Mazepinka
.png)
Mazepinka (ukr. мазепинка, trns. mazepynka) – tradycyjne ukraińskie wojskowe nakrycie głowy, używane przez żołnierzy Legionu Ukraińskich Strzelców Siczowych i Ukraińskiej Armii Halickiej, później przez bojowników Siczy Karpackiej i partyzantów Ukraińskiej Powstańczej Armii, od 2015 roku element munduru Sił Zbrojnych Ukrainy.
Charakterystyczną cechą czapki jest wykrój w kształcie klina z przodu. Element ten występował stale od czasu powstania tego kozackiego nakrycia głowy w drugiej połowie XVII wieku, za rządów hetmana Iwana Mazepy (stąd nazwa). Wyraźnie uwidoczniony jest na czapce wodza Iwana Sirko na obrazie Ilji Riepina Kozacy piszą list do sułtana.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wzór mazepinki został opracowany w 1916 roku przez Łewka Łepkiego i zatwierdzony przez Jednoczęściową Komisję Legionu Ukraińskich Strzelców Siczowych (atamana Wasyla Diduszka, sotnika Dmytro Witowskiego i innych). Z przodu nakrycia głowy strzelca siczowego znajdowała się kokarda przedstawiająca dwa lwy na skale oraz napis „USS. 1914”[1].
Ukraiński działacz polityczny Mychajło Horyń, odsiadując w 1971 roku wyrok za udział w ruchu dysydenckim w Mordwińskiej ASRR, własnoręcznie przerobił czapkę obozową na mazepinkę. Została ona podarta przez strażnika podczas rewizji i w takiej postaci jest przechowywana przez rodzinę[2].
Współczesność[edytuj | edytuj kod]
W pierwszej połowie lat 90. próbowano w armii ukraińskiej przywrócić nakrycia głowy przypominające mazepinkę, ale nigdy nie zostały one zaakceptowane[3].
Dopiero po rozpoczęciu wojny rosyjsko-ukraińskiej w Donbasie nastąpił zwrot w kierunku narodowych wzorów umundurowania wojskowego, zwłaszcza przywrócenia tradycyjnej czapki. Zespół ochotników stworzył nowy wzór mundurów wojskowych, który obejmował także unowocześnioną mazepinkę[4].
20 kwietnia 2015 roku Ministerstwo Obrony Ukrainy przyjęło mazepinkę jako regulaminową czapkę polową Sił Zbrojnych Ukrainy, oficjalnie pod nazwą „kepi bojowe”[5].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ З історії Визвольних змагань. Мазепинка. maidan.org.ua, 13.01.2008. [dostęp 2020-04-22]. (ukr.).
- ↑ Юрій Зайцев: Михайло Горинь: Я з дитинства розумів, хто є ворог України. Інтерв'ю з України, 13.10.2013. [dostęp 2020-04-22]. (ukr.).
- ↑ Мазепинка планировалась в ВСУ? – Униформология Украины. SAMMLER.RU, 25.04.2007. [dostęp 2020-04-22]. (ros.).
- ↑ Мазепинка офіціно запроваджена в армії. Волонтерський десант в Міноборони шукає працівників. Texty.org.ua, 21.04.2015. [dostęp 2020-04-22]. (ukr.).
- ↑ Кепі бойове (кашкет польовий) – Технічні умови. mil.gov.ua, 20.04.2015. [dostęp 2020-04-22]. (ukr.).