Maria Wiśniewska-Żelichowska

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Maria Wiśniewska-Żelichowska (ur. 31 grudnia 1896 w Warszawie[1], zm. 21 marca 1981[2]) – polska paleontolożka i geolożka.

Dane biograficzne[edytuj | edytuj kod]

W 1932 obroniła rozprawę doktorską na temat ramienionogów jurajskich[3], której promotorem był Roman Kozłowski[4]. Jej kariera zawodowa związana była z Państwowym Instytutem Geologicznym, gdzie pełniła między innymi funkcje kustosza muzeum[5] i kierowniczki Centralnego Archiwum Geologicznego[6]. Była autorką lub współautorką podręczników[7][8]. Do badań paleontologicznych nad ramienionogami jury powróciła pod koniec kariery, po przejściu na emeryturę[9].

Jej synem był geolog Antoni Marian Żelichowski[4].

Osiągnięcia naukowe[edytuj | edytuj kod]

Znaczenie w historii nauki[edytuj | edytuj kod]

Maria Wiśniewska-Żelichowska specjalizowała się w badaniach nad ramienionogami jurajskimi z rzędu Rhynchonellida. Opracowała fauny polskie z jury środkowej i górnej. Opisała pięć nowych rodzajów: Lacunosella Wiśniewska, 1932; Monticlarella Wiśniewska, 1932; Septocrurella Wiśniewska, 1932[3]; Praelacunosella Wiśniewska-Żelichowska, 1978; Laevigaterhynchia Wiśniewska-Żelichowska, 1978[9] oraz kilka nowych gatunków.

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

Prace badawcze[edytuj | edytuj kod]

  • Les Rhynchonellidés du Jurassique supérieur de Pologne (1932)[3]
  • Fauna bioherm jurajskich w Rudnikach pod Częstochową (1971)[10]
  • Środkowojurajskie ramienionogi z rzędu Rhynchonellida na obszarze częstochowsko-wieluńskim i zawierciańsko-olkuskim (1978)[9]

Podręczniki[edytuj | edytuj kod]

  • Paleontologia (1962, 1966)[7][11]
  • Geologia historyczna z paleontologią (Jadwiga Dembowska, Maria Wiśniewska-Żelichowska; 1971)[8]
  • Podstawy geologii (Halina Radlicz-Rühlowa, Maria Wiśniewska-Żelichowska; 1977, 1988)[12]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Na jej cześć nazwano gatunek kopalnego ramienionoga Septaliphoria wisniewskae Kyansep, 1972, znanego z górnej jury Krymu[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Google books: International who's who in education, wyd 1981, s. 478
  2. ↑ Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Geologicznego w roku 1981, w: Annales Societatis Geologorum Poloniae, vol. 52 (1-4)/1982 (wyd. 1984), s. 363
  3. ↑ a b c Marja Wiśniewska, Les Rhynchonellidés du Jurassique sup. de Pologne, „Palaeontologia Polonica”, 2, 1932, VIII+71 (fr.).
  4. ↑ a b Antoni Maria Żelichowski 1936-1996, „Przegląd Geologiczny”, 47 (1), Warszawa 1999, s. 31–32.
  5. ↑ Karol Bohdanowicz, Państwowy Instytut Geologiczny w latach 1939-1945, „Państwowy Instytut Geologiczny, Biuletyn”, 25, 1946, s. 34.
  6. ↑ Z dziejów Archiwum Rdzeni Wiertniczych CAG w Kielnikach pod Częstochową (informacje archiwalne, 2003 r.) [online], Państwowy Instytut Geologiczny - PIB [dostęp 2023-10-27] (pol.).
  7. ↑ a b [wyszukiwanie w katalogu] [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2023-10-27] (ang.).
  8. ↑ a b [wyszukiwanie w katalogu] [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2023-10-27] (ang.).
  9. ↑ a b c Maria Wiśniewska-Żelichowska, Środkowojurajskie ramienionogi z rzędu Rhynchonellida na obszarze częstochowsko-wieluńskim i zawierciańsko-olkuskim, „Biuletyn Instytutu Geologicznego”, 304, 1978, s. 65–156.
  10. ↑ Maria Wiśniewska-Żelichowska, Fauna bioherm jurajskich w Rudnikach pod Częstochową, „Biuletyn Instytutu Geologicznego”, 243, Warszawa 1971, s. 5–63.
  11. ↑ Katalog Biblioteki Narodowej [1]
  12. ↑ Katalog Biblioteki Narodowej [2]
  13. ↑ Н.П. Кянсеп, Новый вид позднеюрских ринхонеллид Крыма, [w:] И.Е. Занина (red.), Новые виды древних растений и беспозвоночных СССР, Москва: Наука, 1972, s. 185–187.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maria_Wiśniewska-Żelichowska&oldid=73621724”