Meczet w Kownie
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Wyznanie | |
| Rodzaj | |
| Dane świątyni | |
| Architekt |
Wacław Michniewicz i A. Nietyksza |
| Styl | |
Położenie na mapie Kowna  | |
Położenie na mapie Litwy  | |
 54°53′39,7″N 23°55′42,0″E/54,894361 23,928333
| |
Meczet w Kownie (lit. Kauno mečetė) – dom modlitewny muzułmanów i centrum kowieńskiej społeczności tatarskiej położony w Kownie przy ul. Tatarskiej 6.
Pierwsze wiadomości o istnieniu drewnianego meczetu w Kownie pochodzą z 1795 roku, gdy doszło do jego pożaru. W wyniku tragedii kowieńscy Tatarzy zostali pozbawieni własnej świątyni. Władze rosyjskie nie chciały się zgodzić na budowę nowego muzułmańskiego obiektu sakralnego, mieszkańcy Kowna byli więc zmuszeni należeć do gminy muzułmańskiej w Wilnie.
Drewniany meczet kowieński udało się odbudować dopiero w 1908 roku z fundacji Aleksandra Ilasewicza. Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości podjęto wysiłki na rzecz wzniesienia w stolicy murowanej świątyni tatarskiej. Z inicjatywą jej budowy wystąpił major Chalil Januszewski, był żołnierz armii rosyjskiej, a w latach 1922–36 prezes gminy muzułmańskiej w Kownie.
Nowy meczet został zaprojektowany przez Wacława Michniewicza i A. Nietykszę na miejscu drewnianej świątyni. Jego uroczystego otwarcia dokonano w 1934 roku. W 1941 roku władze radzieckie zamknęły budynek, meczet działał jednak za zgodą Niemców aż do 1947 roku, po czym został zamieniony kolejno w salę sportową, magazyn cyrku i bibliotekę. Świątynię zwrócono dopiero pod koniec lat osiemdziesiątych, a jej ponowne otwarcie nastąpiło w lipcu 1991 roku po gruntownej renowacji.
Styl nieotynkowanego przed wojną budynku nawiązywał do tzw. architektury mameluckiej, minaret wzorowano na meczecie Kait-Beja w Egipcie. Detal świątyni można określić jako neomauretański.
Od XIX wieku wokół meczetu wznosił się cmentarz muzułmański, który w czasach radzieckich zamieniono na park.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Drozd, Marek M Dziekan, Tadeusz Majda, Meczety i cmentarze Tatarów polsko-litewskich, Warszawa: „Res Publica Multiethnica”, 1999, ISBN 83-909001-1-4, OCLC 189425125.