Miodokwiatowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Miodokwiatowate
Ilustracja
Melianthus major
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bodziszkowce

Rodzina

miodokwiatowate

Nazwa systematyczna
Melianthaceae Horan.
Prim. Lin. Syst. Nat.: 100. 2 Nov 1834[3]
Typ nomenklatoryczny

Melianthus L. (1753)[3]

Greyia radlkoferi

Miodokwiatowate (Melianthaceae Horan.) – rodzina roślin wyróżniana w niektórych systemach klasyfikacyjnych w obrębie rzędu bodziszkowców (Geraniales). Przedstawiciele z rodzajów Melianthus i Bersama występują od środkowej Afryki po jej południowej krańce, pozostałe rodzaje spotykane są w Chile. W sumie do rodziny zaliczanych jest 5 rodzajów z 18 gatunkami[4]. Kilka afrykańskich gatunków z tej rodziny używanych jest w tradycyjnym ziołolecznictwie, Bersama abyssinica dostarcza cenionego drewna, rośliny z rodzajów Greyia i Francoa są uprawiane jako rośliny ozdobne[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Drzewa, krzewy i rośliny zielne o bardzo różnym pokroju, różniące się zwłaszcza budową liści, ale o podobnych organach generatywnych[4].
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście są pierzaste, często z oskrzydloną osią u rodzajów Bersama i Melianthus, lirowate u Francoa i niepodzielone u Greyia i Tetilla. Liście u nasady opatrzone są przylistkami u niektórych przedstawicieli okazałymi i tworzącymi pochwę osłaniającą łodygę[4].
Kwiaty
Zebrane w szczytowe grona lub kłosy, czasem na długich szypułkach. Poszczególne kwiaty są promieniste lub słabo grzbieciste, u rodzajów Bersama i Melianthus odwrócone. U różnych przedstawicieli bywają obu- lub jednopłciowe, 5- lub 4-krotne. Działki kielicha, często nierówne, są 4 lub jest ich 5. W takiej samej liczbie występują płatki korony, nierzadko okazałe. Pręcików jest tyle samo co płatków korony u rodzajów Bersama i Melianthus, podczas gdy u innych jest ich dwa razy tyle. Słupek jest górny, utworzony z 4, 5 lub 2 owocolistków, z zalążnią jedno- lub wielokomorową[4].
Owoce
Torebka w miarę dojrzewania wydłużająca się i coraz bardziej papierzasta, tylko u Bersama drewniejąca[4].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

W dawniejszych ujęciach systematycznych rodzaje Greyia i Francoa miały niejasną pozycję – były wyodrębniane jako monotypowe rodziny Greyiaceae i Francoaceae. Dopiero na przełomie wieków XX i XXI potwierdzono najpierw ich bliskie pokrewieństwo (połączone zostały w jedną rodzinę Francoaceae), następnie stwierdzono bliskie pokrewieństwo z przedstawicielami Melianthaceae. W systemie APG II rodziny były przedstawiane jako siostrzane i opcjonalnie łączone, w APG III już zostały połączone jako miodokwiatowate[4][5]. W systemie APG IV z 2016 rozszerzono ujęcie rodziny Francoaceae włączając do niej także miodokwiatowate[2].

Pozycja i podział według systemu APG III (2009)[5]

Jedna z rodzin rzędu bodziszkowców, stanowiąca w jego obrębie grupę siostrzaną względem Vivianiaceae. Rząd należy do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[2] (w systemie Ruggiero i in. z 2015 należy do nadrzędu różopodobnych)[1].

bodziszkowce

Geraniaceae bodziszkowate




Melianthaceae miodokwiatowate (w tym Francoaceae)



Vivianiaceae (w tym Ledocarpaceae)




Wykaz rodzajów[4][6]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – M. [w:] Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium [on-line]. University of Maryland. [dostęp 2012-07-03]. (ang.).
  4. a b c d e f g h Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 209. ISBN 1-55407-206-9.
  5. a b Angiosperm Phylogeny Group (2009). An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III. Botanical Journal of the Linnean Society 161: 105-121.
  6. GRIN Genera of Melianthaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2014-01-24]. (ang.).