Mistrz Antoniego Burgundzkiego
 Iluminacje w Czarnych Godzinkach z lat 1466-1476 | |
| Data urodzenia |
XV wiek |
|---|---|
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka |
gotyk międzynarodowy |
Mistrz Antoniego Burgundzkiego – flamandzki miniaturzysta, iluminator, działający w latach 1460–1480, utożsamiany z Philippe de Mazerolles.
Działalność artystyczna[edytuj | edytuj kod]
Jako pierwszy jego identyfikacji dokonał niemiecki historyk sztuki Friederich Winkler w 1921 roku. Przydomek Mistrz Antoniego Burgundzkiego nadał mu od ilustracji, jakie tworzył dla Antoniego Burgundzkiego, wielkiego bastarda (le grand bâtard de Bourgogne), nieślubnego syna Filipa Dobrego i Joanny de Presles[1]. Wykonał dla niego ilustracje do trzech manuskryptów: Faits et dits mémorables Waleriusza Maksymusa, Compendium historiae universalis Gilles de Roye (Aegidiusa de Roya),[2] i Livre de bonnes moeurs Jacques’a le Granda. Wraz z Mistrzem Małgorzaty z Yorku pracował dla Lodewijka van Gruuthuse, niderlandzkiego bibliofila i mecenasa sztuki, m.in. przy iluminacjach w ostatniej części Chroniques de France, manuskryptu autorstwa Jeana Froissarta (przy tym manuskrypcie pracował również młody Mistrz Modlitewnika Drezdeńskiego). Wykonał stronę tytułową do kopii rękopisu De proprietatibus rerum Bartłomieja Anglika oraz piętnaście miniatur w kopii Les douze dames de rethorique sporządzonej dla Adolfa z Kleve (Kliwii), pana Ravensteinu[3] i jedną iluminację w kopii wykonanej dla Jeana de Montferrant, a także ilustracje do Godzinek Pembroke[4].
Za największe jego dzieło uważa się wiedeńskie Czarne godzinki wykonane w Brugii, w latach ok. 1466-1476 dla Karola Śmiałego. Pracował również dla wielu włodarzy miasta Brugii.
Styl[edytuj | edytuj kod]
Mistrz Antoniego Burgundzkiego często malował przy użyciu złota i srebra na czarnym tle. Przykładem są wiedeńskie Czarne Godzinki.
Styl Mistrza cechuje żywa ekspresja dużych postaci o silnie wyszczuplonych, kanciastych ciałach, ujętych często w efektownych, silnych skrótach perspektywicznych, wirtuozerski „graficzny” modelunek figur, przestrzenność pejzażowych teł przy raczej konwencjonalnym przedstawieniu wnętrz domowych, naturalistycznie oddanie efektu przejrzystości wody lun nokturnowego światła, a także anegdotyczna rodzajowość scen narracyjnych.[5]
Przypisywane prace[edytuj | edytuj kod]
- Faits et dits mémorables - Berlin, Staarsbibliothek (ms. Dep. Breslau 2)
- Les Douze Dames de Rhétorique - 1464 – 1468, dla Adolfa z Cleve Monachium, Bayerische Staatsbibliothek, (ms. Gall. 15), dla Johna Montferranta, Cambridge University Library, (Ms.Nn3.2), dla Louisa Gruuthuse (BNF Fr.1174)
- Compendium historiae universalis - Haga, Rijksmuseum Meermanno-Westreenianum, (ms. 10.A.21)
- Livre de bonnes moeurs - Paryż, kolekcja prywatna[6]
- Chroniques de France - (1470-1475), Paryż, Biblioteka Narodowa Francji, (ms. fr. 2643-2646);
- Czarne godzinki (Godzinki Galeazza Marii Sforzy) – (1466-1476), Wiedeń Austriacka Biblioteka Narodowa
- De proprietatibus rerum (strona tytułowa) – 1465-1475, Paryż, Biblioteka Narodowa Francji (ms. fr. 134);
- Godzinki Pembroke (Pembroke Hours-Psalter, Book of Hours for Sarum Use and Gallican Psalter with Canticles) – Filadelfia, Free Library, (Ms. Lewis E 182)[7];
- Recueil des histoires de Troie - zbiór opowiadań Raoul Lefèvre, 1464-1467, Biblioteka Królewska Belgii, Ms.9263;
- Livre des bonnes mœurs - autorstwa Jacques’a Legranda, ok. 1465-1475, BNF, Ms.Smith Lesouëf-73;
- Dits moraux des philosophes - autorstwa Guillaume de Tignonville, ok. 1465-1475, BNF, Ms.Smith Lesouëf-73 ;
- Modlitewnik d’Isabeau de Roubaix - Roubaix, Biblioteko Pulbliczna (ms.7)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Biografia Friedericha Winklera. [dostęp 2014-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].
- ↑ Biografia na Brillonline.com
- ↑ Kren błędnie przypisuje mu imię Filipa
- ↑ Kren i McKendrick 2003 ↓, s. 264.
- ↑ Ziemba 2008 ↓, s. 260.
- ↑ Iluminacja
- ↑ Iluminacje z Free Library
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Robert Genaille: Encyklopedia malarstwa flamandzkiego i holenderskiego. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-221-0686-6.
- Thomas Kren, Scot McKendrick: Illuminating the Renaissance: The Triumph of Flemish Manuscript Painting in Europe. Oxford University Press, 2003. ISBN 978-0892367030.
- Antoni Ziemba: Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380–1500. Sztuka dworu burgundzkiego oraz miast niderlandzkich. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2008. ISBN 978-83-235-0443-6.