Mięta polna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Mięta polna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena eukarionty
Królestwo rośliny
Podkrólestwo rośliny zielone
Nadgromada rośliny telomowe
Gromada rośliny naczyniowe
Podgromada rośliny nasienne
Nadklasa okrytonasienne
Klasa Magnoliopsida
Nadrząd astropodobne
Rząd jasnotowce
Rodzina jasnotowate
Rodzaj mięta
Gatunek mięta polna
Nazwa systematyczna
Mentha arvensis L.
Sp. pl. 2:577. 1753
Synonimy
  • Mentha austriaca Jacq.
  • Mentha gentilis L.[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Multimedia w Wikimedia Commons

Mięta polna (Mentha arvensis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych. Występuje w całej niemal Europie (bez Islandii) i na znacznej części Azji (Azja Zachodnia i Środkowa, Syberia, Kaukaz)[3]. W Polsce jest pospolity na całym obszarze.

Morfologia
Kwiatostan

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Roślina wieloletnia, o aromatycznym zapachu. Osiąga wysokość od 5 do 45 cm. Posiada pełzające kłącze i podziemne rozłogi.
Łodyga
Owłosiona, pojedyncza lub rozgałęziona. Jest 4-kanciasta i owłosiona dookoła. Na wierzchołkach występują liście bez okółków kwiatowych.
Liście
Ulistnienie nakrzyżległe. Liście jajowate do podługowatych, ogonkowe z 2 do 6 parami nerwów bocznych.
Kwiaty
Zebrane w kłosy lub główki w nibyokółkach w kątach niepozornych podsadek znacznie różniących się od pozostałych liści. Kwiaty grzbieciste, fioletowe lub różowe. Gardziel szerokodzwonkowatego kielicha o słabo wystających 10 nerwach jest naga, lub posiadająca równe ząbki. Korona 5-łatkowa, jej górna łatka jest przeważnie szersza od pozostałych, albo wyraźnie wycięta. Wewnątrz korony cztery, jednakowej długości pręciki.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina, hemikryptofit, chamefit. Kwitnie od lipca do września, jest owadopylna. Rośnie na podmokłych łąkach i na polach uprawnych jako chwast. Preferuje gleby żyzne, wilgotne, o odczynie pH obojętnym lub lekko kwaśnym. Rośnie zarówno w pełnym słońcu jak i w miejscach cienistych. Na okres zimy część naziemna zamiera by następnie na wiosnę wypuścić liczne młode pędy z podziemnego kłącza. W polskim klimacie roślina całkowicie mrozoodporna (strefa mrozoodporności 3)[5].

Zmienność[edytuj | edytuj kod]

  • Mentha arvensis L. var. javanica (2n=72) — odmiana uprawiana w Europie Zachodniej, Rosji, Korei, Chinach, północnych Indiach i USA.
  • Mentha arvensis L. var. piperascens (2n=96) — uprawiana podobnie jak javanica.
  • Mentha arvensis L. ssp. haplocalyx Breq. var. piperascens Holmes — zwana miętą japońską. Jej uprawę rozpoczęli Japończycy pod koniec XIX w. Oni również jako pierwsi opanowali przemysłową metodę pozyskiwania olejku miętowego, będąc jego największym producentem do I wojny światowej. Olejek eteryczny z mięty japońskiej zawiera najwięcej mentolu (70-90%). Obecnie rozpowszechniona w Chinach, Indiach, Brazylii, Argentynie i innych o ciepłym klimacie.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

  • Olejek z mięty polnej zawiera ok. 70–80% (–)-mentolu i jest wykorzystywany do przemysłowej produkcji tego związku[6].
  • Po dodaniu do mleka przedłuża jego świeżość (zatrzymuje kwaśnienie). Dawniej uprawiano ją głównie w tym celu[7].
  • Roślina lecznicza, stosowana w zaburzeniach trawienia.

Uprawa[edytuj | edytuj kod]

Mięta polna w uprawie bywa bardzo ekspansywna i bez odpowiedniego przypilnowania może rozprzestrzenić się na cały ogród[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
  3. ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-02].
  4. ↑ Mentha arvensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  5. ↑ a b Agnieszka Mike-Jeziorska: Mięta polna (pol.). 2013. [dostęp 2013-04-29].
  6. ↑ Karl‐Georg Fahlbusch i inni, Flavors and Fragrances, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, s. 29, DOI: 10.1002/14356007.a11_141 (ang.).
  7. ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  1. Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
  2. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mięta_polna&oldid=62550202”