kłyczko. Uzyskała wówczas mandat posłanki VII kadencji^[2]. W 2014 z powodzeniem ubiegała się o reelekcję z ramienia współtworzonego przez UDAR Bloku Petra Poroszenki^[3].

Twórczość

Poezja

Z trawy i łystia (1982)
Wohoń żywyci (1986)
Sad neterpinnia (1994)
Desiat' dek moroznoji wody (1995)
Żinoczyj arkan (2001)

Proza

Nacija (2001, wyd. polskie pt. Nacja w przekładzie Anny Korzeniowskiej-Bihun w 2006)
Żyttia korotke (2001)
Bulwarnyj roman (2003)
Sołodka Darusia (2004, wyd. polskie pt. Słodka Darusia w przekładzie Anny Korzeniowskiej-Bihun w 2010)
Szczodennyk straczenoji (2005)
Mister i misis Ju w krajini ukriw (2006)
Nacija. Odkrowennia (2006)
Majże nikoły ne nawpaky (2007, wyd. polskie pt. ...i chyba nigdy nie jest inaczej w przekładzie Anny Korzeniowskiej-Bihun w 2019)
Moskałycia; Mama Marycia – drużyna Chrystofora Kołumba (2008)
Kulinarni figli (2009)
Armahedon uże widbuwsia (2011)
Czerewyczky Bożoi materi (2013)

Odznaczenia i wyróżnienia

2015 – Order Księżnej Olgi III klasy^[4]
2008 – laureatka konkursu „Knyżka roku” (za powieść Moskałycia; Mama Marycia – drużyna Chrystofora Kołumba)
2007 – grand prix i pierwsza nagroda w konkursie „Koronacija słowa” (za powieść Majże nikoły ne nawpaky)
2005 – laureatka Narodowej Nagrody im. Tarasa Szewczenki (za powieść Sołodka Darusia)
2004 – laureatka konkursu „Knyżka roku” (za powieść Sołodka Darusia)^[1]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Матіос Марія. bukvoid.com.ua. [dostęp 2014-11-01]. (ukr.).
↑ Список депутатів нової Верховної Ради. pravda.com.ua, 11 listopada 2011. [dostęp 2014-11-01]. (ukr.).
↑ Serwis CVK – Wybory 2014. [dostęp 2014-11-01]. (ukr.).
↑ УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №27/2015 Про відзначення державними нагородами України з нагоди Дня Соборності України. president.gov.ua, 22 stycznia 2015. [dostęp 2023-02-28]. (ukr.).

[bio-1] Матіос Марія. bukvoid.com.ua. [dostęp 2014-11-01]. (ukr.).

[2] Список депутатів нової Верховної Ради. pravda.com.ua, 11 listopada 2011. [dostęp 2014-11-01]. (ukr.).

[3] Serwis CVK – Wybory 2014. [dostęp 2014-11-01]. (ukr.).

[4] УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №27/2015 Про відзначення державними нагородами України з нагоди Дня Соборності України. president.gov.ua, 22 stycznia 2015. [dostęp 2023-02-28]. (ukr.).

[1]

[2]

[3]

[4]